ಸರ್ದಾರಾಂಚಿ ಸಿನೊಲ್ – 26: ದುಬಾವ್
Posted on : October 21, 2021 at 5:26 PM
ಸರ್ದಾರಾಂಚಿ ಸಿನೊಲ್: ಅಧ್ಯಾಯ್ 26
ಬರಯ್ಣಾರ್: ವಿ.ಜೆ.ಪಿ. ಸಲ್ಡಾನ್ಹಾ (ಖಡಾಪ್)
ಪ್ರಕರಣ್ 26 – ದುಬಾವ್
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್, ಹಸ್ಸನ್ ಮಹಮ್ಮದಾಕ್, ಫರೀದಾ ಬೀಬಿಕ್ ಆನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ತಾಬೆನ್ ಇಜಾಬೆಲ್ ತೆರೆಜಾಕ್ ಸೊಡ್ನ್, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಮಂಜೆಕ್ ಪಾಟಿಂ ಆಯ್ಲೊ. ‘ಸ್ತೆಲ್ಲಾ’ ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ಬಾರ್ಕೂರ್ಚ್ಯಾ ಪಯ್ಣಾಕ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್ಲಿ. ದಕ್ಷಿಣಾಕ್ ಗೆಲ್ಲಿ ಮಂಜಿ, ಪಾಟಿಂ ಯೇವ್ನ್, ‘ಸ್ತೆಲ್ಲಾ’ ಬಾರ್ಕೂರ್ ಪಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಆದಿಂ, ತಿಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾಕ್ ಮೆಳಜಾಯ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ. ದೆಕುನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಮಂಜೆಚೆಂ ಪಯ್ಣ್ ಸವ್ಕಾಸ್ ಕರಯಿಲ್ಲೆಂ. ತಶೆಂ, ದೆಡಾ ದಿಸಾಚಿ ಘಳಾಯ್ ಜಾಲಿ.
ಬಾರ್ಕೂರ್ ದೆಂವೊನ್, ಥಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ದೂತಾಂಕ್ ಧಾಡ್ನ್, ಆಪ್ಲಿಂ ಕಾಮಾಂ ತುರ್ತಾನ್ ಜಾರಿ ಕರ್ನ್, ವೆಗಿಂ ಪಾಟಿಂ ಯೇಜಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಸರ್ದಾರಾನ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಚಿಂತ್‍ಲ್ಲೆಂ. ಪುಣ್ ಬಾರ್ಕೂರ್ ಪಾವ್ತಚ್, ತಾಣೆಂ, ಜೀವ್ ಆಸೊನ್ ಪಾಟಿಂ ಯೆಂವ್ಚಿ ಗಜಾಲ್ ದುಬಾವಾಚಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವ್ಲಿ.
ಕೊಣೀ ಜಾಣಾಂತ್ – ತ್ಯಾ ವರ್ಸಾಂನಿ, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚ್ಯಾ ರಾಜಾಂತ್ ಚಡ್ ಆನಿ ಚಡ್ ಅಸಮಾಧಾನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ. ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಕ್ ಬಂದ್ ಕೆಲ್ಯಾರ್ ಪುಣಿ, ಕರಾವಳ್ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ ಆಪ್ಲಿ ರಾಜ್ವಟ್ಕಾಯ್ ಸುರಕ್ಷಿತ್ ಜಾಯ್ತ್ ಮ್ಹಣ್ ತಾಣೆಂ ಚಿಂತ್‍ಲ್ಲೆಂ. ತಸಲೊ ತಾಚೊ ಭರ್ವಸೊ ಭಗ್ನ್ ಜಾಲ್ಲೊ. ನಹಿಂಚ್, ಕರಾವಳ್ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಚಡ್ ಅಶಾಂತೆಚಿ ಜಾಲ್ಲಿ, ಬಗಾರ್, ಭೊಂವಾರಿಂಚ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ದಾರಾಂನಿ ದುಸ್ಮಾನ್ ಪ್ರವೇಶ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕರ್ತಾಲೆ. ಸರ್ವ್ ವಾಟೆಂನಿ ಟಿಪ್ಪುನ್‍ಂಚ್ ತಕ್ಲಿ ದಿಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಪಡ್‍ಲ್ಲಿ. ಜಾಲ್ಯಾರೀ, ತ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ತಾಚ್ಯಾ ರಾಜಾಂತ್ ಅಶಿಸ್ತ್ ಚಡ್ಲಾಂ ಮ್ಹಣೊಂಕ್ ಜಾಂವ್, ವಾ ಆಪ್ಲೊ ಅಧಿಕಾರ್ ಭಿತರ್ಲ್ಯಾ ಭಿತರ್‌ಚ್ ಧಂಡಳ್ತಾ ಮ್ಹಣ್ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ಜಾಂವ್, ತೊ ಕಬೂಲ್ ನಾತ್‍ಲ್ಲೊ. ತ್ಯಾ ತೆಕಿದ್, ತಾಚಿಂ ಕಾಮಾಂ ಕರ್ತಚ್ ತೊ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ, ಆನಿ ತಸಲೆಂ ಧೋರಣ್ ಪಾಳ್ನ್, ಆಜ್ ಸಿರಿರಂಗಪಟ್ಣಾಂತ್ ತೊ ದಿಸ್ಲ್ಯಾರ್, ದುಸ್ರ್ಯಾ ದಿಸಾ ನಗರಾಂತ್ ಆನಿ ತಿಸ್ರ್ಯಾ ದಿಸಾ ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ತೊ ಪಾವ್ತಾಲೊ. ಆನಿ ದಯಾ ದಾಕ್ಷೆಣ್ ವಾ ಫಾಲ್ಯಾಂಚಿ ಪರ್ವಾ ನಾಸ್ತಾನಾ ಆಪ್ಲಿ ನೀತ್ ತೊ ಚಲಯ್ತಾಲೊ. ತಶೆಂ ಕರ್ಚಿ ಶ್ಯಾಥಿಯೀ ತಾಕಾ ವಿಶೇಸ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲಿ.
ಕೆನರಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚ್ಯಾ ಬಂದಡೆ ವೆಳಾರ್, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್, ಚಡಾವತ್ ಜಾವ್ನ್ ಕೆನರಾ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಕೇಂದ್ರಾಂಕ್ ಆನಿ ಠಾಣ್ಯಾಂಕ್, ಖಬರ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಭೆಟ್ ದಿತಾಲೊ. ಮಂಜರಾಬಾದ್, ಜಮಲಾಬಾದ್, ಫಿಂರ್ಗಿಪೇಟ್, ಮಂಗ್ಳುರ್, ಕುಂದಾಪುರ್, ಬಾರ್ಕೂರ್ ಆನಿ ಹೆರ್ ಥೊಡೆ ಕಡೆ ತಾಕಾ ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಝಳ್ಕೊನ್ ಪಾಶಾರ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ತಾಚಿ ರೀತ್ ದೆಖೊನ್ ತಾಚ್ಯಾ ಹುದ್ದೆದಾರಾಂಕ್ ತಶೆಂ ಹೆರಾಂಕ್ ಭಿರಾಂತ್ ದಿಸ್ತಾಲಿ. ತ್ಯಾಚ್ ಕಾರಣಾ ವರ್ವಿಂ, ‘ಎಕ್ಲ್ಯಾ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ಟಿಪ್ಪು ಆಸಾತ್, ನಹಿಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಅತರ್ವಣಾಂನಿ ತೊ ಭೊಂವ್ತಾ’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಉಲೊಣೆಂ ಚಾಲು ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ.
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಆಪ್ಲ್ಯೊ ಮಂಜ್ಯೊ, ನ್ಹಂಯ್ಚ್ಯಾ ಮುಖಾರ್ ನಾಂಗೊರ್ ದೆಂವವ್ನ್, ರಾಜ್ ದರ್ಬಾರಾನ್, ಶಿಬಂದೆ ಸಮೇತ್, ಬಾರ್ಕೂರ್ ಘಡಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಠಾಣ್ಯಾ ಲಾಗಿಂ ಪಾವ್ತಾನಾ, ಥಂಯ್ಸರ್, ಹರ್ಶೆಂಚ್ಯಾ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ಶಿಪಾಯ್, ಆನಿ ಚಡ್ ದರ್ಬಾರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಪರಿಂ ತಾಕಾ ದಿಸ್ಲೆಂ. ತಾಚ್ಯಾ ಆತುರಾಯೆಕ್ ಜಾಪ್ ಮೆಳೊಂಕ್ ಚಡ್ ವೇಳ್ ವಚೊಂಕ್ ನಾ.
ಖಿಲ್ಲೆದಾರಾನ್ ಮುಖಾರ್ ಯೇವ್ನ್ ಸರ್ದಾರಾಕ್ ಸಲಾಮ್ ಕೆಲೊ.
“ಬಾದಶಹಾಚ್ಯಾ ಶ್ರೇಷ್ಠ್ ಸರ್ದಾರಾಂಕ್ ಸಮಾಧಾನ್!”
“ಬಾದಶಹಾಚ್ಯಾ, ಬಾರ್ಕೂರ್ ಘಡಾಚ್ಯಾ ಪ್ರತಿಭಾವಂತ್ ಖಿಲ್ಲೆದಾರಾಂಕ್‍ಯೀ ಸಮಾಧಾನ್!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. ತಶೆಂ ಮ್ಹಣೊನ್ ತಾಣೆಂ ತಕ್ಲಿ ಉಕಲ್ತಾನಾ, ಬಾಗ್ಲಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ – ಟಿಪ್ಪುಚ್ಯಾ ಅಂಗರಕ್ಷಕಾಂಚ್ಯಾ ಅಧಿಕಾರಿಚಿ ನ್ಹೆಸೊಣ್ ಝಳ್ಕಾವ್ನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ – ಯುವಕ್, ಆಪ್ಲೆ ಬತ್ತೀಸ್ ದಾಂತ್ ದಾಕವ್ನ್ ಆನಿ ಬಾವ್ಳೆ ಮುಖಾರ್ ದೀವ್ನ್ ಲಾಗಿಂ ಆಯ್ಲೊ. ತಾಚಿ ವಳಕ್ ಮೆಳ್ತಚ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಆಜ್ಯಾಪ್ಲೊ, ಪುಣ್ ಭಿತರ್ಲ್ಯಾ ಭಿತರ್ ಕಾವ್ಜೆಲೊ, ತರೀ ಸಂತೊಸಾನ್,
“ಸರ್ದಾರ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ!” ಮ್ಹಳೆಂ ತಾಣೆಂ. “ತುಂ ಹಾಂಗಾಸರ್!”
“ಸ್ವಾಗತ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಭಾಯೀ!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಪೊಟ್ಲುನ್ ಧರ್ನ್. “ವ್ಹಯ್, ಹಾಂವ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ – ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಖಂಯ್ ಆಸಾ – ಥಂಯ್ಸರ್!” ಮ್ಹಣಾಲೊ.
ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚ್ಯಾ ಆಸ್ಥಾನಾಂತ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಆನಿ ಸರ್ದಾರ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ, ಚಡುಣೆಂ ಪಂದ್ರಾ ವರ್ಸಾಂಚೆ ಸಾಂಗಾತಿ ಆನಿ ಮಿತ್ರ್. ಸಬಾರ್ ಖೆಳ್, ಝುಜಾಂ ಆನಿ ಸಾಹಸಾಂನಿ ಸಾಂಗಾತಿ ಜಾವ್ನಾಸೊನ್ ಎಕಾಮೆಕಾಚೆ ಅಧಿಕ್ ಮೊಗಾಚೆ ಮಿತ್ರ್ ತೆ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲೆ. ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ವರ್ಸಾಂತ್, ಎಕಾಮೆಕಾ ಥಾವ್ನ್ ಚಿಕ್ಕೆ ಪಯ್ಸ್ ತೆ ಜಾಲ್ಲೆ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಸಿರಿರಂಗಪಟ್ಟಣಾ ಥಾವ್ನ್ ಚಡಾವತ್ ಭಾಯ್ರ್ ಆಸ್ತಾನಾ, ಸರ್ದಾರ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚ್ಯಾ ಅಂಗರಕ್ಷಕಾಂಚೊ ಮುಖೆಲಿ ಭಕ್ಷಿ ಜಾಲ್ಲೊ.
“ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್?” ವಿಚಾರ್ಲೆಂ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್.
“ವ್ಹಯ್, ಬಾದಶಹಾ ಆನಿ ತಾಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾ ಹಾಂವ್ ಥೊಡ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾ ಆದಿಂ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಯೇವ್ನ್ ಪಾವ್ಲ್ಯಾಂವ್.”
“ಕಿತೆಂ ವಿಶೇಸ್?”
“ವಿಶೇಸ್ ಕಾಂಯ್ ನಾ. ತುಂ ತೆವ್ಶಿಲ್ಯಾನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರೊನ್ ಕುರಿಯೆಲಾಕ್ ಗೆಲ್ಲೊಯ್. ಬಾದಶಹಾಕ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಯೆಂವ್ಚೆಂ ಮನ್ ಜಾಲೆಂ.”
“ಬರೆಂಚ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. “ಆತಾಂ ಬಾದಶಹಾ ಕಿತೆಂ ಕರ್ತಾ? ಹಾಂವ್ ಪಯಿಲ್ಲೊ ವಚೊನ್ ತಾಕಾ ಮಾನ್ ಕರ್ತಾಂ.”
“ಯಾ, ತುಕಾಚ್ ತೊ ರಾಕ್ತಾ” ಮ್ಹಣ್ತಚ್, ಯೂಸುಫ್ ಆನಿ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್, ಬಾವ್ಳೆ ಶಿರ್ಕಾವ್ನ್ ಭಿತರ್ ವಚೊಂಕ್ ಮೆಟಾಂ ಕಾಡಿಲಾಗ್ಲೆ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚೆ ಸಾಂಗಾತಿ, ಭಾಯ್ರ್ ಆಂಗ್ಣಾಂತ್ ಉರ್ಲೆ. ತಾಂಚ್ಯಾ ಸತ್ಕಾರಾಚಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಖಿಲ್ಲೆದಾರಾನ್ ವಹ್ಸಿಲಿ.
ಭಿತರ್ ವೆತಾನಾ, ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿನ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಥೊಡೊ ಹಿಶಾರೊ ದಿಲೊ: “ಬಾದಶಹಾಚ್ಯಾ ಖಜಾನಾಂತ್ ಗುಲೆ ಉಣೆಂ ಜಾಲ್ಯಾತ್. ದೆಕುನ್, ತುವೆಂ ಥೊಡೆಂ ಜಮೊ ಕರ್ತಾನಾ, ತಾಣೆಂ ಹ್ಯಾ ವಾಟೆನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾರ್, ಥೊಡೆಂ ಚಡ್ ಭಾಂಗಾರ್ ಪಾಟಿಂ ವ್ಹರ್ಯೆತ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಇರಾದ್ಯಾನ್ ತೊಯೀ ಆಯ್ಲಾ. ಹೆರ್ ಕಾರಣಾಂ ಆಸ್ಲ್ಯಾರ್, ತಿಂ ಆಮ್ಕಾಂ ತೊ ಸಾಂಗನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತುಂಯೀ ಜಾಣಾಂಯ್.”
“ವ್ಹಯ್, ಆಮಿ ದೊಗೀ ಜಾಣಾಂವ್.”
“ಆನ್ಯೇಕ್ ಗಜಾಲ್ ಆಸಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಯೂಸುಫ್ ಲೋವ್. “ಕುರಿಯೆಲ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಜ್‍ಚ್ ಏಕ್ ಜರೂರ್ ವರ್ದಿ ಘೆವ್ನ್ ಎಕ್ಲೊ ತಾರ್ ಸವಾರ್ ಯೇವ್ನ್ ಪಾವ್ಲಾ. ಕುರಿಯೆಲ್, ಉಳ್ಳಾಲ್ಚ್ಯಾ ಖಿಲ್ಲೆದಾರಾನ್ ಮ್ಹೊರ್ ಮಾರ್‌ಲ್ಲಿ ವರ್ದಿ ತುಜ್ಯಾ ನಾಂವಾರ್ ಧಾಡ್‍ಲ್ಲಿ. ತೊ ದೂತ್, ಬಾದಶಹಾ ಕಡೆನ್ ಉಲಯ್ತಚ್ ಆಸಾ! ಹೆಂ ತುಕಾ ತಿಳ್ಸಿಯಾಂ ಮ್ಹಣ್ ಭೊಗ್ಲೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ.”
“ತುಜಿ ಕರ್ನಿ ದಯಾಳ್, ಯೂಸುಫ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. ಪುಣ್, ಹಾಂಗಾಸರ್ ತೊ ಯೇವ್ನ್ ಪಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಆದಿಂ ಮಂಗ್ಳುರ್ ಥಾವ್ನ್ ದೂತ್ ಆಯ್ಲಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಕೈದ್ಯಾಂನಿ ಮಾಯಾಗ್ ಜಾಲ್ಲಿ ವರ್ದಿ ತೊ ಹಾಡ್ನ್ ಆಯ್ಲಾ ಜಾವ್ಯೆತ್ ಮ್ಹಣ್ ತಾಣೆಂ ಅಂದಾಜ್ ಕೆಲೊ. ಪುಣ್ ಹ್ಯಾಚ್ ವೆಳಾರ್ ಮೈಸೂರ್ಚೊ ವಾಗ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಯೇವ್ನ್ ಪಾವೊನ್, ತಾಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂತ್ ತಿ ವರ್ದಿ ಮೆಳತ್ ವಾ ಎದೊಳ್‍ಚ್ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್… ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಧಯ್ರಾಧಿಕ್ ಹರ್ದ್ಯಾಂತ್ ಫೊವ್ ಕಾಂಡುಂಕ್ ಸುರು ಜಾಲೊ.
ಬಾದಶಹಾನ್ ವಿಶೆವ್ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಸಾಲಾಚ್ಯಾ ಬಾಗ್ಲಾರ್ ತೆ ಪಾವ್ಲೆ. ತಾಂಕಾಂ ಪಳೆವ್ನ್ ದಾರಾರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ರಾಕ್ವಲ್ಯಾಂನಿ ತಲ್ವಾರಿ ಬಾಗಾವ್ನ್ ವಾಟ್ ದಿಲಿ. ಸರ್ದಾರ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ, ಆಪುಣ್ ಭಿತರ್ ಯೇನಾ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗೊನ್ ಪಾಟಿಂ ರಾವ್ಲೊ.
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಭಿತರ್ ಮೇಟ್ ದವರ್ತಾನಾ, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾನ್ ಹಾಸ್‍ಲ್ಲೊ ಆವಾಜ್ ತಾಕಾ ಪಯ್ಲೆಂ ಆಯ್ಕಲೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್, “ತಸಲಿ ನೀತ್ ಆನಿ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ತಸಲೆಂ ತೀರ್ಪ್…” ಮ್ಹಣ್ತಾನಾಂಚ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚಿ ದೀಷ್ಟ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚೆರ್ ಪಡ್ಲಿ. “ಆಬ್ಳೆ!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ. “ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮೊಗಾಚ್ಯಾ ಸೈತಾನಾಚಿ ಶಿಫಾರಸ್ ಉಲಯ್ತಾನಾಂಚ್, ದಾರಾರ್ ತೊ ಆಯ್ತೊ!” ಆನಿ ಪಶ್ಚಿಮ್ ಕುಶಿಚ್ಯಾ ಜನೆಲಾ ಲಾಗ್ಶಿಲ್ಯಾ ದಿವಾನಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ಉಟೊನ್, ಬಾವ್ಳೆ ಉಗ್ತೆ ಧರ್ನ್ ಮುಖಾರ್ ಆಯ್ಲೊ. ಮಂಗ್ಳುರ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ ತಾರ್ ಸವಾರ್ ಥಂಯ್ಸರ್ ಭೋವ್ ಖಾಲ್ತೆಪಣಿಂ ಉಬೊ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ ಸರ್ದಾರಾಕ್ ದಿಸ್ಲೊ.
ಮುಖಾರ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾ ಹುಜ್ರಿಂ ವೊಮ್ತೊ ಪಡೊನ್ ತಾಕಾ ರಿವಾಜಿಚೊ ಪ್ರಣಾಮ್ ಕರುಂಕ್ ಪ್ರಯತನ್ ಕರ್ಚ್ಯಾ ಆದಿಂಚ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾನ್ ಪೊಟ್ಲುನ್ ಧರ್ಲೊ.
“ಸ್ವಾಗತ್, ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಸರ್ದಾರಾ!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ. “ಪುರಾಸಣ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಜಿವಾಕ್ ತುಜೆಂ ಯೆಣೆಂ ಏಕ್ ಭುಜಾವಣ್.”
ಟಿಪ್ಪುನ್ ಸ್ವಾಗತ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ರಿತಿಂತ್ ಚಿಕ್ಕೆ ಅತಿಶಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಅಪ್ಶೆಂಚ್ ಭೊಗ್ಲೆಂ. ರಶೀಮಾಂತ್ ಗುಟ್ಲಾಯಿಲ್ಲೆ ಭಾಲಿಯೆಪರಿಂ, ಭಾಯ್ಲ್ಯಾನ್ ಗೋಡ್ ಉತ್ರಾಂ ಉಲಯ್ತಾನಾ, ಭಿತರ್ಲ್ಯಾನ್ ಶಿಂತ್ರ್ಯೊ ಚಿಂತುನ್ ಪಾಸ್ ಮಾಂಡ್ಚ್ಯಾ ವಿದ್ಯೆಂತ್, ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್ ಭೋವ್ ಪ್ರವೀಣ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತೆಂ, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಬರೆಂ ಕಳಿತ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ. ದೆಕುನ್,
“ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಮನ್ಸೂರ್ ಆಲಿ ಬಹಾದುರಾಂಕ್, ಸೆವಕಾಚೆಂ ಖಾಲ್ತೆಂ ವಂದನ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ ಚತ್ರಾಯೆನ್.
“ಬರೆಂ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್. ತಾರ್ ಸವಾರಾಕ್ ಭಾಯ್ರ್ ವಚೊಂಕ್ ಹಾತ್ ಭಾಸ್ ಕೆಲಿ, ಆನಿ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಬಾವ್ಳ್ಯಾಕ್ ಧರ್ನ್ ದಿವಾನಾ ಸರ್ಶಿನ್ ತೊ ಗೆಲೊ.
“ಬಾದಶಹಾ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಯೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಆದಿಂ ಹಾಂವೆಂ ಯೇವ್ನ್ ಪಾವಜಾಯ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್, ಥಳ್ ಪಾರ್ಕುಂಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್.
“ಆಮಿಯೀ ತೆಂಚ್ ಚಿಂತಾಲ್ಯಾಂವ್. ತುಜ್ಯೊ ಮಂಜ್ಯೊ ಕುರಿಯೆಲ್ ಥಾವ್ನ್ ಹಾಂಗಾ ಯೇವ್ನ್ ಕಾಲ್ ಫಾಂತ್ಯಾರ್ ಪಾವಜಾಯ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯೊ” ಮ್ಹಣೊನ್ ಟಿಪ್ಪುನ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಶರ್ಬತಾಚಿ ಗಿಂಡಿ, ಪಯ್ಲೆಂ ಆಪ್ಣೆಂಚ್ ಏಕ್ ಘೊಟ್ ಕಾಡ್ನ್, ಮುಖಾರ್ ಧರ್ಲಿ. ತಾಚೆ ದೊಳೆ ಮಾತ್ರ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚ್ಯಾ ದೊಳ್ಯಾಂಚಿ ದೀಷ್ಟ್ ಧರ್ನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆ.
“ವ್ಹಯ್, ಹುಜೂರ್” ಜಾಪ್ ದಿಲಿ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್, ಶರ್ಬತ್ ಚಾಕೊನ್. “ಪುಣ್ ವಾಟೆರ್ ಮೆಳ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ಪಾತ್ಮಾರಿಂಚಿ ಜಪ್ತಿ ಕರ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಥೊಡೊ ವೇಳ್ ಗೆಲೊ. ತಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾನಾ, ‘ರೆಜೀನಾ’ ಮಂಜೆಂತ್ ಥೊಡೆಂ ಉದಾಕ್ ಭಿತರ್ ಯೇಂವ್ಕ್ ಸುರು ಜಾಲೆಂ. ತೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ಕರುಂಕ್ ಸಬಾರ್ ವೊರಾಂ ಗೆಲಿಂ – ಆಮ್ಚ್ಯಾ ತೊಲ್ದ್ಯಾಂಚೆರ್ ಸುತಾರ್ ನಾತ್‍ಲ್ಲೊ. ತುಮ್ಚಿ ಸವಾರಿ ಹಾಂಗಾ ಯೆಂವ್ಚಿ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್, ಮ್ಹಾಕಾ ಇಲ್ಲೊ ಸೊವ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಹಾಂವ್ ಪುಣೀ ಮುಖಾರ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾ ಶಿವಾಯ್ ರಾವ್ತೊಂ ನಾ.”
“ವ್ಹಡ್ ನಹಿಂ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು, ದಿವಾನಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಉಶ್ಯಾಂಚೆರ್ ವೊಣ್ಕೊನ್. “ತುವೆಂ ಯೇವ್ನ್ ಪಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಆದಿಂ, ಕುರಿಯೆಲಾಂತ್ ತುವೆಂ ಆಮ್ಚೆ ಖಾತಿರ್ ಕೆಲ್ಲಿ ಝಡ್ತಿ ಆನಿ ಶೀದಾ ನಿತಿಚೆಂ ತೀರ್ಪ್, ತಾರ್ ಸವಾರಾಚ್ಯಾ ತೊಂಡಾಂತ್ಲೆಂ ಆಮಿ ಆಯ್ಕೊನ್ ಭೋವ್ ಖುಶಿ ಪಾವ್ಲ್ಯಾಂವ್. ಚಡಿತ್ ವಿವರ್, ತುಜೆ ಥಾವ್ನ್ಂಚ್ ಆಮಿ ಆಯ್ಕೊಂಕ್ ಅಪೇಕ್ಷಿತಾಂವ್.”
“ಜೆಂ ಕಿತೆಂ ಹಾಂವೆಂ ಕೆಲಾಂ, ತೆಂ ಸರ್ವ್, ತುಮ್ಚೊ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಜಾವ್ನ್ ಕೆಲಾಂ. ತ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ, ತುಮ್ಕಾಂ ಸಮಾಧಾನ್ ಜಾಲಾಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ತೊಚ್ ಮ್ಹಾಕಾ ವರ್ತೊ ಸಂತೊಸ್.”
“ಜಾಲಾಂ – ವರ್ತೆಂ ಸಮಾಧಾನ್ ಮಾತ್ರ್ ನಹಿಂ, ಮ್ಹಜೆಂ ಮನ್ ತೃಪ್ತ್ ಜಾಲಾಂ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್. “ವಿಶೇಸ್ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ತುಂಯೀ ತ್ಯಾ ಕೈದಿಂಚ್ಯಾ ಜಾತಿಚೊ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ತುವೆಂ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ದಿಲ್ಲೆಂ ತೀರ್ಪ್ ಭೋವ್ ವಿಶೇಸ್ ಮ್ಹಣ್ ದಿಸ್ಲೆಂ. ತುಜಿ ಕಸಲಿಚ್ ಚೂಕ್ ಆಮ್ಕಾಂ ದಿಸನಾ. ಬಗಾರ್, ಆಮ್ಚೆ ಖಾತಿರ್ ತುಜೆಂ ಕರ್ತವ್ಯ್ ತುವೆಂ ಪಾಳ್ಚಿ ರೀತ್, ಹೆರಾಂಕ್ ದೇಖ್ ದಿತಾ. ಆಸೊಂದಿ. ಹೆಂ ಸಾಂಗ್, ತುವೆಂ ತಾಂಚಿ ಶಿಕ್ಷಾ ಚಿಕ್ಕೆ ಹಾಳು ಕರ್ಯೆತಿ ನಹಿಂಗೀ?”
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್, ಚಿಂತುನ್ ಜಾಪ್ ದಿಲಿ: “ಹಾಳು ಕರ್ಯೆತಿ. ಪುಣ್ ತಶೆಂ ಕೆಲ್ಯಾರ್ ಮ್ಹಜೆಂ ಕರ್ತವ್ಯ್ ಪಾಳ್‍ಲ್ಲೆಂ ಸಮಾಧಾನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಆಸ್ತೆಂ ನಾ. ತೆ ಕೈದಿ, ಫಕತ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಬದ್ಲಾಮ್ ನಹಿಂ, ಬಗಾರ್ ರಾಜ್ ದ್ರೋಹಿ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಬದ್ಲಾಮಾಚೆರ್ ಝಡ್ತೆಕ್ ಉಬೆ ಜಾಲ್ಲೆ. ತಾಂಚೆರ್ ಜಾರಿ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಶಿಕ್ಷೆ ವರ್ವಿಂ, ‘ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಬಹಾದುರಾಚ್ಯಾ ರಾಜ್ವಟ್ಕಾಯೆಚೆರ್ ಜುಲುಮ್ ಚಲಂವ್ಚೆಂ ಸುಲಭ್ ವಾ ಕ್ಷಮ್ಯ್ ನಹಿಂ’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಕಳಿತ್ ಜಾಯ್ಜಯ್!”
“ಬರಾಬರ್! ಆಮ್ಚ್ಯಾ ರಾಜ್ ಕಾರ್ಬಾರಾಂತ್, ಅಧಿಕಾರ್ ಸಡಿಳ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಮ್ಹಣ್ ಆಮ್ಚೆ ದುಸ್ಮಾನ್ ಜಾಣಾಂ ಜಾಂವ್ದಿತ್, ಹಾ!” ಮ್ಹಣಾಲೊ, ಟಿಪ್ಪು ಚಿಕ್ಕೆ ಚಿಂತೇಸ್ತ್ ಜಾವ್ನ್. “ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಿಂ, ತುಜೆ ತಸಲೆಚ್ ಹೆರ್ ಥೊಡೆ ಸರ್ದಾರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಕಿತ್ಲೆಂ ಬರೆಂ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ. ಮುಖ್ಯ ಜಾವ್ನ್ ತ್ಯಾ ಅಂಗ್ರೇಜಿವಾಲ್ಯಾಂಚಿ ಧೊಸ್ ಆನಿ ದಾಡ್ ನಿವಾರ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್, ಕೆನರಾ ಕರಾವಳ್ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚೆರ್ ಆಮಿ ಬಂದಡ್ ಜಾರಿ ಕೆಲ್ಲಿ. ತಶೆಂ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಆಮ್ಚಿ ತಕ್ಲೆ ಫಡಾಫಡ್ ಚಡ್ ಜಾಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ದಿಸ್ತಾ ಮ್ಹಾಕಾ. ಪುಣ್ ಕಾಡ್‍ಲ್ಲೆಂ ಮೇಟ್ ಪಾಟಿಂ ದವರ್ಲ್ಯಾರ್ ಸಂಸಾರ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಹಾಸ್ತಲೊ. ‘ಇಸ್ಲಾಮ್ ಧರ್ಮಾಚೊ ಪೈಗಂಬರ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಬಹಾದುರ್ ನಸ್ರಾನಿಂಕ್ ಭಿಯೆಲೊ’ ಮ್ಹಣೊನ್ ಲೋಕ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಹಿಣ್ಸಿತಲೊ.”
“ತಶೆಂ ಜಾಯ್ನಾಯೆ ಹುಜೂರ್!”
“ನಾ, ತಶೆಂ ಜಾಂವ್ಚೆಂ ನಾ. ಬಂದಡೆಚೆಂ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ್ ದಯಾ ದಾಕ್ಷೆಣ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ಜಾರಿ ಜಾಯ್ಜಯ್. ತುಮ್ಚೆ ನಸ್ರಾನಿ ಸಬಾರ್, ಧರ್ಮಾಚ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ಜೀವ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಹೊಗ್ಡಾಯ್ತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಸಮ್ಜನಾ. ಪಿಶೆ!” ಮ್ಹಣೊನ್, ತೊ ಮೈಸೂರ್ಚೊ ವಾಗ್, ಮಿಶೆಚೆಂ ಪೋಂತ್ ಚಿಂವೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಜಾಪ್ ಕೆಲಿ ನಾ. ತಸಲ್ಯಾ ವಿಷಯಾಂನಿ ತರ್ಕಾಕ್ ಇಡೆಂ ದೀನಾತ್ಲ್ಯಾರ್ ಮಾತ್ರ್ ಟಿಪ್ಪುಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂತ್ ದೀಸ್ ಕಾಡ್ಯೆತ್ ಮ್ಹಣ್, ತೊ ಜಾಣಾಸ್‍ಲ್ಲೊ.
“ತೆವ್ಶಿಲ್ಯಾನ್ ತೊ ಸೂಅರ್ ನಿಜಾಮ್‍ಯೀ ಅಂಗ್ರೇಜಿವಾಲ್ಯಾಂಚೆ ಪಾಯ್ ಲೆಂವ್ತಾ. ಹೆವ್ಶಿಲ್ಯಾನ್ ಮರಾಠಿ ಠಾಕು ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಾಂತ್ ಚೊರ್ಪಣ್ ಆಧಾರ್ತಾತ್, ಆನಿ ಬಳ್ ದಾಕಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಶಿಮ್ಟಿ ಪಂದಾಕ್ ಘಾಲ್ನ್ ಪೊಳ್ತಾತ್. ಆನ್ಯೇಕಾ ವಾಟೆನ್ ಕೊಡಗಾಚೊ ಬಠ್ವಾ ರಾಯ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಅಧಿಕಾರಾಚೆರ್ ಉಪ್ರಾಟೊ ಖೆಳ್ ಖೆಳ್ತಾ. ಹ್ಯೊ ಸರ್ವ್ ರಾಟಾವಳಿ ಆಟಾಪುಂಕ್, ಆಮ್ಕಾಂ ಚಡ್ ಆನಿ ಚಡ್ ಪಾತ್ಯೆಣೆಚೆ, ತುಜೆ ತಸಲೆ, ಸರ್ದಾರ್ ಜಾಯ್.”
“ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಾಂತ್ ಪಾತ್ಯೆಣೆಚೆ ಸರ್ದಾರ್ ಆಸಾತ್ ಹುಜೂರ್!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್.
“ಆಮ್ಕಾಂ ಭುಜಂವ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ತಶೆಂ ಮ್ಹಣನಾಕಾ!” ಟಿಪ್ಪುನ್ ಧೆಂಕ್ಣೊ ಮಾರ್ಲೊ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಮನಾಂತ್ಲೊ ದುಬಾವ್ ದುಬಾರಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ.
“ರಾಜ್‍ದ್ರೋಹಿಂಚಿಂ ಕಾಮಾಂ ತುಂ ಜಾಣಾಂಯ್!” ಮುಂದರ್ಸಿಲೆಂ ಟಿಪ್ಪುನ್. “ಗೆಲೆತ್ಯಾ ವರ್ಸಾಂತ್, ಕಿತ್ಲೆಶೆ ನಸ್ರಾನಿ ಮೆಲೆ. ತಾಂಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾ – ತಾಂಕಾಂ ಭಿತರ್ಲ್ಯಾ ಭಿತರ್ ಕುಮಕ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕೆಲ್ಲೆ ಆಮ್ಚೆ ಥೊಡೆ ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಹುದ್ದೆದಾರ್‌ಯೀ ಘಾತ್ಕಿ ಜಾಲೆ ಆನಿ ಮೆಲೆ. ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿಂ, ಕೊಣಾಕ್ ಪಾತ್ಯೆಂವ್ಚೆಂ ಆನಿ ಕೊಣಾಚೆರ್ ದುಬಾವ್ಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಸಮ್ಜನಾ!”
“ದುಬಾವ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆ ಕಡೆನ್ ಬಾದಶಹಾಚಿ ನಿತಿಚಿ ತಲ್ವಾರ್ ಕ್ಷಣಾನ್ ದೆಂವ್ತಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಯೀ ಪ್ರಜಾ ಜಾಣಾಂ ಹುಜೂರ್.”
“ವ್ಹಯ್, ಸಮೇಸ್ತಾಂನಿ ಜಾಣಾಸ್ಚೆಂ ಅಧಿಕ್ ಬರೆಂ. ತಶೆಂ ಆಸಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಆಮಿ, ಸರ್ಕಾರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಹುದ್ದೆದಾರಾಂಕ್ ಹಸ್ತಿಂ ಪಂದಾಕ್ ಮಸ್ತುನ್ ಮಾರ್ಲಾಂ; ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ಈದ್‍ಯಾ ದೊಂಗ್ರೆರ್ ಉಮ್ಕಳಾವ್ನ್ ಮಾರ್ಲಾಂ – ಖಿಲ್ಲೆದಾರ್ ರುಸ್ತುಂ ಅಲಿ ಬೇಗ್, ತಸಲ್ಯಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಎಕ್ಲೊ – ತುಂವೆಂ ಆಯ್ಕಲಾಂಯ್ ಮ್ಹಣ್ ದಿಸ್ತಾ.”
“ಆಯ್ಕಲಾಂ ಹುಜೂರ್!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. ಧಡಂಗ್ ತಾಚ್ಯಾ ಕುಡಿ ಭಿತರ್, ಧಯ್ರಾಧಿಕ್ ತಾಚೆಂ ಕಾಳಿಜ್ ಮುರ್ಗಟೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೆಂ. ಕಿತ್ಯಾಕ್, ಅಸಲ್ಯಾ ಉಚಾರಾಂತ್, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಆಪ್ಣಾ ಸಂಬಂಧಿಂಚ್ ಹಿಶಾರೊ ದಿತಾ ಜಾವ್ಯೆತ್ ಮ್ಹಣ್ ತಾಕಾ ಭೊಗ್ಲೆಂ.
“ಸೊಡ್ಯಾಂ ತಿ ಖಬರ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್, ನಾಕಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಹಾಸೊನ್, “ಕಿತೆಂಗೀ ಉಲಂವ್ಕ್ ಆರಂಭ್ಸಿಲೆಂ, ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಕಾಮ್ ಬಾಕಿ ಉರ್ಲೆಂ. ಪಳೆ, ಕುರಿಯೆಲ್ ಥಾವ್ನ್ ತುಕಾ ಏಕ್ ಜರೂರ್ ವರ್ದಿ ಆಯ್ಲ್ಯಾ. ಹಾಂವೆಂ ತಿ ಫೊಡುಂಕ್ ನಾ” ಮ್ಹಣತ್ತ್, ದಿವಾನಾಚೆರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲಿ ವರ್ದಿ, ಟಿಪ್ಪುನ್ ಹಾತಾಂತ್ ಧರ್ಲಿ. ಚಾಮ್ಡ್ಯಾಂತ್ ರೆವ್ಡಾವ್ನ್, ಮ್ಹೊರ್ ಮಾರ್‌ಲ್ಲಿ ಕೊವ್ಳಿ ತಿ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲಿ.
“ಸರ್ಕಾರಾಕ್ ಸಂಬಂಧ್ ಜಾಲ್ಲಿ ವರ್ದಿ ತಿ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಬಾದಶಹಾನ್‍ಂಚ್ ಫೊಡುನ್ ತಿ ವಾಚ್ಯೆತಿ” ಮ್ಹಣಾಲೊ, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್.
“ವಾಚ್ಯೆತಿ, ಪುಣ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಆಮಿ ತ್ಯಾ ಸವಾರಾ ಕಡೆನ್ ಕುರಿಯೆಲ್‍ಚಿ ಖಬರ್ ಸಮ್ಜತಾಲ್ಯಾಂವ್. ಆತಾಂ ತುಂಚ್ ಹಾಂಗಾ ಪಾವ್ಲಾಯ್. ಫೊಡ್ನ್ ಪಳೆ. ಪಳೆಯಾಂ ಕಿತೆಂ ವಿಶೇಸ್ ಆಸಾ ತೆಂ.”
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಕೊವ್ಳಿ ಹಾತಾಂತ್ ಘೆತ್ಲಿ. ತಾಚೆ ಹಾತ್ ಕಾಂಪನಾಶೆಂ ಸಂಯಮಾನ್ ಮನ್ ತಾಣೆಂ ಘಟ್ ಕೆಲೆಂ. ಮ್ಹೊರೆಚಿ ಲಾಕ್ ಉಕ್ಲಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್, ಪೆಂಕ್ಡಾಚಿ ಭಾಲಿ ತಾಣೆಂ ಕಾಡ್ಲಿ. ಆಪ್ಣಾಚ್ಯಾ ಜೀವನಾಚಿ ನಿಮಾಣಿ ಘಡಿ ಆಯ್ಲಿ ಮ್ಹಣ್ ತಾಣೆಂ ಚಿಂತ್ಲೆಂ. ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ಆಪ್ಣೆಂ ಸೊಡ್ವಣ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚೊ – ಆನಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಕುಂವರ್ನ್ ಎಲಿಜಾ ವೆರೊನಿಕಾ ಕುವೆಲಿಚೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ತಾಕಾ ಆಯ್ಲೊ. ಜರ್ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಹಿಚ್ ಮೊರ್ಣಾಚಿ ಘಡಿ ಜಾಯ್ತ್, ತರ್, ವೆರೊನಿಕಾ ಖಾತಿರ್ ಪುಣೀ ಜೀವ್ ದಿಲ್ಲೊ ಸಂತೊಸ್ ವಾ ಭಾಗ್ ಆಪ್ಣಾಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ತಾಣೆಂ ಚಿಂತ್ಲೆಂ…
ಮತಿಂತ್ ತಶಿಂ ಚಿಂತ್ನಾಂ ಪಾಶಾರ್ ಜಾತಾನಾ, ತಾಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂನಿ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರೇರಿತ್ ಕಾಮ್ ಕೆಲೆಂ – ಮ್ಹೊರ್ ಫೊಡ್ಲಿ, ಕೊವ್ಳಿ ಸೊಡಯ್ಲಿ. ಉಳ್ಳಾಲ್ ಠಾಣ್ಯಾಚ್ಯಾ ಖಿಲ್ಲೆದಾರಾನ್, ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆನ್ ಬರಯಿಲ್ಲಿ ವರ್ದಿ ತಾಣೆಂ ಚಿಂತ್‍ಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ಥಂಯ್ಸರ್ ಉಲ್ಲೇಖನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ.
“ಕಿತೆಂ ಖಬರ್?” ಚಾಟಿಯೆ ಸಾರ್ಕೆಂ, ಟಿಪ್ಪುನ್ ಸವಾಲ್ ಕೆಲೆಂ.
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಪರ್ತುನ್ ವರ್ದಿ ವಾಚ್ಲಿ. ಹಾತ್ ಆನಿ ಸಾಂಗಾತಾಚ್ ತಾಳೊಯೀ ತಾಣೆಂ ಚಿಕ್ಕೆ ಕಾಂಪಯ್ಲೊ.
“ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ಲಜೆಚೆಂ ಘಟನ್ ಜಾಲಾಂ, ಹುಜೂರ್!”
“ಕಿತೆಂ ಜಾಲಾಂ? ವಾಚುನ್ ಸಾಂಗ್” ಮ್ಹಣೊನ್, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಉಟೊನ್, ಕಮರ್‌ಬಾಂಧಾಂತ್ ಬೊಟಾಂ ಶಿರ್ಕಾವ್ನ್, ಪಾಯ್ ಪಯ್ಸ್ ದವರ್ನ್ ರಾವ್ಲೊ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ವರ್ದಿ ವಾಚ್ಲಿ. ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಕಾಂದ್ಡೆಂ ವಾಚುಂಕ್ ಬರೆಂ ನೆಣಾಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾನ್, ವರ್ದಿ ವಾಚ್ತಾನಾ, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಚಿಕ್ಕೆ ಬದ್ಲಿ ಕೆಲಿ:
“… ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಮನ್ಸೂರ್ ಆನಿ ಬಹಾದುರಾಚ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಾಂತ್, (ಚಕ್ರವರ್ತಿಚೊ) ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಆನಿ ಸರ್ದಾರ್ (ಶ್ರೇಷ್ಠ್) ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ (ಸರ್ದಾರ್) ಸಿಮಾಂವ್ ಪೆದ್ರು ಪ್ರಭುಕ್, ಕುರಿಯೆಲ್ ಉಳ್ಳಾಲ್ ಖಿಲ್ಲೆದಾರ್ (ಯಾನೆ ಸನ್ಮಿತ್ರ್) ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ವೀರಪ್ಪ ನಾಯ್ಕಾಚೊ ಸಲಾಮ್. ಪರಂತು, ತುಮಿ ಹಾಂಗಾ ಥಾವ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರೊನ್ ಗೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್, ಬೋಳೂರ್ ಠಾಣ್ಯಾಂತ್ ಮಹಾ ಅನಾಹುತ್ ಜಾಲಾಂ. ತುಮಿ, ಬಾದಶಹಾಚ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ಝಡ್ತಿ ಕರ್ನ್ ಶಿಕ್ಷಾ ಆನಿ ಫಾಶಿ ಫರ್ಮಾವ್ನ್ ಬಂದ್ ಕೆಲ್ಲೆ ಕಿರಿಸ್ತಾನ್ ಕೈದಿ ರಾತಿಂಚ್ ಕಾಣೆ ಜಾಲ್ಯಾತ್!”
“ಖಾಮೋಶ್! ಕಿತೆಂ ಖಂಯ್!” ಟಿಪ್ಪುನ್ ಧರ್ಣಿಕ್ ಖೊಟ್ ಮಾರ್ಲಿ. ತಾಚ್ಯೊ ಮಿಶ್ಯೊ ಕಾಂಪ್ಲ್ಯೊ ಆನಿ ದೊಳೆ ತಾಂಬ್ಡೆ ಜಾಲೆ. ವೋಂಟ್ ತಾಣೆಂ ಚಾಬೊನ್ ಧರ್ಲೆ, ಆನಿ ಫುಡೆಂ ವಾಚುಂಕ್ ಹಾತ್ ಭಾಸ್ ಕೆಲಿ.
“ಚಡ್ತಾವ್ ಕಿತೆಂ ತಿಳ್ಸುಂಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಕಳನಾ. ಹಾಂಗಾಸರ್ ಘೊಟಾಳೊ ಜಾಲಾ. ಖಂಯ್ ಸೊಧ್ಲ್ಯಾರೀ ಕಿರಿಸ್ತಾನ್ ಕೈದ್ಯಾಂಚೊ ಪತ್ತೊ ನಾ. ಶಿಪಾಯ್ ಉಚಾಂಬಳ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್. ಅಧಿಕಾರಿಂಚ್ಯೊ ಪಾಡ್ತಿ ಜಾಲ್ಯಾತ್. ದೆಕುನ್ ಕಿತೆಂ ಕರ್ಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಹುಕುಮ್ ರಾಕ್ತಾಂ. ತುಮಿ ಹಿ ವರ್ದಿ ಪಾವ್ತಚ್, ಕೂಡ್ಲೆ ಹಾಂಗಾ ಆಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಉಪ್ಕಾರ್. ತುಮಿ ಯೆತೆಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಣ್ ಪಾತ್ಯೆತಾಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ತೆದೊಳ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಪಟ್ಟಣಾಕ್ ವರ್ದಿ ಧಾಡುಂಕ್ ಬಾಕಿ ದವರ್ಲ್ಯಾ…”
ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾನ್ ವರ್ದೆಕ್ ದಾವ್ಲಿ ಮಾರ್ಲಿ ಆನಿ ತಿ ಪಿಂಜುನ್ ಪಿಂಜುನ್ ತೀರ್ ತೀರ್ ಕೆಲಿ. “ಅಸಲಿ ವರ್ದಿ ಧರ್ನ್ ಆಮ್ಚೆ ಸರ್ಶಿನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಸವಾರಾಚಿ ಗೊಮ್ಟಿ ಉಸ್ಳಾಯ್ತ್ಯಾಂವ್ ಆಮಿ!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ ಕ್ರೋಧಾನ್. “ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ತುವೆಂ?”
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಘಡಿಭರ್ ಚಿಂತ್ಲೆಂ. ನಿಜಾಯ್ಕಿ, ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ತೊ ನೆಣಾಸ್‍ಲ್ಲೊ. ತಾಚ್ಯಾ ಆಂಗಾರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ಸಿನೊಲೆಚ್ಯಾ ಅರ್ಲುಕೆಚ್ಯಾ ಅರ್ಧಾಚೊ ಉಡಾಸ್ ಕರ್ನ್, ಭಾಗೆವಂತ್ ಖುರ್ಸಾಕ್ ಮತಿ ಭಿತರ್ ತಾಣೆಂ ಉಲೊ ದಿಲೊ.
“ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣೊಂ ಹುಜೂರ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ ಕಷ್ಟ್ ಅಭಿನಯ್ಸುನ್. “ಖಬರ್ ನಿಜಾಯ್ಕೀ ಲಜೆಚಿ. ಅಸಲ್ಯಾ ಆಯಿನ್ನ್ ವೆಳಾರ್ ತುಮಿ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಂ ಆಮ್ಚೆಂ ಭಾಗ್. ಹ್ಯಾ ಸನ್ನಿವೇಶಾಂತ್ ತುಮ್ಚಿ ಹುಕುಮ್ ಮಾತ್ರ್ ಸಯ್.”
ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾನ್ ಖಾಡ್ಕಿ ಹರ್ದ್ಯಾರ್ ತೆಂಕುನ್, ಮುಖಾರ್ ಪಾಟಿಂ ದೋನ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಪಾಸಾಯ್ ಮಾರ್ಲಿ. ಉಪ್ರಾಂತ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಪಳೆವ್ನ್ ತೊ ರಾವ್ಲೊ. ಅಶೆಂ ತಾಣೆಂ ಸವಾಲ್ ಕೆಲೆಂ:
“ತುವೆಂ ತಾಂಕಾಂ ಫರ್ಮಾಣ್ ದಿಲ್ಲೆಂ ಕೆದಾಳಾ?”
“ಆಯ್ತಾರಾ ದೀಸ್, ಹುಜೂರ್.”
“ಕೆದಾಳಾ ತುಂ ಬಾರ್ಕೂರಾಕ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್ಲೊಯ್?”
“ತ್ಯಾಚ್ ದಿಸಾ, ರಾತಿಂಚ್ಯಾ ಚಡುಣೆಂ ನೋವ್ ಧಾ ವೊರಾರ್, ಹುಜೂರ್.”
“ಹುಂ! ತರೀ ತುಕಾ ಹಾಂಗಾ ಯೇವ್ನ್ ಪಾವೊಂಕ್ – ಹಾಂ, ತೆಂ ಕಾರಣ್ ತುವೆಂ ಸಾಂಗ್ಲಾಂಯ್” ಮ್ಹಣೊನ್ ಪರ್ತುನ್ ಥೊಡೊ ವೇಳ್ ಮುಖಾರ್ ಪಾಟಿಂ ಪಾಸಾಯ್ ಮಾರುಂಕ್ ತೊ ಲಾಗ್ಲೊ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಂವ್ಚ್ಯಾ ಪಾಟಿಚ್ಯಾ ಕಣ್ಯಾಂತ್ ಹಿಂವ್ ಚರೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೆಂ.
“ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಮತಿಂತ್ ಏಕ್ ಆಲೋಚನ್ ಆಯ್ಲಿ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್, ಮಧೆಂ ರಾವೊನ್. “ಆಯ್ಕ್: ಕುರಿಯೆಲ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ ತಾರ್ ಸವಾರ್ ಕಸೊಯೀ ಆಸಾ. ತಾಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾ, ತುವೆಂ ಆನಿ ತುಜ್ಯಾ ಪಾತ್ಯೆಣೆಚ್ಯಾ ದೊಗಾ ತೆಗಾಂನಿ ಕುರಿಯೆಲಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ಘೊಡ್ಯಾಂಚೆರ್ ಪಯ್ಣ್ ಕರಿಜಾಯ್. ಆಜ್ ವಿಶೆವ್ ಘೆಯಾತ್. ಫಾಲ್ಯಾಂ ಫಾಂತ್ಯಾರ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್ಲ್ಯಾರ್ ಜಾಲೆಂ. ಸರ್ದಾರ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿಯೀ ತುಜೆ ಸಾಂಗಾತಾ ವಚೊಂದಿ.”
“ತುಮ್ಚಿ ಹುಕುಮ್!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. ಆಪ್ಣಾಚೆಂ ಮರಣ್ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ಚಿಕ್ಕೆ ಪಾಟಿಂ ಪಡ್ಲೆಂ, ಆನಿ ಪರ್ತುನ್ ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ವೆರೊನಿಕಾಕ್ ಭೆಟೊನ್ ವೆಚೊ ಸಂದರ್ಭ್ ಲಾಭ್ಲೊ ಮ್ಹಣ್ ಭಾಗೆವಂತ್ ಖುರ್ಸಾಚೊ ಉಪ್ಕಾರ್ ತಾಣೆಂ ಬಾವುಡ್ಲೊ.
“ಆಮ್ಚಿ ಹುಕುಮ್ ಇತ್ಲಿಚ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್. “ತುವೆಂ ಪಾಟಿಂ ವಚೊನ್, ಬೋಳೂರ್ ಠಾಣ್ಯಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಹುದ್ದೆದಾರಾಂಚಿ, ಪ್ರತ್ಯೇಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಜೈಲಾಚ್ಯಾ ಅಧಿಕಾರಿಚಿ ಆನಿ ರಾಕ್ವಲ್ಯಾಂಚಿ ಝಡ್ತಿ ಕರಿಜಾಯ್. ಥೊಡ್ಯೊ ತಕ್ಲ್ಯೊ ಝಡ್ಲ್ಯಾರೀ ಮ್ಹಾಕಾ ಬೆಜಾರಾಯ್ ನಾ. ಶಿಕ್ಷಾ ನಾಸ್ತಾಂ ತಾಂಕಾಂ ಕೊಣಾಯ್ಕೀ ಫುಕಟ್ ಸೊಡಿನಾಕಾ.
“ಚಡ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಕೈದಿ ಪರಾರಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಕೋಣ್ ಕಾರಣ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಸ್ಪಷ್ಟ್ ರುಜ್ವಾತ್ ತುವೆಂ ಸಂಪಾದ್ಸಿಜಾಯ್. ಚುಕಿದಾರಾಂಚೊ ಜೀವ್ ಉರಯ್ನಾಕಾ. ಕಾಣೆ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಕೈದಿಂಕ್ ಪರತ್ ಕುಡಾಂವ್ಚಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಬೋಳೂರ್ಚ್ಯಾ ಖಿಲ್ಲೆದಾರಾಚಿ. ತಶೆಂ ಕರುಂಕ್ ತಾಕಾ ತೀಸ್ ದಿಸಾಂಚೊ ವಾಯ್ದೊ ದೀ. ತೊ ಸಲ್ವತ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ತಾಚೊ ಜೀವ್ ಸಾಲ್ವಾರ್ ಜಾಂವ್ಚೊ ನಾ. ಪರಾರಿ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಎಕ್ಲ್ಯಾ ಕೈದಿ ಖಾತಿರ್ ತಿತೀನ್ ಪುಣೀ ನಸ್ರಾನಿ ಜೀವ್ ಖಾಲಿ ಜಾತೆಲೆ ಮ್ಹಣ್ ಸಕ್ಡಾಂಕ್ ಕಳಿತ್ ಜಾಂವ್ದಿ.
“ತುಜ್ಯೊ ಮಂಜ್ಯೊ ಫಾಲ್ಯಾಂಚ್ ಕುರಿಯೆಲಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ಭಾಯ್ರ್ ಸರೊಂಕ್ ಅಡ್ಕಳ್ ನಾ” ಮ್ಹಣೊನ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಬಸ್ಲೊ.
“ತಶೆಂ ಜಾಂವ್ ಹುಜೂರ್.”
“ಆತಾಂ ವಚ್ಯೆತ್. ಯೂಸುಫಾಕ್ ಭಿತರ್ ಧಾಡ್.”
“ಜೀ ಹುಜೂರ್!” ಮ್ಹಣೊನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್, ಥಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಆಯ್ಲೊ. ಪಾಟ್ಲ್ಯೊ ಥೊಡ್ಯೊಚ್ ಘಡಿಯೊ, ತಾಕಾ ಏಕ್ ವರಸ್‍ಶೆಂ ಭೊಗ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಂತ್ ಆಜ್ಯಾಪ್ ನಾ.
“ಕಿತೆಂಯೀ ಜಾಂವ್. ಪರತ್ ಮಂಗ್ಳುರಾಕ್ ವಚೊನ್ ಪಾವ್ತಾಂ ಹಾಂವ್. ಝಡ್ತಿ ಕರುಂಕ್ ಕಷ್ಟ್ ಆಸ್ಚೆ ನಾಂತ್. ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾನ್ ವಿಚಾರ್‌ಲ್ಲೊ ‘ವಿವರ್’ ಘಡುಂಕ್‍ಯೀ ಕಷ್ಟ್ ಆಸ್ಚೆ ನಾಂತ್. ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂನಿ ಸುಟೊನ್ ಧಾಂವೊಂಕ್ ಹಾಂವ್ ಕಾರಣ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ದುಬಾವ್ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾಚ್ಯಾ ಮತಿಂತ್ ಘುಂವ್ತಾ ವಾ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೊ – ಮ್ಹಾಕಾಯೀ ದುಬಾವ್!” ಚಿಂತಿಲಾಗ್ಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್.
(ಮುಂದರುಂಕ್ ಆಸಾ)
ವಿಶೇಸ್ ಚತ್ರಾಯ್: ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪ್ರಕಟ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ಹಿ ‘ಸರ್ದಾರಾಂಚಿ ಸಿನೊಲ್’ ಕೃತಿ ಹರ್ಯೆಕ್ಲ್ಯಾನ್ ವಾಚ್ಯೆತ್. ಪುಣ್ ಜರ್ ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ಹಾಂತ್ಲೊ ಖಂಯ್ಚೊಯ್ ಭಾಗ್ ಪ್ರಕಟುಂಕ್ ಜಾಯ್ ತರ್ ತ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ತುಮಿ ಬರ್ಪಿನಿಶಿಂ ಪರ್ವಣ್ಗಿ ಘೆಜೆ. ಗರ್ಜ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಂನಿ donypereira@gmail.com ವಿಳಾಸಾಕ್ ಇಮೈಲ್ ಕರ್ಚೆಂ.
