ನಾಗರಿ ಲಿಪಿವಾದಿಂಚೆಂ ಗತ್ತಿಗಟ್ ಆನಿ ಪೊಕೊಳ್ ವಾದ್!
Posted on : September 24, 2020 at 9:20 PM
ಹಿ ಗಜಾಲ್ ಲ್ಹಾನ್ ಕಾಂಯ್ ನ್ಹಯ್, ಆನಿ, ಏಕ್ ದೋನ್ ಲೇಖನಾಂನಿ ಬರವ್ನ್ ಸಂಪಂವ್ಚಿಯೀ ನ್ಹಯ್. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಲಿಪಿವಾದ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಗೊಂದೊಳಾಕ್ ವಿಸ್ತಾರ್ ರೂಪ್ ಆನಿ ಲಾಂಬ್ ಚರಿತ್ರಾ ಆಸಾ. ಹ್ಯಾ ವಿಶಿಂ ಥೊಡಿ ಪುಣೀ ಮಾಹೆತ್ ಪ್ರಕಟ್ ಕೆಲ್ಲಿ ‘ಬುಡ್ಕುಲೊ’ ಇ-ಪತ್ರಾನ್ ಮಾತ್ರ್. ತವಳ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾಚ್ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಬರವ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಸಯ್ತ್ ಕಳಿತ್ ನಾತ್‍ಲ್ಲ್ಯೊ ಗಜಾಲಿ ತ್ಯಾ ಮುಖಾಂತ್ರ್ ಲೊಕಾಕ್‍ಯೀ ಕಳಿತ್ ಜಾಲ್ಯೊ. ಹ್ಯಾ ವಿಚಾರಾಕ್ ಲಗ್ತಿ ಜಾವ್ನ್ ಜಾಯ್ತಿಂ ಆಯಾಮಾಂ ಆಸಾತ್, ಸಬಾರ್ ವಾಡಾವಳಿ ಆಸಾತ್. ತೆಂ ಸಗ್ಳೆಂ ಬರಂವ್ಕ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್ ಶೆಂಬರ್ ತರೀ ಲೇಖನಾಂ ಜಾಯ್ ಪಡ್ತಿತ್.
ಆಜ್ ಆಮಿ ಫಕತ್ ಎಕಾ ಗಜಾಲಿಚೆರ್ ಉಜ್ವಾಡ್ ಫಾಂಕಯ್ತಾಂವ್. ಪುಣ್ ತ್ಯಾ ಫುಡೆಂ ಥೊಡಿ ಚರಿತ್ರಾ ಆನಿ ಮಹತ್ವಾಚಿಂ ಘಡಿತಾಂ ಜಾಣಾಂ ಜಾಂವ್ಯಾಂ.
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಷೆಚಿ ಗ್ರೇಸ್ತ್‌ಕಾಯ್ ವಾ ದುರ್ದಶಾಯೀ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೋಕ್ ಸಬಾರ್ ಪ್ರದೇಶಾಂನಿ ಶಿಂಪಡ್‍ಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ್ ಗಜಾಲಿಂಕ್ ಯೆತಾನಾ ಜಾಯ್ತೆ ಗೊಂದೊಳ್, ಘುಸ್ಪಡ್ ಆನಿ ಧೊಶಿ ಫುಡ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್. ಹೆಂ ಫಕತ್ ಬರವ್ಪಾಕ್ ಸಂಬಂಧ್ ಜಾವ್ನ್ ಮಾತ್ರ್ ಉದೆತಾ ಶಿವಾಯ್ ಜೆರಾಲ್ ಲೊಕಾಕ್ ಹ್ಯೊ ಗಜಾಲಿ ಅನವಶ್ಯ್, ಆನಿ ತಾಂಕಾಂ ಹೆಂ ಸಾಂಗ್ಲ್ಯಾರೀ ಸಮ್ಜನಾ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಲೋಕ್ ಭೋವ್ ಮೊಗಾನ್ ಆನಿ ಅಭಿಮಾನಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಉಲವ್ನ್, ಜಗವ್ನ್ ಆಯ್ಲಾ. ತಾಂಕಾಂ ಅಸಲೆ ಲಾಪ್ಡೆ ಅಪ್ರಸ್ತುತ್ ಆನಿ ಗರ್ಜೆ ಭಾಯ್ಲೆ.
ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ್ ವಿಚಾರಾಂಕ್, ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಏಕ್ ಭಾಸ್ ಬರಂವ್ಕ್ ಲಿಪಿ ಜಾಯ್ ಪಡ್ತಾ. ಸಂಸಾರಾಂತ್, ಭಾರತಾಂತ್ ಹಜಾರಾಂನಿ ಭಾಸೊ ಆಸಾತ್. ಪುಣ್ ಸಕ್ಕಡ್ ಭಾಸೊ ಬರ್ಪಾಂತ್ ನಾಂತ್. ಥೊಡ್ಯೊ ಪ್ರಮುಖ್ ಭಾಸೊ ಮಾತ್ರ್ ಅಧಿಕೃತ್ ಥರಾನ್ ವಾಪಾರ್ಚ್ಯೊ. ಸಂಸಾರಾಚೆರ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ತಶೆಂಚ್ ಹಿಂದಿ, ಮರಾಠಿ ತಸಲ್ಯೊ ಜಾಯ್ತೊ ಭಾಸೊ, ಆಪ್ಲಿಚ್ ಸ್ವಂತ್ ಲಿಪಿ ನಾತ್‍ಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಹೆರ್ ಲಿಪಿ ವಾಪಾರ್ತಾತ್. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಸ್ ರೋಮನ್ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ (ರೋಮಿ ಲಿಪಿ) ವಾಪಾರ್ತ್ತಾತ್ ತರ್, ಹಿಂದಿ, ಮರಾಠಿ ನಾಗರಿ (ಆತಾಂ ದೇವ್‍ನಾಗರಿ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್!) ಲಿಪಿಂತ್ ಬರಯ್ತಾತ್.
ತಶೆಂಚ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್‍ಯೀ ಸ್ವಂತ್ ಲಿಪಿ ಚಲಾವಣೆರ್ ನಾ. ಪುಣ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಬರಯಿಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ಜಾಣಾರಿ ಸಾಂಗ್ತಾತ್. ತಾಂತುಂ ಸತ್ ಆಸಾ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲಿ ಗೊಂಯಾಂತ್. ಆನಿ ಗೊಂಯ್ ಎಕಾ ತೆಂಪಾರ್ ಕನ್ನಡಾಚ್ಯಾ ಕದಂಬ ರಾಯ್ ಕುಳಿಯೆ ಖಾಲ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ (ಗೊಂಯ್ಚ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಬಸ್ಸಾಂಚೊ ಸಂಸ್ಥೊ ಕದಂಬ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತುಮಿ ಉಡಾಸ್ ಕರ್ಯೆತ್). ತೆದ್ನಾಂ ಥಂಯ್ಚೊ ಲೋಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಂತ್ ಬರಯ್ತಾಲೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಪುಡ್ತುಗೆಜಾಂನಿ ಜಾಯ್ತಿ ವೀದ್‍ವಾವ್ಳಿ ಆನಿ ದೆಸ್ವಾಟ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚೆ ದಾಖ್ಲೆಯೀ ಆಳ್ವೊನ್ ಗೆಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್.
ಹೆರ್ ವ್ಹಡ್ ಭಾಶೆಂನಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆಂ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಭೋವ್ ಆದಿಂ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಲಾಂ. ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ವ್ಹಡ್ ಮಟ್ಟಾರ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚಿ ಕೃಷಿ ಜಾಲ್ಲಿ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್. ಆಮಿ ಜಾಣಾಂವ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಂತ್ ಪಯ್ಲೆಂ ಪತ್ರ್ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ 1912 ಇಸ್ವೆಂತ್ (ಕೊಂಕ್ಣಿ ದಿರ್ವೆಂ). ಪಯ್ಲಿ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಕಟ್ ಜಾಲ್ಲಿ 1950 ಇಸ್ವೆಂತ್ (ಜೊ.ಸಾ. ಅಲ್ವಾರಿಸಾಚಿ ‘ಆಂಜೆಲ್’). ಹ್ಯಾ ಮೈಲ್‍ಸ್ಟೋನ್ ವಾಡಾವಳಿಂ ನಿಮ್ತಿಂ ಮಂಗ್ಳುರಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಬರ್ಪಾ ಶೆತ್ ವಾಡ್ಲೆಂ, ಚಡ್ಲೆಂ ಆನಿ ಸಂಸಾರ್ ಭರ್ಲೆಂ. ಆತಾಂಚ್ಯಾ ತರ್ನ್ಯಾ ಪಿಳ್ಗೆಕ್ ಹ್ಯೊ ಗಜಾಲಿ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ಕಷ್ಟ್ ಜಾತಿತ್, ಪುಣ್ ಹೆರಾಂಕ್ ಕಳಿತ್ ಆಸಾ, ಆಮಿ ಲ್ಹಾನ್‍ಪಣಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ಕಿತ್ಲಿಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪತ್ರಾಂ, ಪುಸ್ತಕ್, ಸಾಹಿತ್ಯ್, ಸಂಗಿಂ ಧಾರ್ಮಿಕ್ ಬರ್ಪಾಂಯೀ ವಾಚುನ್ ವಾಡ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಂವ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ.
ತಿ ಆಮ್ಚಿ ಗಜಾಲ್ ತರ್, ಹೆರ್ ಪ್ರದೇಶಾಂನಿಯೀ ಥಂಯ್ಚ್ಯಾ ರಾಜ್ಯ್ ಭಾಶೆಂಚ್ಯಾ ಲಿಪಿಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾನ್ ಬರಂವ್ಕ್ ಧರ್ಲೆಂ. ತಶೆಂ, ಕೇರಳಾಂತ್ಲ್ಯಾಂನಿ ಮಲಯಾಳಂ ಲಿಪಿಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕೃಷಿ ಕೆಲಿ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಾಂತ್ ಮರಾಠಿಚ್ಯಾ ಪ್ರಭಾವಾನ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ಉಪ್ಯೋಗ್ ಕೆಲಿ. ಮುಸಲ್ಮಾನ್ ಧರ್ಮಾಚ್ಯಾ ನವಾಯತಾಂನಿ ಪರ್ಸೋ ಅರೇಬಿಕ್ ಲಿಪಿ ಘೆತ್ಲಿ.
ಪುಣ್ ಪ್ರಮುಖ್ ಗಜಾಲ್ ಗೊಂಯಾಂತ್ಲಿ.
ಗೊಂಯಾಂತ್ ದೋನ್ ವರ್ಗಾಚೊ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೋಕ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ/ಆಸಾ – ಮೂಳ್ ಹಿಂದೂ ಆನಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್. ಥಂಯ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಕ್, ಪುಡ್ತುಗೆಜಾಂ ವರ್ವಿಂ, ರೋಮಿ ಲಿಪಿ ವಳ್ಕಿಚಿ ಜಾಲ್ಲಿ, ತಾಣಿಂ ತಾಂತುಂಚ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲೊ. ಹಿಂದೂ ಭಾಂವ್ಡಾಂನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ಕಾಲೆತಿಕ್ ಸಹಜ್ ಜಾವ್ನ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ಆಪ್ಣಾಯ್ಲಿ.
ಪುಣ್ ಗುಮಾನಾಕ್ ಧರಿಜೆ ಜಾಲ್ಲಿ ಭೋವ್ ಮಹತ್ವಾಚಿ ಸಂಗತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಅಶೆಂ ಆಪಾಪ್ಲಿ ಲಿಪಿ ಗಳ್ಸುನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ರಚ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಅಪ್ರತಿಮ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಕೃಷಿ ಆನಿ ಹೆರ್ ಸಾಧನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಮಂಗ್ಳುರಿ/ಕೆನರಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂನಿ, ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಂತ್. ದುಸ್ರ್ಯಾ ಸ್ಥಾನಾರ್ ರೋಮಿ ಲಿಪಿಚೆ ಗೊಂಯ್ಕಾರ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರ್, ತಿಸ್ರ್ಯಾ ಸ್ಥಾನಾರ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ಯೆತಾ. ಹೆರ್ ಲಿಪಿಂನಿ ವಿಶೇಸ್ ವಾವ್ರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ನಾ ತರೀ ಥೊಡ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾಕ್ ಕಾಮ್ ಚಲ್ಲಾಂ.
ಹೆಂ ಸರ್ವ್ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ್‍ಪಣಿ ಚಲೊನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ. ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ಎಕಾ ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ಲೊ ಬರ್ಪಾ ಸಂಸಾರ್ ಬರೊಚ್ ಗ್ರೇಸ್ತ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ. ತಾಂತುಂಯೀ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಬರವ್ಪ್ಯಾಂನಿ ರುತಾ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಹೆರ್ ವ್ಹಡ್ ಭಾಸಾಂಕ್ ಸ್ಪರ್ಧೊ ದಿಂವ್ಚ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ವಿಸ್ರನಾಯೆ. ತಶೆಂಚ್ ಪತ್ರಾಂ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ್ ವಾವ್ರ್ ಆನಿ ಹೆರ್ ಸಾಧನಾಂನಿಯೀ ಮಂಗ್ಳುರಿ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂನಿ ದರಬಸ್ತ್ ಸೆವಾ ದಿಲ್ಯಾ, ಭೋವ್ ಊಂಚ್ ದೇಣ್ಗಿ ದಿಲ್ಯಾ. ಹೆಂ ಸರ್ವ್ ಭಾಶೆಚ್ಯಾ ಮೊಗಾನ್ ತಾಣಿಂ ಕೆಲ್ಲೆಂ, ಆನಿ ತ್ಯಾ ಮುಖಾಂತ್ರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್ ಸುಂರ್ಗಾರಾವ್ನ್, ಸಮೃದ್ಧ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ.
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಷೆಕ್ ಮಾರಕ್ ಜಾಲ್ಲಿ ‘ಮಾನ್ಯತಾ’!?
ಆತಾಂ, ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ರಾಜಕೀಯ್, ಲಿಪಿಚೊ ಗೊಂದೊಳ್ ಇತ್ಯಾದಿ ಮ್ಹಣೊನ್ ವಾದ್-ವಿವಾದ್, ಮನಸ್ತಾಪ್-ಝಗ್ಡೆಂ ಇತ್ಯಾದಿ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಣ್ ಆಮ್ ಲೊಕಾಕ್ ಸವಾಲ್ ಧೊಸುಂಕ್ ಪುರೊ. ವ್ಹಯ್. ತಶೆಂ ಸವಾಲ್ ಉದೆಲ್ಯಾರ್ ಮಾತ್ರ್ ಸತ್ ಆನಿ ಚರಿತ್ರಾ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣೊನ್ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ಜಾತಾ. ಮಹಿನ್ಯಾ ಆದಿಂ ‘ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮಾನ್ಯತಾ ದಿವಸ್’ ಮ್ಹಣ್ ಕಾಂಯ್ ತರೀ ಖಬರ್ ಜಾಲ್ಲಿ ತುಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ತರೀ ಕಳಿತ್ ಆಸತ್. ವ್ಹಯ್. ಅಗೋಸ್ತ್ 20 ತಾರಿಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮಾನ್ಯತಾ ದಿವಸ್ ಮ್ಹಣ್ ಸಂಭ್ರಮಾನ್ ಆಚರಣ್ ಕರ್ತಾಂವ್. ಹಾಕಾಯೀ ಏಕ್ ಕಾರಣ್ ಆಸಾ.
ಭಾರತಾಚ್ಯಾ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟಾಚೆರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಂತ್‍ಯೀ ಲಿಖ್ತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತುಮಿ ಜಾಣಾಸ್ತೆಲ್ಯಾತ್. ಹೆರ್ ಸಬಾರ್ ಭಾಶೆಂನಿ ತ್ಯಾ ತ್ಯಾ ನೋಟಾಚೆಂ ಮೋಲ್ ಬರಯಿಲ್ಲೆಂ ತುಮಿ ಪಳೆವ್ಯೆತ್. ಹೆಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್‍ಗೀ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ದೇಶಾಚ್ಯಾ ಸಂವಿಧಾನಾಚ್ಯಾ ಆಟ್ವೆ ವೊಳೆರಿಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್‍ಯೀ ಸ್ಥಾನ್ ಮೆಳ್ಳೆಲ್ಯಾನ್ (22 ಭಾಶೆಂಕ್ ಹೊ ಮಾನ್ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಯಾರೀ 17 ಭಾಶೆಂಕ್ ಮಾತ್ರ್ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟಾಂತ್ ಜಾಗೊ ದಿಲಾ. ಹಾಚೆಂ ಕಾರಣ್ ತುಮಿ ಗೂಗಲಾಂತ್ ಸೊಧ್ನಾಂ ಕರ್ಯೆತ್). 1992 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ಹೊ ಅಪ್ರತಿಮ್ ಗೌರವ್ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಲೊ.
ತ್ಯಾ ಐತಿಹಾಸಿಕ್ ಘಡಿತಾಚ್ಯಾ ಉಡಾಸಾಕ್ ಹರ್ಯೆಕಾ ವರ್ಸಾ ಅಗೋಸ್ತ್ 20 ತಾರಿಕೆರ್ ‘ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮಾನ್ಯತಾ ದೀಸ್’ ಆಚರ್ಸಿತಾಂವ್. ಕೊಂಕ್ಣೆಚಿ ವ್ಹಡ್ವಿಕಾಯ್ ಸಂಸಾರಾಕ್ ಪಾಚಾರುಂಕ್ ಆನಿ ಸಂಭ್ರಮುಂಕ್ ಹೊ ದೀಸ್ ಅವ್ಕಾಸ್ ಜೊಡುನ್ ದಿತಾ. ಬರೆಂಚ್.
ಪುಣ್ ಹಾಂವೆಂ ಹ್ಯಾ ಮಹತ್ವಾಚ್ಯಾ, ವ್ಹಡ್ವಿಕಾಯೆಚ್ಯಾ ಘಡಿತಾಕ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ‘ಮಾರೆಕಾರ್’ ಮ್ಹಳೆಂ ಮ್ಹಣ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಭೊಗುಂಕ್ ಪುರೊ. ಭೊಗಜೆಚ್. ‘ನಾತ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಕ್ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಏಕ್ ಮಾತ್ರ್ ಖಂತ್, ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಕ್ ಹಜಾರ್ ಖಂತಿ’ ಮ್ಹಣ್ಚೆಪರಿಂ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಚಿ, ಹ್ಯಾ ಲಗ್ತಿಂ, ಗಜಾಲ್!
ಹಾಂವೆಂ ವಯ್ರ್ ಸಾಂಗ್‍ಲ್ಲೆಪರಿಂ ಚಾರಾಂಯೀ ಕುಶಿಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಚೊ ವಾವ್ರ್ ಸುಶೆಗಾತ್ ಚಲೊನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ. ತೆದ್ನಾಂ, ಮ್ಹಣ್ಜೆ ಎಕಾ ಕಾಳಾರ್ ತ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ವಾವ್ರಾಡ್ಯಾಂಕ್ ಲೊಕಾಚೊ, ವಾಚ್ಪಿ ಆನಿ ಅಭಿಮಾನಿಂಚೊ ಮೋಗ್ ಮೆಳ್ತಾಲೊ. ತೆ ತಾಂತುಂಚ್ ಸುಖಿ, ಸಂತೃಪ್ತಿ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲೆ. ಪುಣ್ ‘ಮಾನ್ಯತಾ’ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಗಜಾಲ್ ಹ್ಯಾ ಸರ್ವಾಂಕ್ ಗೊಂದೊಳಾಂತ್ ಶಿರ್ಕೊಂಕ್ ಆನಿ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ಸ್ವಾರ್ಥಾಂತ್ ಪಡೊಂಕ್ ಕಾರಣ್ ಜಾಲಿ. (ತೆಂ ವಿವರುಂಕ್ ಹಜಾರ್ ಪಾನಾಂ ಗರ್ಜ್ ಪಡ್ತಿತ್).
ಹ್ಯಾ ಗೊಂದೊಳಾಕ್ ವಾ ವಿವಾದಾಕ್ ಕಾರಣ್‍ಂಚ್ ಲಿಪಿವಾದ್ ವಾ ಲಿಪಿಚೆಂ ರಾಜಕೀಯ್. ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಲಿಪಿ ರಾಜಕೀಯಾಚಿ ವಳಕ್ ಮೆಳಜೆ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ‘ಮಾನ್ಯತೆ’ಚ್ಯಾ ನಾಂವಿಂ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಲೊ ಫಾಯ್ದೊ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಸಮ್ಜಜೆ. ಸಾಧ್ಯಾ ಲೊಕಾಕ್ ಆನಿ ಸಬಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತಾಂಕ್ ಸಯ್ತ್ ಹ್ಯಾ ಸಂಗ್ತಿಚಿ ಸಾರ್ಕಿ ಗಜಾಲ್ ಕಳಿತ್ ನಾ. ತ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಅರಾಜಕತಾ ಉಬ್ಜವ್ನ್ ತ್ಯಾ ಮುಖಾಂತ್ರ್ ಆಪ್ಲಿ ದಾಳ್ ಶಿಜಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಲಿಪಿ ರಾಜಕೀಯಾಚೆ ಮ್ಹಾತ್ಭಾರಿ ಯಶಸ್ವಿ ಜಾಲ್ಯಾತ್.
ಭಾರತಾಂತ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್ ಸಬಾರ್ ಪ್ರಶಸ್ತ್ಯೊ ಆಸಾತ್. ಹೆಂ ಆಮಿ ಜಾಣಾಂವ್. ಸ್ಥಳೀಯ್ ಆನಿ ಖಾಸ್ಗಿ ಸಂಸ್ಥ್ಯಾಂನಿ ದಿಂವ್ಚ್ಯೊ ಪ್ರಶಸ್ತ್ಯೊ ಎಕಡ್ಚ್ಯಾನ್ ಆಸಾತ್. ಪುಣ್ ಸರ್ಕಾರಿ ಆನಿ ಅಧಿಕೃತ್ ಸಂಸ್ಥ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ-ಪುರಸ್ಕಾರಾಂಕ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಆನಿ ಮಾನ್ ಚಡ್. ದಾಖ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತರ್, ಸರ್ಕಾರಿ ಅಕಾಡೆಮಿಂಚ್ಯೊ ಪ್ರಶಸ್ತ್ಯೊ, ಸರಸ್ವತಿ ಸಮ್ಮಾನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಇತ್ಯಾದಿ. ಭಾರತಾಂತ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್ ಆಸ್ಚಿ ಊಂಚ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ.
ಪುಣ್ ಚಡ್ ಮಹತ್ವಾಚಿ ಗಜಾಲ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚಿ. ಹಾಕಾ ಕೇಂದ್ರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್ ತರೀ ತಾಚೆಂ ನಾಂವ್ ಫಕತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿ. ಹಾಚೆಂ ದಫ್ತರ್ ಡೆಲ್ಲಿಂತ್ ಆಸಾ. ಕೇಂದ್ರ್ ಸರ್ಕಾರಾನ್ ಸ್ಥಾಪಿತ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಆನಿ ರಾಜ್ಯಾಂನಿ ಸ್ಥಾಪಿತ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯೊ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಹಾಕಾ ಕೇಂದ್ರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಚೂಕ್ ಕಾಂಯ್ ನಾ. ಹ್ಯಾ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಮೂಳ್ ಉದ್ದೇಶ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ, ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ಪೋಸ್ ಕರ್ಚೆಂ. ವರ್ಸಾವಾರ್ ಹ್ಯಾ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಸರ್ವ್ ಭಾಸಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್-ಸಾಹಿತಿಂಕ್ ದಿಂವ್ಚ್ಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತೆಚೆಂ ಮೋಲ್ ರು. 1,00,000/-.
ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ವಾವ್ರ್ ಫಕತ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್. ಹ್ಯಾ ವಿಶಿಂಯೀ ಆಸಕ್ತಾಂನಿ ವೀಕಿಪೀಡಿಯಾ ವಾ ಗೂಗಲ್ ಮುಖಾಂತ್ರ್ ಮಾಹೆತ್ ಜೊಡ್ಯೆತ್.
ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ರಾಜಕೀಯ್ ಗೊಂದೊಳಾಕ್ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥ್ಯಾಕ್ ಲಾಗ್ಶಿಲೊ ಸಂಬಂಧ್ ಆಸಾ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್‍ಯೀ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಮಾನ್ಯತಾ ದಿಲ್ಯಾ. 1954 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಸ್ಥಾಪನ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ 1955ವ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ಥಾವ್ನ್ ಹರ್ಯೆಕಾ ವರ್ಸಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೀಂವ್ಕ್ ಸುರು ಕೆಲೆಂ ಆನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಶೆಕ್ ಏಕ್ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ಭಾಸ್ ಮ್ಹಣ್ ಸ್ವೀಕಾರ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ 1975 ಇಸ್ವೆಂತ್. ತಶೆಂ 1977ವ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ಪಯ್ಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮೆಳ್ಳಿ – ರವೀಂದ್ರ ಕೇಳೇಕಾರಾಚ್ಯಾ ‘ಹಿಮಾಲಯಾಂತ್’ ಪುಸ್ತಕಾಕ್. ತ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಸಬಾರ್ ಜಣಾಂಕ್ ಹಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಯಾ. 5 ಜಣ್ ಮಂಗ್ಳುರ್ಗಾರಾಂಕ್‍ಯೀ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾ, ಸವೆಂ ಎಕಾ ಯುವತಿಕ್ ಯುವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಾಭ್ಲ್ಯಾ. (ತಾಂಕಾಂ ಹಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮೆಳ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಚೆಂ ಮಾನ್‍ದಂಡ್ ಕಿತೆಂ/ಕಶೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಮ್ಜಲ್ಯಾರ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಕಳ್ತಾ!).
ಲಿಪಿಚೆಂ ರಾಜಕೀಯ್ ಮ್ಹಳೆಂ ನೆಂ, ತೆಂ ಹಾಂಗಾಚ್ ಚಡ್ ಪ್ರಮುಖ್ ಜಾತಾ. ಎದೊಳ್‍ಚ್ ಸಾಂಗ್‍ಲ್ಲೆಪರಿಂ, ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ತಿತ್ಲೊ ನ್ಹಯ್ ತರೀ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಮಾಣಾರ್ ರೋಮಿ ಲಿಪಿಂತ್, ಆನಿ, ಥೊಡ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾರ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಂತ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ವಾವ್ರ್ ಜಾಲಾ. ಪುಣ್ ಪ್ರಶಸ್ತೆಚಿ ಗಜಾಲ್ ಯೆತಾನಾ, ಡೆಲ್ಲಿಚ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್, ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಪರಿಗಣನ್ ಕರ್ಚೆಂ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಬಿಲ್ಕುಲ್ ನ್ಹಯ್! ಹಿ ನಿಜಾಯ್ಕೀ ವಿಪರ್ಯಾಸಾಚಿ ಗಜಾಲ್.
ವ್ಹಯ್. ಡೆಲ್ಲಿಚ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿನ್ ಹೆರ್ ಸರ್ವ್ ಭಾಸಾಂಕ್ ಪ್ರಶಸ್ತೆಕ್ ಪರಿಗಣನ್ ಕರ್ಚೆಂ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್ ತರೀ, ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಮಾತ್ರ್ ತಶೆಂ ನಾ! ತಾಣಿಂ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ-ಪುರಸ್ಕಾರ್-ಅನುದಾನ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕಿತೆಂಯೀ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಫಕತ್ ಎಕಾ ಲಿಪಿಕ್ ಪಳೆವ್ನ್!! ವಿಚಿತ್ರ್ ಭೊಗುಂಕ್ ಪುರೊ ತುಮ್ಕಾಂ. ಪುಣ್ ಹೆಂ ಸತ್. ಫಕತ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಕ್ ಮಾತ್ರ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಲೆಕಾಕ್ ಧರ್ತಾ ಆನಿ ತಾಕಾ ಮಾತ್ರ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಲಾಭಯ್ತಾ.
ಹೆಂ ಕಶೆಂ, ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಣ್ ಕಳಜೆ ತರ್, ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಆಸ್ಚೊ ಲಿಪಿವಾದ್, ಗೊಂದೊಳ್ ಆನಿ ರಾಜಕೀಯ್ ಸಮ್ಜಜೆ.
ಆತಾಂ, ‘ಲಿಪಿವಾದಿಂಚೆಂ ಗತ್ತಿಗಟ್’ ಕಿತೆಂಗೀ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗ್ತಾಂ. ಕರ್ನಾಟಕಾಂತ್, ಆನಿ ತಾಂತ್ಲ್ಯಾ ತಾಂತುಂ ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್‍ಯೀ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೆ ಫುಡಾರಿ-ಸೊಜೆರ್ ಆಸಾತ್. ವಿಶೇಸ್ ಕಿತೆಂಗೀ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಹ್ಯಾ ವರ್ಗಾಂತ್ ಜೀಣ್‍ಭರ್ ಫಕತ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲ್ಲೆ-ಕರ್ಚೆಯೀ ಆಸಾತ್. ಹೆ ಬರವ್ಪಿ ವಾ ಕಿತೆಂಯೀ ತರೀ ಜಾಲ್ಲೆ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಂತ್ಲಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ವಾಚುನ್, ಬರವ್ನ್. ಹಾಂಕಾಂ ವಾಗಯಿಲ್ಲೆಂಯೀ ಹಾಂಗಾಚ್ಯಾಚ್ ಲೊಕಾನ್. ಹಾಂಕಾಂ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣೆ ಶಿವಾಯ್ ಅಸ್ತಿತ್ವ್‌ಚ್ ನಾ. ಪುಣ್ ಹಾಣಿಂ ಪೆಂಪಾರೆಂ ವ್ಹಾಜಂವ್ಚೆಂ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೆಂ; ಹಾಂಚೆಂ ನಿಯತ್ತ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ದುಸ್ಮಾನಾಂಕ್!!
ಪೊರ್ಚೆ ಪೋರ್ ಉಡುಪಿಚ್ಯಾ ಎಕಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ಏಕ್ ಲಿಪಿ ಸಂಶೋಧನ್ ಕೆಲ್ಯಾ ಮ್ಹಣ್ ಖಬರ್ ಜಾಲ್ಲಿ. ಹ್ಯಾ ವಿಚಾರಾಚೆರ್ ಸ್ಪಂದನ್ ಜಾವ್ನ್ ಏಕ್ ಲೇಖನ್ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ಳೆಂ. ಅಮೆರಿಕಾ ಥಾವ್ನ್ ಆಸ್ಟಿನ್ ಡಿಸೋಜ ಪ್ರಭು ‘ವೀಜ್ ಕೊಂಕಣಿ’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಡಿಜಿಟಲ್ ಹಫ್ತ್ಯಾಳೆಂ ಫಾಯ್ಸ್ ಕರ್ತಾ. ತ್ಯಾ ಪತ್ರಾಂತ್ ಎಕಾ ಯುವಕಾನ್, ಜೊ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೊ ಏಕ್ ಸೊಜೆರ್, ಬರಯಿಲ್ಲೆಂ ಏಕ್ ಲೇಖನ್ ಆಸಾ. ‘ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ಲಿಪಿ ನಾಂಗೀ?’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸವಾಲ್ ಮುಖಾರ್ ಧರ್ನ್ ತೊ ಆಖೇರಿಕ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ಅಧಿಕೃತ್ ಲಿಪಿ ಆಸಾ, ಹ್ಯಾ ಲಿಪಿಯೆಕ್ ಸಂವಿಧಾನಾನ್ ಮಾನ್ಯತಾ ದಿಲ್ಯಾ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗ್ತಾ. ತಿ ಲಿಪಿ ದೇವ್‍ನಾಗರಿ. (ತೆಂ ಕಶೆಂಯೀ ಜಾಲೆಂ ಮೂ, ಇತ್ಲ್ಯಾರ್‌ಚ್ ರಾವನಾಸ್ತಾನಾ ತೊ ‘ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ಕನ್ನಡ, ರೋಮಿ ಆನಿ ಮಲಯಾಳಂ ಲಿಪಿ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಹಾಸ್ಯಾಸ್ಪದ್’ ಮ್ಹಣ್ ಖೆಳ್ಕುಳಾಂಯೀ ಕರ್ತಾ!)
ಆಸೊಂ, ತಾಚೊ ವಾದ್ ತಾಕಾ.
ಪುಣ್ ತಾಣೆಂ ಸಾಂಗ್‍ಲ್ಲೆಂ ಸತ್ ನ್ಹಯ್. ಮುಖ್ಯ್ ಜಾವ್ನ್ ತಾಣೆಂ ಮಾಂಡ್‍ಲ್ಲೊ ವಾದ್ ಬಿಲ್ಕುಲ್ ಸಾರ್ಕೊ ನ್ಹಯ್. ಪುಣ್ ತಾಚ್ಯಾ ಸಮ್ಜಣೆ ಪರ್ಮಾಣೆಂ ಆನಿ ತಾಚ್ಯಾ ಕಾಲೆತಿ ಪರ್ಮಾಣೆಂ ತಾಣೆಂ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತಾಕಾ ಆನಿ ತಾಚೆ ತಸಲ್ಯಾ ಹೆರ್ ನಾಗರಿವಾದಿಂಕ್ ಸಾರ್ಕೆಂ ಮ್ಹಣ್ ಭೊಗ್ಚ್ಯಾಂತ್ ನವಾಲ್ ನಾ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ತಾಂಚೊ ವಿತಂಡ್‍ವಾದ್ ಜಾಲ್ಯಾರೀ, ತಾಣಿಂ ಮಾಂಡ್ಚ್ಯಾ ಪೊಕೊಳ್ ವಾದಾಕ್ ತಾಂಚೆಲಾಗಿಂ ಥೊಡಿಂ ‘ಹಾತೆರಾಂ’ ಆಸಾತ್!
ವ್ಹಯ್, ಡೆಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್ ಮಾತ್ರ್ ಮಾನ್ತಾ. ತಶೆಂಚ್ ಗೊಂಯಾಂತ್‍ಯೀ, ಥಂಯ್ಚೊ ಸರ್ಕಾರ್ ಆನಿ ಅಕಾಡೆಮಿಯೀ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಕ್‍ಚ್ ಪರಿಗಣನ್ ಕರ್ತಾತ್. (ಹೆಂ ಸರ್ವ್ ಏಕ್ ಷಡ್ಯಂತ್ರ್ ಮ್ಹಣ್ ಜಾಯ್ತೆ ನಾಗರಿವಾಲೆಚ್ ನೆಣಾಂತ್!). ಹೆಂಚ್ ಮೂಳ್ ‘ಆಧಾರ್’ ಜಾವ್ನ್ ಘೆವ್ನ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೆ ತಾಂಡೆಲಿ ಆನಿ ಶಿಸ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಚಿ ಅಧಿಕೃತ್, ಮಾನುನ್ ಘೆತ್‍ಲ್ಲಿ ಲಿಪಿ ಮ್ಹಣ್ ರಡ್ಕುರ್‍ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಪರಿಂ ಸಳ್ ಧರ್ತಾತ್ ಆನಿ ಹೆರ್ ಲಿಪಿಂಕ್ ನೆಗಾರುಂಕ್ ಪೆಚಾಡ್ತಾತ್! ತಾಂಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಪೊಳ್ಕುರ್‍ಯಾ ವಾದಾಕ್ ಕುಸ್ಕುಟಾಚಿ ಮರ್ಯಾದ್ ನಾ.
ತರ್ ಹಾಂಚೆಂ ಗತ್ತಿಗಟ್ ಕಸಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್‍ಗೀ? ವ್ಹಯ್. ಭೋವ್ ಹಾಸ್ಯಾಸ್ಪದ್ ಪುಣ್ ವಾಸ್ತವಿಕ್ ಗಜಾಲ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ನಾಗರಿ ಕಮಾಂಡರಾಂಕ್ ದೀಸ್ ಕಾಡುಂಕ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ ಜಾಯ್ಜೆ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣ್ತಾತ್? ಹಾಂಚ್ಯಾ ಗತ್ತಿಗಟಾಕ್ ಆನಿ ಹಿಪೊಕ್ರೆಸಿಕ್ ಊಂಚ್ ನಿದರ್ಶನ್ ಜಾವ್ನ್ ‘ವೀಜ್’ ಪತ್ರಾರ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚಿ ವ್ಹಡ್ವಿಕಾಯ್ ಆನಿ ಅಧಿಕೃತ್‍ಪಣಾಚೆರ್ ಆರಾಬಾಯ್ ದಿತೆಲ್ಯಾಕ್ ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲಿ ಲಿಪಿ ಕನ್ನಡ ಶಿವಾಯ್ ನಾಗರಿ ನ್ಹಯ್!! ತರ್ ನಾಗರಿ ನಾಗರಿ ಮ್ಹಣ್ ನಾಚ್ಚೆಂ, ಬ್ಯಾಂಡ್ ವ್ಹಾಜಂವ್ಚೆಂ ಕೊಣಾ ಖಾತಿರ್? ಹಾಂಕಾಂಚ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ವರ್ಗನಾ, ತರೀ ಹೆ ಹೆರಾಂಕ್ ನಾಗರಿಚ್ಯಾ ಮಹಿಮೆ ವಿಶಿಂ ಲೆಕ್ಚರ್ ದಿತಾತ್! ನ್ಹಯ್ಗೀ ಹೆಂ ವಿಡಂಬನ್ ಆನಿ ವಿಪರ್ಯಾಸ್???
ಹಿ ಗಜಾಲ್ ಇತ್ಲಿಚ್ ನ್ಹಯ್. ಹ್ಯಾ ನಾಗರಿ ಪ್ರವರ್ತಕ್ ಆನಿ ವಕ್ತಾರಾಂಚೆಂ ಹಣೆಬರಪ್ ಪಳೆಯಾ… ಹಾಂಕಾಂ ಉಟ್ತಾ ಬಸ್ತಾನಾ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೆಂ ರುದಾನ್ ಕರ್ಚೆಂ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್ ಹೆರ್ ಕಿತೆಂಯೀ ಪಡೊನ್ ಗೆಲ್ಲೆಂ ನಾ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಷೆಚೊ ಮೋಗ್ ಜಾಂವ್, ಸಾಹಿತ್ಯ್, ಸಂಸ್ಕೃತೆಚೆಂ ಕಿತೆಂಯೀ ಪಡೊನ್ ಗೆಲ್ಲೆಂ ತಿತ್ಲ್ಯಾರ್‌ಚ್ ಆಸಾ. ಹಾಂಕಾಂ ಖಂಯ್ ಮೆಳ್ತಾ ಥಂಯ್, ತೆಂಯೀ ಕನ್ನಡ ರಾಜ್ಯಾಂತ್, ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್, ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೊ ಬಾವ್ಟೊ ಉಬಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಆನಿ ಖಂಯ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ರಾಜ್ ಕರ್ತಾ ಥಂಯ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೊ ಬಿಲ್ಲೊ ಥಾಪುಂಕ್ ಧ್ಯಾನ್ ಆನಿ ಮನ್. ಹೆ ತಿತ್ಲ್ಯಾಕ್‍ಚ್ ಸೀಮಿತ್. ತೆಂ ಸೊಡ್ನ್ ಕಿತೆಂಯೀ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ್, ಧನಾತ್ಮಕ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲ್ಲೊ ಖಂಯ್ ಪುಣೀ ಆಸಾಗೀ?
ಸತ್ ಕಿತೆಂಗೀ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಚ್ಯಾ ಬರೆಪಣಾಕ್ ಆನಿ ಮಾನ್ಯತಾ ಮೆಳ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಚಲ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ, ಗೊಂಯಾಂತ್ ಜಾಂವ್ ಕರ್ನಾಟಕಾಂತ್ ವಾ ಖಂಯ್ಸರೀ, ಆಂದೋಲನಾಂತ್, ಚಳ್ವಳ್ ವಾ ಝುಜಾಂತ್ ಪ್ರಮುಖ್ ದೇಣ್ಗಿ ದಿಲ್ಲಿ ರೋಮಿ ಲಿಪಿಚ್ಯಾಂನಿ ಆನಿ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾಂನಿ. ಗೊಂಯಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ಸರ್ಕಾರಾಚಿ ಅಧಿಕೃತ್ ಭಾಸ್ ಜಾವ್ನ್ ಮಾಂದುಂಕ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಝುಜಾಂತ್ ಚಡ್ ವಾವ್ರ್, ತ್ಯಾಗ್ ಕೆಲ್ಲೊ ರೋಮಿ ಲಿಪಿಚ್ಯಾಂನಿ. (ಪುಡ್ತುಗೆಜಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಗೊಂಯಾಂ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಝುಜಾಂತ್‍ಯೀ ಆಪ್ಣಾಕ್‍ಚ್ ಸಮರ್ಪಿಲ್ಲೆಂ ಚಡ್ ವಾಂಟ್ಯಾನ್ ರೋಮಿ ಲಿಪಿಗಾರಾಂನಿ ಮ್ಹಣ್ ಚರಿತ್ರಾ ಸಾಂಗ್ತಾ). ಕರ್ನಾಟಕಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಚ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಸವ್ಲತ್-ಮಾನ್ಯತೆಂ ಖಾತಿರ್ ಚಳ್ವಳ್ ಕೆಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಂನಿ. ಹ್ಯಾ ಸರ್ವಾಂತ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿವಾದಿಂಚೆಂ ಮೆತೆರ್ಪಣ್ ಭೋವ್ ಸೀಮಿತ್ ಮ್ಹಣ್ ಜಾಣಾರಿ ಸಾಂಗ್ತಾತ್. ಹೆಂ ಸರ್ವ್ ದೊಳ್ಯಾಂ ಮುಖಾರ್ ಆಸ್ಚೆಂ ಸತ್.
ಆಯ್ಲೆವಾರ್ಚಿಂ ದೃಷ್ಟಾಂತಾಂ ದಿಂವ್ಚೆಂ ತರ್, ಹಂಪನ್‍ಕಟ್ಟೆ ಮಂಗ್ಳುರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ್ ಕೊಲೆಜಿಂತ್ ಎಂ.ಎ. ಕೋರ್ಸ್ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಆನಿ ಮಂಗ್ಳುರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಾಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಅಧ್ಯಯನ ಪೀಠ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲ್ಲೆಂಯೀ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾನಿಂಚ್. ಹೆರಾಂಚೆಂ ಕಾಂಯ್ ಆಸಾ ತರ್ ದೆಖಿ ಖಾತಿರ್ ಮಾತ್ರ್?! ಪುಣ್ ಆಜ್ ಕಿತೆಂ ಜಾಲಾಂ? ಹಾಂಗಾಯೀ ಪಾಟಾರ್ ಚಡ್ಲ್ಯಾತ್ ನಾಗರಿವಾಲೆ! ಆನಿ ಹೆ ಥಂಯ್ಸರೀ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಕ್ ಕೊನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಲೊಟುನ್ ಘಾಲುಂಕ್ ಆನಿ ನಾಗರಿಕ್ ಗಾದಿರ್ ಬಸಂವ್ಕ್ ಪೆಚಾಡುನ್ ಆಸಾತ್!
ಇತ್ಲೆಂ ಆಸೊನೀ ಹಾಂಚ್ಯಾ ಗತ್ತಿಗಟಾಕ್ ಕಾಂಯ್ ಉಣೆಂ ನಾ! ಹೆ ಕಿಂಕ್ರಾಟ್ತಾತ್, ರುದಾನ್ ದಿತಾತ್ ಆನಿ ಫರ್ಮಾಯ್ತಾತ್ ಫಕತ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿ; ಪುಣ್ ಹಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಜಾಯ್ತ್ಯಾಂಕ್ ಚಾರ್ ಸಬ್ದ್ ನಾಗರಿಂತ್ ಬರಂವ್ಕೀ ಯೇನಾ. ಬರಯ್ಲ್ಯಾರೀ ತೆಂ ವಾಚ್ತೆಲ್ಯಾಂಚಿ ಗತ್ ನಾ. ಆನಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ರಚನ್ ಸಪ್ಣಾಂತ್ಲಿ ಗಜಾಲ್‍ಚ್ ಸಯ್.
ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚೆಂ ವ್ಹಡ್ಪಣ್ ಆನಿ ಮಹಿಮಾ ಗಾಜಯ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆಂ ಹಣೆಬರಪ್ ಸಂಸಾರ್ ಜಾಣಾಂ. ತಸಲ್ಯಾ, ಕೊಂಕ್ಣೆಚೆಂ ಕುಳಾರ್ ಮ್ಹಣ್ಚ್ಯಾ ಗೊಂಯಾಂತ್‍ಚ್ ನಾಗರಿವಾಲ್ಯಾಂನಿ ರಚ್‍ಲ್ಲೆಂ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾ ಹೆರ್ ಉತ್ಪನ್ನ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ 15% ತಿತ್ಲೆಂಯೀ ನಾ. ಆನಿ ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ನಾಗರಿಚೊ ಎಕ್ಲೊ ಬರವ್ಪಿಯೀ ಝಳ್ಕನಾ. ವಾಚ್ಪಿ ಕಶೆಂಯೀ ನಾಂತ್. ಹೆಂ ಕಶೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತಾಲೂಕ್ ಮಟ್ಟಾರ್ ಸಯ್ತ್ ಏಕ್ ಖೆಳ್ಗಾಡಿ ನಾತ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ ಆಪ್ಣೆಂ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸಾಂತ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‍ಶಿಪ್ ಆಪ್ಣಾಯ್ಲಾಂ ಮ್ಹಣ್ ಫಟವ್ನ್, ಮಸ್ಕಿರಿ ಕೆಲ್ಲೆಪರಿಂ!
ಹಾಂಚ್ಯಾ ಗತ್ತಿಗಟಾಚೆಂ ದರ್ಶನ್ ದಿಂವ್ಚೆಂ ತರ್, ವಯ್ರ್ ಸಾಂಗ್‍ಲ್ಲೆಪರಿಂ, ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚ್ಯಾ ಮಾನ್ಯತೆ ವಿಶಿಂ ಆರಾಬಾಯ್ ದಿತೆಲ್ಯಾಕ್ ತೆಂ ಉಚಾರುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾಂಚೆಂ ಪತ್ರ್, ಆನಿ ತೆಂ ಲಿಖುಂಕ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚಿಚ್ ಗತ್ ಉದೆತಾ. ಕಿತ್ಯಾ ಹಾಕಾ ಆನಿ ಹಾಚೆ ತಸಲ್ಯಾಂಕ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಂತ್‍ಚ್ ಬರಂವ್ಕ್, ಫಾಯ್ಸ್ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ? ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ನಾಗರಿಂತ್ ಬರಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಹಾಂಚೆಂ ಪಳೆತಲೊ ಕೋಣ್ ಆಸಾ? ಹಾಂಚ್ಯಾ ಲಿಪಿಕ್ ಗತ್‍ಯೀ ನಾ ಗಿರಾಯ್ಕ್‌ಯೀ ನಾ! ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ಆಸೊನ್, ಹಾಂಗಾಚ್ಯಾ ಮಾತಿಯೆಂತ್ ವಾಡೊನ್, ಕನ್ನಡ ಸರ್ಕಾರಾಚೆಂ-ಲೊಕಾಚೆಂ ಖಾವ್ನ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಕ್‍ಚ್ ಕುರಾಡ್ ಮಾರುಂಕ್ ಪೆಚಾಡ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆಂ ಹಣೆಬರಪ್ ಇತ್ಲೆಂಚ್.
ಮ್ಹಣ್ಜೆ ಹಾಂಕಾಂ ಜಾಯ್ ಆಸ್ಚಿ, ಗರ್ಜ್ ಪಡ್ಚಿ ಲಿಪಿ ಕನ್ನಡ ಶಿವಾಯ್ ನಾಗರಿ ನ್ಹಯ್! ತರೀ ಕಸಲೆಂ ಅನುಪ್ಕಾರ್‍ಪಣ್ ಆನಿ ಖಂಚ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾಚೆಂ ಹಿಪೊಕ್ರಿತ್‍ಪಣ್!?
ಹೆರ್ ದೃಷ್ಟಾಂತಾಂ ದಿಂವ್ಚೆಂ ತರ್, ಹ್ಯಾ ನಾಗರಿ ತಾಂಡೆಲ್ಯಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಥೊಡ್ಯಾಂಚೆ ವಾಟ್ಸಪ್ ಪಂಗಡ್ ಆಸಾತ್. ಹಾಂತುಂ ಮೂಳ್ ನಾಗರಿವಾಲೆ ಆನಿ ತಾಂಚೆ ದಲಾಲಿ, ಚಮ್ಚಾ ಆನಿ ಗುಲಾಮ್ (ಉಂದಿರ್!) ಆಸಾತ್. ಭರ್ಶಿಕ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಚ್ಯಾಂಕೀ ಕುಡ್ಸಿಲಾಂ. ಹ್ಯಾ ಪಂಗ್ಡಾಂನಿಯೀ ಅಶೆಂಚ್. ತಾಂತುಂ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚಿಚ್ ಸ್ತುತಿ ಗಾಂವ್ಚಿ ಆನಿ ತಾಂಚಿಚ್ ಬಡಾಯ್ ಉಲಂವ್ಚೆಂ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್ ಹೆರಾಂಕ್ ಮಾನ್, ಗೌರವ್ ದೀಜೆ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಚ್ ಕಳಿತ್ ನಾತ್ಲೆಲೆ, ಕುಸ್ಕುಟಾಚಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ನಾತ್ಲೆಲೆ ಆಸಾತ್. ಭಾಸ್, ಲಿಪಿ ವಿಶಿಂ ಕೆದ್ನಾಂ ತರೀ ಪ್ರಸ್ತಾಪ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಚ್ ಶ್ರೇಷ್ಠ್, ಅಧಿಕೃತ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಝಗ್ಡ್ಯಾಕ್ ದೆಂವ್ತೆಲ್ಯಾಂಕ್ ಥಂಯ್ ಉಣೆಂ ನಾ. ಲಡಾಯೆಕ್ ದೆಂವ್ತಾತ್ ಶಿವಾಯ್ ಮರ್ಯಾದಿನ್ ಉಲಂವ್ಚೆಂ ಕಲ್ಚರ್ ತಾಂಕಾಂ ನಾ.
ಗತ್ತಿಗಟಾಚೆಂ ಊಂಚ್ ನಿದರ್ಶನ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ನಾಗರಿಚೆಂ ಕೊಟೆಂ ಬಾಂಧುಂಕ್ ಪೆಚಾಡ್ಚ್ಯಾ ಅತಿರಥ್ ಮಹಾರಥ್ ಮಹಾಜಣಾಂಕ್ ನಾಗರಿಚೆಂ ಆರು ಮೂರುಯೀ ಕಳಿತ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ ತೆಚ್ ಹ್ಯಾ ಗ್ರೂಪಾಂನಿ ಜಾಹೀರ್ ಕರ್ತಾತ್. ನಾಗರಿ ನಾಗರಿ ಮ್ಹಣೊನ್ ಸುರ್ವೆರ್ ವಿಳಾಪ್ ದಿತೆಲ್ಯಾ ಅಸಲ್ಯಾ ಗ್ರೂಪಾಂನಿ ಆಖೇರಿಕ್ ರಾಜ್ ಕರ್ಚೆಂ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿನ್ ಆನಿ ಕನ್ನಡ ಭಾಶೆನ್! ಬರ್ಪಾ ರುಪಾರ್ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಸಂವಾದ್ ಕರುಂಕ್‍ಯೀ ಜಾಯ್ತ್ಯಾಂಕ್ ತ್ರಾಸ್ ಭೊಗ್ತಾತ್!! ನಾಗರಿ ಕಮಾಂಡರಾಂನಿ ಏಕ್ ಅಕ್ಷರ್ ನಾಗರಿಂತ್ ಬರಯಿಲ್ಲೆಂ ಸೊಧ್ಲ್ಯಾರೀ ದಿಸನಾ. ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿ ಸಯ್ತ್ ಟೈಪ್ ಕರುಂಕ್ ಯೇನಾ. ತಾಣಿಂ ಕಿತೆಂಯೀ ಬರಂವ್ಚೆಂ ತರ್ ರೋಮಿ ಲಿಪಿಂತ್. ಹಿ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಹಕೀಗತ್! ಆನಿ ಹೆ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಕ್ ವೈಭವ್ ಹಾಡುಂಕ್ ಪೆಚಾಡ್ಚೆ ಪ್ರಚಂಡ್ ಸಾಮ್ರಾಟ್!!!
(ಮುಂದರುಂಕ್ ಆಸಾ)
I congratulate you for your well documented research article on the importance of Kannada script in konkani literature. How people of ಕನ್ನಡ script writes have been partially or totally sidelined hypocritic ally by Devanagari lipi Pro motors though the contribution of literary works by kannada lipi writers is more in volume. I wish you the best congratulate you for your fearless expressions as a responsible lover of konkani literature keep up fr. Juze Vas svd