ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್ – 11: ಸ್ವಪ್ಣಾಂತ್ ಕೆಳಿಂ
ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್: ಅಧ್ಯಾಯ್ 11
ಬರಯ್ಣಾರ್: ವಿ.ಜೆ.ಪಿ. ಸಲ್ಡಾನ್ಹಾ (ಲಿಖ್ಣೆ ನಾಂವ್ – ಖಡಾಪ್)
ಪ್ರಕರಣ್ ಇಕ್ರಾ: ಸ್ವಪ್ಣಾಂತ್ ಕೆಳಿಂ
ಜೀವ್ ಉರ್ಲೊ ಮ್ಹಣ್ ಬೊಲ್ತೆಂ ಚಿಂತ್ಯೆತ್
ನೆಣಾಂ ಜಾವ್ನ್ ಕಾಂಯ್ ತರೀ ಗುಂತ್ಯೆತ್
ಸ್ವಪ್ಣಾಂತ್ ಖೆಲ್ಲಿಂ ಕೆಳಿಂ ಸಬಾರ್
ಜಾಗ್ತಚ್ ಜಾತಿತ್ ತೊಂಡಾಂತ್ ಗೊಬೊರ್
ಶೆಕಿಂ ತರೀ ಜೀವ್ ಬಚಾವ್ ಜಾಲೊ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತುನ್ ಜೀವ್ ಹಾತಿಂ ಘೆವ್ನ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ಕೊತ್ವಾಲ್ ಅಹ್ಮದ್ ಸೆಲಿಮ್ಖಾನ್ ಫಿಂರ್ಗಿಪೆಟ್ಚಿ ವಾಟ್ ಧರ್ನ್ ಗೆಲ್ಲೊ ಖರೆಂ. ಪುಣ್ ವೆತಾಂ ವೆತಾಂ, ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾ ಥಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ಪಾವ್ಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ಸಹಜ್ ಜಾವ್ನ್ ತಾಚೆಂ ಇಲ್ಲೆಂ ಧಯ್ರ್ ಚಡ್ಲೆಂ ಆನಿ ನವಿ ಆಶಾ ತಶೆಂ ಆಲೋಚನ್ ತಾಚೆ ಮತಿಂತ್ ಘುಂವ್ಲಿ.
‘…ಫಿಂರ್ಗಿಪೆಟ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ತಾಚ್ಯಾ ಆಯುಧ್ಧಾರಿ ಸವಾರಾಂಚೊ ಸಂಖೊ ವಿಸಾಂಕ್ ಮಿಕ್ವೊನ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ನವೆಚ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ ದೋಗ್ ಸವಾರ್ ಆತಾಂ ತಾಚ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತಾ ಆಸ್ಲ್ಲೆ. ಫಿಂರ್ಗಿಪೆಟ್ ಪಾವ್ತಚ್ ಸ್ಥಿತಿಗತಿ ಸಮ್ಜೊಂಚಿ, ಥಂಯ್ಸರ್ ಜಮ್ತಾತ್ ಮ್ಹಣ್ ವರ್ದಿ ಜಲ್ಲೆ ನಸ್ರಾನಿ ಖಾಜಿ ಆನಿ ಹೆರ್ ರಾಜ್ದ್ರೋಹಿ ಮೆಳನಾಂತ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಕಾಂಯ್ ಪರ್ವಾ ನಾ. ಥಂಯ್ಚಿ ಬೋಂಟ್ ತಿತ್ಲ್ಯಾರ್ ರಾವಂವ್ಚಿ. ಚಡ್ ಮೊಲಾಧಿಕ್ – ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾಚಿಚ್ – ಶಿಕಾರ್ ಕರ್ನ್ ಖುದ್ ವ್ಹಡ್ ನಾಂವ್, ಆನಿ ಶಿಕಾರ್ ಯಶಸ್ವಿ ಥರಾನ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾ ಥಾವ್ನ್ಂಚ್ ಚಡ್ ಫಾಯ್ದೊ ಆನಿ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಮೆಳ್ಚೊ ಸಂಭವ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸವಾರಾಂಕ್ ಘೆವ್ನ್ ಬಂಟ್ವಳಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ವೆಚೆಂ. ಠಾಣ್ಯಾ ಥಾವ್ನ್ ಚಿಕ್ಕೆ ಪಯ್ಸ್ ಆಡೊಸಾಕ್ ರಾವೊನ್ ಠಾಣೆದಾರ್ ದೇಜಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಶಿಪಾಯಾಂ ಸಾಂಗಾತಾ ಠಾಣ್ಯಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ಆಯ್ಲಾಗೀ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಖಬರ್ ಘೆಂವ್ಚಿ. ಆಯ್ಲಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಬರೆಂಚ್…
‘ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾಕ್ ಆನಿ ಶೆಟ್ಟಿಚ್ಯಾ ಶಿಪಾಯಾಂಕ್ ಜಟಾಪಟ್ ಜಾವ್ನ್ ಬಾಲ್ತಜಾರಾಚೆ ಥೊಡೆ ಪುಣೀ ಪಾಟ್ಲಾವ್ದಾರ್ ಖಾಲಿ ಜಾತೆಲೆ ಆನಿ ತೊ ದುರ್ಬಲ್ ಜಾತಲೊ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ (ಸೆಲಿಮ್ಖಾನಾಚ್ಯಾ) ಸವಾರಾಂಕ್ ಘೆವ್ನ್ ತಾಚೆ ಕಡೆನ್ ಝುಜೊಂಕ್ ಕಷ್ಟ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ನಾಂತ್… ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ತಾಕಾ ಕೈದ್ ಕರುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಜಾತೆಲೆಂ… ಕೊತ್ವಾಲ್ ಅಹ್ಮದ್ ಸೆಲಿಮ್ಖಾನಾಚೆಂ ನಾಂವ್ ಮೈಸೂರ್ಚ್ಯಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಾಂತ್ ಗಾಜ್ತೆಲೆಂ..!’
ಅಶೆಂ ಸೆಲಿಮ್ಖಾನಾನ್ ಸ್ವಪ್ಣಾಂತ್ ಕೆಳಿಂ ಖೆಲಿಂ.
“ಹೆಂ… ತ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಚ್ಯಾ ಪಂಗ್ಡಾಂತ್ ಕಿತ್ಲೆ ಜಣ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆ?” ತಾಣೆಂ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸಾಂಗಾತ್ಯಾಂ ಕಡೆನ್ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ.
“ಕಾಂಯ್ ಧಾ-ವೀಸ್ ಜಾತಿತ್ ಸಾಹೇಬ್.” ತಾಕಾ ಜವಾಬ್ ಮೆಳ್ಳಿ.
“ತರ್, ಭಾಯ್ರ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆ ಗ್ರಾಯ್ಕ್ ತುಮಿ ಚಡ್ ಚುರುಕ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ನಾಂತ್ ಆನಿ ತಾಂಚೆ ಕಡೆನ್ ಚಡ್ ಧೈರಾನ್ ಝುಜೊಂಕ್ ನಾಂತ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್?” ತೊ ಶಿಣ್ಲೊ. “ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರೀ, ತಾಚ್ಯಾ ಪಂಗ್ಡಾಂತ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ತುಮ್ಚೆಪರಿಂ ಝುಜಾಚ್ಯಾ ವಿದ್ಯೆಂತ್ ಆನಿ ಆಯುಧಾಂಚ್ಯಾ ಪ್ರಯೋಗಾಂತ್ ತರ್ಬೆತಿ ನಾ.”
“ಕಿತೆಂ ಕರ್ಯೆತಾ ಸಾಹೇಬ್” ಎಕ್ಲೊ ಮ್ಹಣಾಲೊ. “ತೆ ಲಾಗಿಂ ಯೇವ್ನ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಆಂಗಾರ್ ಪಡ್ತಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಖಬರ್ ನಾ. ಪಯ್ಲಿ ಕಾಂಯ್ ಜಾಗ್ವಣ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಆಮ್ಚಿಂ ಹಾತೆರಾಂ ಹೆಣೆಂ ತೆಣೆಂ ಆಸೊನ್ ಆಮಿ ತಯಾರ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾಂವ್. ಭಿತರ್ಲ್ಯಾ ದೃಶ್ಯಾ ತೆವ್ಶಿನ್ಂಚ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಗುಮಾನ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ.”
“ತ್ಯಾ ‘ಭಿತರ್ಲ್ಯಾ ದೃಶ್ಯಾಚಿ’ ಖಬರ್ ತುಮಿ, ಫುಡೆಂ ಹಾಂವ್ ಸಾಂಗ್ತಾಂ ಪರ್ಯಾಂತ್ ವಿಸ್ರೊಂಚಿ ಬರಿ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಕೊತ್ವಾಲ್ ಚಿಕ್ಕೆಶೆ ನರ್ಗೊನ್. “ತೆಂ ದೃಶ್ಯ್ ಹಾಂವೆಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಆಸಾ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಮ್ಹಣ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಸಾಂಗ್ತಾಂ.” ತಾಚ್ಯಾ ಮತಿಂತ್ ಹೆರ್ ಚಿಂತ್ನಾಂ ಘುಂವ್ತಾಲಿಂ.
“ತ್ಯಾ ಶಿವಾಯ್, ತ್ಯಾ ಪಂಗ್ಡಾಂತ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಆಯುಧಾಂಚೊ ಪ್ರಯೋಗ್ ಕಳಿತ್ ನಾ ಮ್ಹಣೊಂಕ್ಯೀ ಜಾಯ್ನಾ ಸಾಹೇಬ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಆನ್ಯೇಕ್ಲೊ, ಚಿಕ್ಕೆ ತೊಪುನ್ಶೆಂ. “ತಾಣೆಂ ಭಿತರ್ ಯೇವ್ನ್ ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂತ್ಲೊ…”
“ಹೊ, ತೆಂ…” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಕೊತ್ವಾಲ್, ತಾಕಾ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಬಾವ್ಳ್ಯಾಂತ್ ಆತಾಂ ಬಾಂಧುನ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಘಾಯಾಚೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಆಯ್ಲೊ. “ತೆಂ… ತುಮಿ ಕೊಣೆಂಯೀ ಭಾಯ್ರ್ ಥಾವ್ನ್ ಜಾಗ್ವಣ್ ದೀನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಜಾಲೆಂ. ಮ್ಹಜಿ ತಾಲ್ವಾರ್ ಭಾಯ್ರ್ ಕಾಡುಂಕ್ ಅವ್ಕಾಸ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಹಾಂವ್ಯೀ ಏಕ್ ಹಾತ್ ಪಳೆತೊಂ… ಆಮ್ಕಾಂ ಇತ್ಲೆ ಕಷ್ಟ್ ಆಸ್ತೆ ನಾಂತ್. ತಾಕಾ ಎದೊಳ್ಚ್ ಕೈದಿ ಕರ್ಯೆತೊ. ತೆಂ ಕಾಮ್ ಚಿಕ್ಕೆ ಪಾಟಿಂ ಪಡ್ಲೆಂ, ತಿತ್ಲೆಂಚ್.”
“ಪಾ-ಪಾಟಿಂ ಪಡ್ಲೆಂ ಸಾಹೇಬ್?”
“ವ್ಹಯ್. ಆಮಿ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಹೆರ್ ಸವಾರಾಂಕ್ ವೆಗಿಂ ಪಾಟಿಂ ಹಾಡ್ನ್ ತಾಚೆ ಕಡೆನ್ ಝುಜಜಾಯ್ – ತಾಕಾ ಲಗಾಡ್ ಕಾಡಿಜಾಯ್, ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತಾಕಾ ಕೈದ್ ಕರಿಜಾಯ್. ತಾಕಾ ಜಿವೊ ವಾ ಮೆಲ್ಲೊ ಹಾಡ್ಲ್ಯಾರೀ ಬಾದಶಹಾಚ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಾನ್ ಇನಾಮ್ ಭಾಸಾಯ್ಲಾಂ.”
“ತೆಂಯೀ ಬರೆಂಚ್. ತಶೆಂ ಕರುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್’ಚ್ ಆಮ್ಚೊ ಜೀವ್ ಉರ್ಲಾ.”
“ತುಮ್ಕಾಂ ಕಿತೆಂ – ಆಮ್ಚೆ ಹೆರ್ ಸವಾರ್ ಆಸೊನ್ – ತಾಚೆ ಕಡೆನ್ ಲಡಾಯ್ ಮಾರುಂಕ್ ಭ್ಯೆಂ ಪುಣೀ ದಿಸ್ತಾಗೀ?”
“ಫಾವೊ ತ್ಯಾ ಫುಡಾರ್ಯಾಂ ಖಾಲ್ ಫಾವೊತಿ ಲಡಾಯ್ ಮಾರುಂಕ್ ಆಮಿ ಭಿಯೆನಾಂವ್. ತ್ಯಾ ಖಾತಿರ್’ಚ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಧಾಡ್ಲ್ಯಾತ್. ಪುಣ್ ತ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾ ಕಡೆನ್ ಫಾವೊ ತ್ಯಾ ಥರಾನ್ ಲಡಾಯ್ ಮಾರುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ನಾ ದೆಕುನ್ಂಚ್ – ಉಣ್ಯಾ ಸಂಖ್ಯಾರ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರ್ – ಆಮ್ಚೆ ಶಿಪಾಯ್ ಭಿಯೆತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಆಮಿ ಆಯ್ಕಲಾಂ.”
“ತಾಕಾ ಸೈತಾನಾಚಿ ಪದ್ವಿ ಆಸಾ ಖಂಯ್!” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಆನ್ಯೇಕ್ಲೊ, ಜಾಕಾ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾ ಮುಖಾರ್ ಪರ್ತ್ಯಾನ್ ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಪಡ್ಚೊ ಸಂದರ್ಭ್ ನಾಕಾ ಆಸ್ಲ್ಲೊ.
“ತುಮಿ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಕ್ಯೀ ರಾವಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಕೊತ್ವಾಲ್. ಥೊಡ್ಯಾ ವೆಳಾ ಆದಿಂ ಠಾಣ್ಯಾಂತ್ ಸಲ್ವೊನ್ ಉದಾಕ್ ಜಾಲ್ಲೆಪರಿಂ ತಾಚಿ ಗತ್ ಜಾಲ್ಲಿ ದೆಕುನ್, ಹ್ಯಾ ಶಿಪಾಯಾಂಕ್ ತಾಚೆ ಥಂಯ್ ವಿಶ್ವಾಸ್ ಉಣೊ ಜಾಲಾ ಮ್ಹಣ್ ತಾಕಾ ಸಮ್ಜಲೆಂ. “ತುಮಿ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಕ್ಯೀ ರಾವಾ, ಆಮ್ಚೆ ಹೆರ್ ಸವಾರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಮೆಳೊಂದಿತ್. ಹಾಂವೆಂ ಚಿಂತ್ಲ್ಲೆಂ ಕಾಮ್ ಕಶೆಂ ಜ್ಯಾರಿ ಕರ್ತಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಪಳೆಯಾ.”
“ಆಮ್ಕಾಂಯೀ ತೆಂಚ್ ಜಾಯ್. ತ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಚಿ ಭಿರಾಂತ್ ಆನಿ ವಿರಾರಾಯ್ ಶಾಶ್ವತ್ ಬಂದ್ ಕರಯ್ಜಾಯ್.”
“ಬಂದ್ ಜಾತಾ ವಾ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತುಮಿಂಚ್ ಪಳೆತೆಲ್ಯಾತ್” ಕೊತ್ವಾಲಾನ್ ಆಪ್ಣಾಕ್ಚ್ ಸಮಾಧಾನ್ ಕೆಲೆಂ. ಎಕಾ ಅರ್ಥಾನ್ ತಾಚಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಫುಡೆಂ ವೆಗಿಂಚ್ ನೀಜ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿಂ. ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ನಾಂವಾ ಖಾಲ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚ್ಯಾ ದುಸ್ಮಾನಾಂಕ್, ಘಾಟಾ ಸಕಯ್ಲ್ಯಾ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ ಭಿರಾಂತ್ ಆನಿ ವಿರಾರಾಯ್ ಬಂದ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ – ಪುಣ್ ತಿ ಸೆಲಿಮ್ಖಾನಾಚ್ಯಾ ವಾ ಹೆರ್ ಕೊಣೀ ಮುಸಲ್ಮಾನ್ ಕೊತ್ವಾಲಾಂಚ್ಯಾ ವಾ ಅಮೀಲ್ದಾರಾಂಚ್ಯಾ ಕಾರ್ಬಾರಾ ವರ್ವಿಂ ನಹಿಂ, ಬಗಾರ್ ತೆಂ ನಾಂವ್ ಘೆವ್ನ್ ತಿಂ ವಿಶೇಸ್ ಕಾರ್ಬಾರಾಂ ಚಲವ್ನ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ತ್ಯಾಚ್ ವೀರ್ ಸರ್ದಾರಾಚ್ಯಾ ಖುಶೆನ್.
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚಿ ನೀಜ್ ವಳಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆ ಗ್ರಾಯ್ಕ್ ಥೊಡೆ ತ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ವರ್ಗಾವರ್ಗಿ ಜಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆ. ಬಂಟ್ವಾಳಾಂತ್ ಥೊಡ್ಯಾ ತೆಂಪಾ ಆದಿಂ ರಫಾಯೆಲ್ ಮಿಂಗೆಲ್ ಕಾಮ್ತಿಚ್ಯಾ ಘರಾ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ಉದ್ಯಾನಾಂತ್ ತಾಲ್ವಾರಿಂಚಿ ತಿ ವಿಶೇಸ್ ಲಡಾಯ್ ಜಾವ್ನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನ್ ಪಾವ್ಲ್ ಶೆಟ್ ಮೋರ್ನ್ ಪಾವ್ಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚ್ಯಾ ಆಸ್ಥಾನಾಕ್ ಪಾಟಿಂ ವಚೊಂಕ್ ನಾ, ಬಗಾರ್ ಕೊಣಾಯ್ಚ್ಯಾ ಝಳ್ಕೆಕ್ ಪಡನಾಸ್ತಾಂ ಅಜ್ಞಾತ್ ತೊ ರಾವ್ಲ್ಲೊ ಮ್ಹಣ್ ವಾಚ್ಲ್ಲೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಆಸೊಂಕ್ ಪುರೊ. ತ್ಯಾ ಸಬಾರ್ ಮಹಿನ್ಯಾಂನಿ ತವಳ್ ತವಳ್ ದಿಷ್ಟಿಕ್ ತೊ ಪಡ್ತಾಲೊ – ಒಮ್ಜೂರಾಂತ್ ತಾಚ್ಯಾ ಭಯ್ಣಿಗೆರ್.
ತ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾನ್, ತಾಚೊ ಪತ್ತೊ ಧರುಂಕ್ ಆನಿ ತಾಕಾ ಪಾಟಿಂ ಆಪಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್ತೆಂ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಝಳ್ಕೆಕ್ ಪಡೊಂಕ್ ನಾತ್ಲ್ಲೊ. ಬಂಟ್ವಳಾಂತ್ ತಾಕಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಅನುಭವಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಸಬಾರ್ ಕಾಳ್ ಮತಿಚಿ ತಶೆಂ ಕುಡಿಚಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತಾಕಾ ಜಾಯ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ ಮ್ಹಣ್, ಆನಿ ಶಾಂತ್ ಜಾವ್ನ್ ತಾಚ್ಯಾ ಮತಿರ್ ಆಯಿಲ್ಲಿಂ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ್ ಕುಪಾಂ ನಿತಳ್ತಚ್, ಪಾಟಿಂ ತೊ ಯೆತಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಭರ್ವಸೊ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ಎಕಾ ಥರಾನ್, ಬಂದಡ್ ತಾಣೆಂ ತವಳ್ಚ್ ಚಾಲು ಕೆಲ್ಲಿ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ತ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ತೆಂಪಾಕ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ರಾವ್ಲ್ಯಾರೀ ವ್ಹಡ್ ನಹಿಂ ಮ್ಹಣ್ ತಾಕಾ ಭೊಗ್ತಾಲೆಂ.
ಬಂದಡೆ ವೆಳಾರ್, ಥೊಡ್ಯಾ ಘರಾಂಚೆರ್ ಕ್ರಮ್ ಘೆಂವ್ಕ್ ನಜೊ ಮ್ಹಣ್ ಬಾದಶಹಾಚೆಂ ಸ್ಪಷ್ಟ್ ಶಾಸನ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ತಿಂ ಘರಾಣಿಂ ಖಂಚಿಂ ಮ್ಹಣ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ಯೀ ಕಳಿತ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಬಂದಡೆಚ್ಯಾ ನಿಬಾನ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ದೇವ್ ಮಂದಿರಾಂಚೆರ್, ಘರಾಣ್ಯಾಂಚೆರ್ ಆನಿ ಸಮಾಜೆಚೆರ್ ಚಲೊಂಕ್ ಲಾಗ್ಲ್ಲೊ ಅತ್ಯಾಚಾರ್ ತಾಕಾ ಕಳಿತ್ ಜಾಲ್ಲೊ. ದೆಕುನ್ ಅಜ್ಞಾತ್ ಆಸ್ಲ್ಯಾರೀ, ತಾಚ್ಯಾ ಸಂಯ್ಭಾ ಆನಿ ಶ್ಯಾಥೆಕ್ ಸಹಜ್ ಜಾವ್ನ್ ಸಾಹಸಿ ಕಾಮಾಂನಿ ಮೆತೆರ್ ಜಾವ್ನ್ಂಚ್ ತೊ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ತ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಮಧೆಂ ಮಧೆಂ ಥೊಡೆ ದೀಸ್ ನಪಂಯ್ಚ್ ತೊ ಜಾತಾಲೊ. ಖಂಯ್ ತೊ ವೆತಾಲೊ ವಾ ಕಿತೆಂ ತೊ ಕರ್ತಾಲೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಭೋವ್ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ದುಬಾವ್ ಮಾತ್ರ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ ಶಿವಾಯ್ ಸ್ಪಷ್ಟ್ ಕೊಣಾಯ್ಕೀ ಕಳಿತ್ ನಾತ್ಲ್ಲೆಂ.
ತಸಲ್ಯಾ ಗುಪಿತ್ ಸಾಹಸಾಂ ವೆಳಿಂ, ಚಡಾವತ್ ಕೊಣಾಯ್ಕೀ ಕಳಿತ್ ನಾಸ್ತಾಂ, ವೇಸ್ ಬದ್ಲುನ್ ಗುರ್ಪುರ್, ಪೊಳೆಲ್, ಕೊಪ್ಪಲಾ, ಬಂಟ್ವಳ್, ಜಮಲಾಬಾದ್ ಆನಿ ಮಂಜರಾಬಾದ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಭೊಂವ್ಚಿ ತಾಚಿ ಸವಯ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲ್ಲಿ. ತ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಪ್ರದೇಶಾಂತ್ ತಾಚ್ಯಾ ವಳ್ಕಿಚಿಂ, ವಿನಾಯತ್ ಮೆಳ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚಿಂ, ಹೆರ್ ಬೊಣ್ಕ್ಯಾಂಚಿಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಚಿಂ, ಪಂಡಿತಾಂಚಿಂ ಆನಿ ಮುಸ್ಲಿಮಾಂಚಿಂ ಆನಿ ಚಡ್ ರಾನ್ವಟ್ ಪ್ರದೇಶಾಂನಿ ಕುರುಬಾಂಚಿಂ ಕುಟೀರಾಂ ಸಹಿತ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ, ಘೊಡ್ಯಾಂಚೆರ್ ಜಾಂವ್ ಗಾಡಿಯೆಂಚೆರ್ ಆನಿ ಪಾಯ್ ವಾಟೆನ್ ಲೆಗುನ್ ಪಯ್ಣ್ ತೊ ಕರ್ತಾಲೊ ಆನಿ ಜಾಯ್ ತಶೆಂ ಕಾಮಾಂ ಕರಯ್ತಾಲೊ.
ತಸಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಬಂದಡೆಂತ್ ಸಾಂಪಡ್ಲೆಲ್ಯಾಂ ಖಾತಿರ್ ವಾ ತಾಂಚ್ಯಾ ಸಂಬಂಧ್ಯಾಂ ಖಾತಿರ್ ಥರಾವಳ್ ಜಿನ್ಸಾಂಚಿ ಮಜತ್ ಲಾಭ್ತಾಲಿ. ತ್ಯಾ ಕಾಮಾಂ ಖಾತಿರ್ ಜಾತಾ ತಿತ್ಲೆಂ, ತ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಪ್ರದೇಶಾಂಚ್ಯಾ ಮಾನಾಯಾಂಚೆರ್ ಆನಿ ಮಿತ್ರಾಂಚೆರ್ ತೊ ಹೊಂದ್ವೊನ್ ಆಸ್ತಾಲೊ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಠೊಲಿಯೆಂತ್ಲ್ಯಾಂಚಿ ಚುಕಾಮುಕಿಂ ಟಿಪ್ಪುಚ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಸೈನಿಕಾಂಕ್ ವಳಕ್ ಮೆಳ್ಯೆತ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಕಾರಣಾನ್ ತಾಂಕಾಂ ಚಡ್ ಜಣಾಂಕ್ ಆನಿ ಚಡ್ ಪಯ್ಸ್ ತೊ ವ್ಹರಿನಾತ್ಲ್ಲೊ.
ತಸಲ್ಯಾ ಎಕಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಎಕಾ ಘರಾ – ಘರ್ ನಹಿಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಖೊಮಟ್ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್, ತ್ಯಾ ದಿಸಾ ಥಂಯ್ಸರ್ ಎಕ್ಲ್ಯಾ ಕೆನರಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ವೀರ್ ಮಾಡ್ತಿರಾಚೆಂ ಮೋರ್ನ್ ಗುಪಿತ್ ಮಾತ್ಯೆಕ್ ಪಾಂವ್ಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. (ತೊಚ್ ತೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್, ಜೊ ಜಮಲಾಬಾದ್ ಖಡ್ಪಾಚ್ಯಾ ಕಡ್ಸ್ಯಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ತಾಚ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಿಂ ರಾಕ್ವಲಿ ಜಾವ್ನಾಸೊನ್ ಖೆಳ್ಕುಳಾಂ ಕರ್ತೆಲ್ಯಾ ಶಿಪಾಯಾಂಕ್ ಘೆವ್ನ್ ಸಕಯ್ಲ್ ಉಡ್ಲ್ಲೊ – ಆನಿ ಕುರ್ಬ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ದಯೆನ್ ತಾಚೆಂ ಮೊಡೆಂ ನಪಂಯ್ಚ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ). ತ್ಯಾ ದಿಸಾ ಥಾವ್ನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ‘ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ನಾಂವಾ ಖಾಲ್ ನವಿಂ ಸಾಹಸಾಂ ಸುರು ಕೆಲಿಂ. ಟಿಪ್ಪುಚ್ಯಾ ನಾಂವಾ ಖಾಲ್, ಬಂದಡೆಚ್ಯಾ ನಿಬಾನ್ ಶಿಪಾಯಾಂನಿ – ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ಹೆರಾಂನಿಯೀ – ಆಧಾರ್ಚಿಂ ಅಕ್ರಮಾಂ ಆನಿ ಚಲಂವ್ಚೊ ಅತ್ಯಾಚಾರ್ ಪಳೆವ್ನ್ ತೊ ಕಾಂಠಾಳ್ಳೊ. ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾಚೆರ್’ಯೀ, ತಸಲಿಂ ಅಮಾನುಷ್ ಘಡಿತಾಂ ಜಾಂವ್ಕ್ ಕಾರಣ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಶಿಣ್ಲೊ. ಕಸಲ್ಯಾಯೀ ಕಾರಣಾಂನಿ ಜಾಂವ್ದಿ, ಆಪ್ಲ್ಯಾಚ್ ಪ್ರಜೆಚೆರ್ ತಸಲೆಂ ಖರ್ಗ್ ಚಾಲು ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಸುಲ್ತಾನಾ ಥಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ರಾಂವ್ಚೆಂಚ್ ಬರೆಂ ಮ್ಹಣ್ ತಾಕಾ ಭೊಗ್ಲೆಂ. (ಪುಣ್ ತೊ ನಿಚೆವ್ ತಾಣೆಂ ಫುಡೆಂ ಬದ್ಲುಂಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ).
ಕಶೆಂಯೀ ಜಾಂವ್, ತೆಂ ಮೋರ್ನ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾ ಥಾವ್ನ್, ಬಂಧೆಂತ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಂಕ್ ಸೊಡಂವ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಆನಿ ಅಕ್ರಮಾಂ ಆಧಾರ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆರ್ ಕಠಿಣ್ ಪ್ರತೀಕಾರ್’ಯೀ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್, ವಯ್ರ್ ಸಾಂಗ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಪ್ರದೇಶಾಂನಿ ನವ್ಯಾ ಜಿನ್ಸಾಚಿ ಚಳ್ವಳ್ ಸುರ್ ಜಾಲಿ. ಥೊಡ್ಯಾಚ್ ದಿಸಾಂ ಭಿತರ್ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ನಾಂವ್ಂಚ್ ತೆಣೆಂಚ್ಯಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ದುಸ್ಮಾನಾಂಕ್ ಥರ್ಥರಾಂವ್ಚೆ ತಸಲೆಂ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪಾವ್ಲೆಂ.
ತ್ಯಾ ವಿಷ್ಯಾಂತ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಬಿಲ್ಕುಲ್ ಮುಖಾರ್ ಪಡೊಂಕ್ ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರೀ, ತಸಲ್ಯಾ ಕಾರ್ಬಾರಾಂನಿ ತಾಚೊ ಹಾತ್ ಆಸ್ಯೆತ್ ಮ್ಹಣ್ ಥೊಡ್ಯಾ ಪುಣೀ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್ ಕುಳ್ವಾರಾಂಕ್ ದುಬಾವ್ ಮಾರ್ಲೊ ಆನಿ ಗುಪಿತ್ ಸಂತೊಸ್ ಭೊಗ್ಲೊ. ಗುಪಿತ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ತಾಣಿಂ ತ್ಯಾ ನಾಂವಾಚೊ ಪುರ್ತೊ ಘುಟ್ ಸಾಂಬಾಳಿಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ತಾಂಕಾಂ ಕಳಿತ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ದೆಕುನ್ ತಾಣಿಂಯೀ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಚ್ ನಾಂವ್ ಗುಪಿತ್, ಪುಣ್ ಚಾಲು ದವರ್ಲೆಂ ಆನಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತ್ ಕೆಲೆಂ.
ದುಬಾವ್ ಮಾರ್ನ್ ಸಂತೊಸ್ ಪಾವ್ಲ್ಲ್ಯಾಂ ಪಯ್ಕಿ ಬಂಟ್ವಳ್ಚೆಂ ಘರಾಣೆಂಯೀ ಏಕ್. ಬಾಪಯ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಘರ್ಚೊ ಸಗ್ಳೊ ಕಾರ್ಬಾರ್ ವ್ಹಾವವ್ನ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿಚೆಂ ಹೃದಯ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಖಾತಿರ್ ಕರ್ಗತಾಲೆಂ, ಅತ್ರೆಗ್ತಾಲೆಂ ಆನಿ ತೊ ಪಯ್ಸ್ ರಾವೊನ್ ತಿಕಾ ನಷ್ಟ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತಿ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಫಾವೊ ಜಾಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಾ ಮ್ಹಣ್ ರಾಜಿ ದಿತಾಲೆಂ.
ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾಚ್ಯೊ ಖಬ್ರೊ ತಿಚ್ಯಾಯೀ ಕಾನಾರ್ ಪಡ್ಲ್ಯೊ. ತಿಚಿಂ ವಕ್ಲಾಂ ಆನಿ ತ್ಯಾ ಕುಳ್ವಾರಾಂತ್ ಸೆವಾ ಕರ್ನ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆ ಜವಾನ್ ತವಳ್ ತವಳ್ ಭೋವ್ ಉಮೆದಿನ್ ತಿ ಖಬರ್ ಹಾಡ್ತಾಲೆ. ಸಂದರ್ಭ್ ಪಳೆವ್ನ್ ಪುಣ್ ವ್ಹಡಾ ಚತ್ರಾಯೆನ್ ತಾಣಿಂಯೀ ತಸಲಿಂ ಕಾಮಾಂ ಕರ್ತೆಲ್ಯಾಂಕ್ ಮಜತ್ ದಿವ್ಯೆತ್ ಮ್ಹಣ್ ತಿಣೆಂ ಕಬ್ಲಾತ್ ದಿಲಿ. ದೀಸ್ ವೆತಾಂ ವೆತಾಂ ತಿಕಾಯೀ ಉಮೆದ್ ಚಡ್ಲಿ. ಜಿಣ್ಯೆಂತ್ ಭರ್ವಶ್ಯಾಭರಿತ್ ಚಿಂತ್ನಾಂ ಪರತ್ ಜಿವಿ ಜಾಲಿಂ ಆನಿ ಡೊನಾ ಆಂಜೆಲಾಕ್ ಸಾಂಗಾತಾ ಘೆವ್ನ್ ತಿಣೆಂಯೀ ಸಮಾಜೆಚಿ ಶೆವಟಾಭರಿತ್ ಚಡ್ ಸೆವಾ ಪ್ರಾರಂಭ್ ಕೆಲಿ.
ಆಪ್ಲ್ಯಾ ನವ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ಆನಿ ಕಾಮಾನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಬಂಟ್ವಳ್ಚ್ಯಾ ಠಾಣ್ಯಾಕ್ ಮಾತ್ರ್ ಪಾವೊಂಕ್ ನಾತ್ಲ್ಲೊ. ಪುಣ್ ಠಾಣೆದಾರ್ ದೇಜಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟಿ ಕಡೆನ್ ಸಂಪರ್ಕ್ ತಾಣೆಂ ದವರ್ನ್ ಘೆತ್ಲ್ಲೊ. ದೇಜಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟಿ ಆಖೇಯ್ರ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ಯೀ ತಾಚೊ ವಿಶ್ವಾಸಿ ಆನಿ ಚತುರ್ ಈಷ್ಟ್ ಜಾವ್ನ್ ಉರ್’ಲ್ಲೊ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಂಚ್ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ಕಾರ್ಯಾಕ್ ದೆಂವ್ಲಾ ಮ್ಹಣ್ ತಾಕಾ ಸ್ಪಷ್ಟ್ ಕಳಿತ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ನಾತ್ಲ್ಲೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ದುಬಾವ್ ಮಾರ್’ಲ್ಲೊ. ಖಂಚ್ಯಾಯೀ ನಿಬಾನ್ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ಬಂಟ್ವಳ್ಚ್ಯಾ ಠಾಣ್ಯಾಚೆರ್ ಜಾಂವ್ ಠಾಣ್ಯಾಚ್ಯಾ ಶಿಪಾಯಾಂಚೆರ್ ಜಾಂವ್, ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾನ್ ಪ್ರತೀಕಾರ್ ಘೆಂವ್ಕ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ತಾಚೊ ದುಬಾವ್ ಆನಿಕೀ ಥಿರ್ ಜಾಲ್ಲೊ. ತ್ಯಾ ಶಿವಾಯ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಹ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ತವಳ್ ತವಳ್ ತಾಚ್ಯಾ ಭಯ್ಣಿಕ್ ಭೆಟ್ ದೀವ್ನ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತಾಕಾಯೀ ಕಳಿತ್ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ. ಬಂಟ್ವಳ್ಚ್ಯಾ ಘರಾಚೆರ್ ತಾಕಾ ಬರೊ ಗೌರವ್ ಆನಿ ಇಷ್ಟಾಚಾರ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ರಫಾಯೆಲ್ ಮಿಂಗೆಲ್ ಕಾಮತ್ ತಡೀಪಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ತಲ್ಚೇರಾಕ್ ವೆಚ್ಯಾ ಆದಿಂ, “ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಘರಾಚೆರ್ ಆನಿ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚೆರ್ ದೊಳೊ ದವರ್ನ್ ಉಪ್ಕಾರ್ ಕರ್, ದೇಜಪ್ಪಣ್ಣ” ಮ್ಹಣೊನ್ ವಿನತಿ ಕರ್ನ್ ಗೆಲ್ಲೊ.
ದೆಕುನ್, ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಕೊತ್ವಾಲ್ ಅಹ್ಮದ್ ಸೆಲಿಮ್ಖಾನ್ ಬಂಟ್ವಳಾಕ್ ಯೇವ್ನ್ ಪೊಕ್ರಿಪಣಾಂ ಆಧಾರುಂಕ್ ಚಿಂತುನ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್, ಏಕ್ ದೀಸ್ ದೇಜಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟಿನ್ ಏಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಘುಟಾನ್ ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿಗೆರ್ ಭೆಟ್ ದಿಲಿ. ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾಚಿ ಖಬರ್ ತಿಂ ಉಲಯ್ಲಿಂ. ವಯ್ಲೊ ತಾಂಚೊ ದುಬಾವ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ ವಚೊನ್ ತಾಂಚಿ ಪಾತ್ಯೆಣಿ ದೃಢ್ ಜಾಲಿ.
“ಹ್ಯಾ ಘರಾಣ್ಯಾಚೆರ್ ವಿನಾಯಿತಿ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಹಾಂವೆಂ ತಾಕಾ ಸಾಂಗ್ಲಾಂ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಶೆಟ್ಟಿ. “ಪುಣ್ ತೊ ಕಿತೆಂ ಕರಿತ್ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗೊಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ. ಹಾಂವೆಂ ಚಡ್ ಮೆತೆರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಉಪಾಯ್ ನಾ. ತಾಚೆ ಶಿಪಾಯ್ಯೀ ಚಡ್ಚ್ ಆಸಾತ್ – ಘಡಾಚೊ ಅಧಿಕಾರಿ ಜಾಲ್ಲೆ ವರ್ವಿಂ ಹಾಂವೆಂ ಕಾಂಯ್ ಜಬರ್’ದಸ್ತಿ ಕರುಂಕ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್ ಜಾಯ್ಶೆಂ ನಾ.”
“ತರ್ ಕಿತೆಂ ಕರ್ಚೆಂ ದೇಜಪ್ಪಣ್ಣಾ?”
“ಹಾಂವ್ಯೀ ತೆಂಚ್ ಚಿಂತಾಂ.”
“ತಾಚೆ ಶಿಪಾಯ್ ಕಿತ್ಲೆ ಆಸಾತ್?”
“ಸಗ್ಳೆ ಮೆಳೊನ್ ಕಾಲ್ದಿ ಕಂಪ್ಣಿ (ಪಂಚ್ವೀಸ್) ಆಸಾತ್. ಠಾಣ್ಯಾಂತ್ಲೆ ಆಮ್ಚೆ ಶಿಪಾಯ್ ತಿತ್ಲೆಯೀ ನಾಂತ್.”
“ಕಿತೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ಹಾಂವೆಂ ಘರ್ ಸೊಡ್ಚೆಪರಿಂ ನಾ. ಹಾಂವ್ ನಾತ್ಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ತೆ ಯೇವ್ನ್ ಎಕಾನ್ಯೇಕ್ ದೆಸ್ವಾಟ್ ಕರುಂಕ್ ಆಸಾತ್.”
“ತೆಂಚ್ ಆತಾಂ ಹಾಂವೆಂಯೀ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ. ತೊ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಯೇತ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ತಾಕಾ ಕಿತೆಂ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸಮ್ಜೊನ್ ಪಳೆ. ತುಜೆ ಕಡೆನ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ ಬಾದಶಹಾಚಿ ಮ್ಹೊರ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ ಹುಕುಮ್ ದಾಕಂವ್ಕ್ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಆಸೊಂದಿ. ತಿತ್ಲ್ಯಾನ್ಯೀ ತೊ ತೃಪ್ತ್ ಜಾಯ್ನಾತ್ಲ್ಯಾರ್, ಕಿತೆಂ ಪುಣೀ ನೀಬ್ ಚಿಂತುನ್ – ವೇಳ್ ಲಾಂಬಂವ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ತಾಕಾ ಪಾಟಿಂ ಧಾಡ್. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕಿತೆಂ ಜಾತಾ ತೆಂ ಪಳೆಯಾಂ.”
“ತಶೆಂಚ್ ಕರ್ತಾಂ, ದೇಜಪ್ಪಣ್ಣ. ಚಡಿತ್ ಕಾಂಯ್ ಅಪಾಯ್ ಆಸಾಸೊ ನಾ ಮ್ಹಣ್ ಪಾತ್ಯೆಯಾಂ.”
“ಹಾಂವ್ಯೀ ಪಾತ್ಯೆತಾಂ ತೆಂಚ್. ಎಕಾದಾವೆಳಾ ಚಡ್ ಅಪಾಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ತುಕಾ ದಿಸತ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್…”
“ಪಳೆಯಾಂ. ದೇವ್ ಆಸಾ” ಮ್ಹಣಾಲಿ ತಿ.
ಉಪ್ರಾಂತ್ ದೇಜಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟಿ ಥಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಪಾಟಿಂ ಗೆಲೊ.
ದುಸ್ರ್ಯಾ ದಿಸಾ, ಚಿಂತ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಪ್ರಾಸ್ ವಿಪರೀತ್ ರಿತಿನ್, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಶಿಪಾಯಾಂ ಸಾಂಗಾತಾ ಸೆಲಿಮ್ಖಾನಾನ್ ರಫಾಯೆಲ್ ಮಿಂಗೆಲ್ ಕಾಮ್ತಿಗೆರ್ ಭೆಟ್ ದಿಲಿ. ಸರ್ಕಾರಾಚ್ಯೆ ಗರ್ಜೆ ಖಾತಿರ್ ಮ್ಹಣೊನ್ ಘೊಡೆ ಆನಿ ತಾಂದುಳ್ ಘೆತ್ಲೊ. ಪುಣ್ ಪೈಶೆ ದೀಂವ್ಕ್ ನಾಂತ್. ಜಾಲ್ಯಾರೀ ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿನ್ ಜಾಯ್ತೆಂ ಸಮಾಧಾನ್ ಘೆತ್ಲೆಂ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ತಾಣೆಂ, ಶಿಪಾಯಾಂಚ್ಯಾ ಖುಶಾಲಾಯೆ ಖಾತಿರ್, ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿ ಕಡೆನ್ ಆನಿ ಡೊನಾ ಆಂಜೆಲಾ ಕಡೆನ್ ತಾರಿಪೊ ಉಲಂವ್ಕ್ ಧರ್ಲ್ಯೊ. ಸರ್ಕಾರಾಚೆ ಹುದ್ದೆದಾರ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ತಾಂಕಾಂ ಮನೋರಂಜನ್ ದಿಂವ್ಚೊ ನಸ್ರಾನಿ ಬಾಯ್ಲಾಂಚೊ ಕಾಯ್ದೊ ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ.
“ಹೆಂ ಘರ್ ತಸಲೆಂ ನಹಿಂ. ತುಮ್ಚೆಂ ಕಾಮ್ ಜಾಲೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಆತಾಂ ತುಮಿ ವಚ್ಯೆತ್. ಆಮ್ಚೆಂ ಬಾಕಿ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ ದೆವೆಂ ಫಾಲ್ಯಾಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಧಾಡ್ನ್ ದೀಂವ್ಕ್ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಆಸೊಂದಿ.”
“ಧಾಡ್ನ್ ದಿಂವ್ಚಿ ಆಮ್ಚಿ ಮರ್ಜಿ ನಹಿಂ” ಕೊತ್ವಾಲ್ ಹಾಸ್ಲೊ. “ತುವೆಂಚ್ ಯೇವ್ನ್ ವ್ಹರ್ಯೆತ್. ತಶೆಂ ಕರ್ಚೆಂ ಬರೆಂ.”
“ತುಕಾ ಬರೆಂ ದಿಸ್ಚೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಬರೆಂ ದಿಸನಾ” ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನ್ ಜಾತಾ ತಿತ್ಲೆಂ ಸಮಾಧಾನ್ ಘೆವ್ನ್ಂಚ್ ಉಲಯ್ಲಿ.
“ವ್ಹಯ್ಗೀ!” ತೊ ಚಿಕ್ಕೆ ತಾಪ್ಲೊ. “ನಸ್ರಾನಿ ಬಾಯ್ಲಾಂಚಿ ಮರ್ಜಿ ಭೋವ್ ವಿಶೇಸ್ ಆಸಾ ತರ್.. ಪಳೆಯಾಂ, ಚಿಕ್ಕೆ ಲಾಗಿಂ ಯೇ.”
ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿನ್ ಲಾಗ್ಸರ್’ಚ್ ಮೆಜಾರ್ ದವರ್ಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚಿ ಮ್ಹೊರ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿ ಹುಕುಮ್ ದಾಕಯ್ಲಿ:
“ಹಿ ಕಿತೆಂ ಹುಕುಮ್, ಆನಿ ಕೊಣಾಚಿ ತಿ ಮ್ಹೊರ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತುಕಾ ಕಳಿತ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ದಿಸ್ತಾ” ಮ್ಹಳೆಂ ತಿಣೆಂ.
“ತಾಂತುಂ ಕಿತೆಂ ವಿಶೇಸ್?” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ ಗಣ್ಣೆಂ ಕರಿನಾತ್ಲ್ಲೆಪರಿಂ. “ಆಮಿ – ಸರ್ಕಾರಿ ಹುದ್ದೆದಾರಾಂನಿ ಜಾಯ್ ತಶಿ ತಿ ತಬ್ದಿಲ್ ಕರ್ಯೆತ್ ಆನಿ ಆಮ್ಕಾಂ ತಶೆಂ ದಿಸ್ಲ್ಯಾರ್ ರದ್ದ್ಯೀ ಕರ್ಯೆತ್.”
“ಹಾಂವ್ ತಶೆಂ ಚಿಂತಿನಾ. ತಾಂತುಂ ‘ಬಂದಡೆ ವೆಳಾರ್’ ಮ್ಹಣ್ ವಾಯ್ದೊ ದಿಲಾ. ತಿ ಹುಕುಮ್ ತಬ್ದಿಲ್ ವಾ ರದ್ದ್ ಜಾಯ್ಜಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಖುದ್ ಬಾದಶಹಾಚಿ ಮ್ಹೊರ್ ಆಸಜಾಯ್ ಆನಿ ಬಾದಶಹಾಚ್ಯಾ, ಕುರಿಯೆಲಾಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿನ್, ಬಂಟ್ವಳ್ ಠಾಣ್ಯಾಚ್ಯಾ ಕೊತ್ವಾಲಾ ಮುಖಾಂತ್ರ್ ತಿ ದೀಂವ್ಕ್ ಜಾಯ್.”
“ತಿತ್ಲ್ಯಾ ಕಾಯ್ದ್ಯಾಚಿ ಗರ್ಜ್ ನಾ. ಹಾಂವ್ಯೀ ಬಾದಶಹಾ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾಚ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಾಂತ್ ಕೊತ್ವಾಲ್.”
“ಜಾವ್ಯೆತ್. ಪುಣ್ ಹಾಂವೆಂ ಆಯ್ಕೊಂಚ್ಯಾ ಪ್ರಮಾಣೆಂ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಕೊತ್ವಾಲ್ ಬಂಟ್ವಳ್ಚೊ ನಹಿಂ. ಆನಿ ತೊ, ಕುರಿಯೆಲ್ಚೊ ಆತಾಂಚೊ ಅಮೀಲ್ದಾರ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಚೊ ಗುಲಾಮ್ ಮಹಮ್ಮದ್ಯೀ ನಹಿಂ, ವಾ ಬಾದಶಹಾಚಿ ಖುದ್ ಸನದ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ ತಾಚೊ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯೀ ನಹಿಂ.”
“ತೆಂ ಆಸೊಂ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ ಹಿಕ್ಡ್ಯಾಂನಿ. “ಪುಣ್ ಬಾದಶಹಾಚ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಾಂತ್ಲೊ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಜಾವ್ನ್ ಆಮ್ಕಾಂಯೀ ಥೊಡೊ ಅಧಿಕಾರ್ ಆಸಾ – ಆಸಾಗೀ ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಹಾಂವ್ ಫಾಲ್ಯಾಂ ದಾಕಯ್ತಾಂ. ದೆಕುನ್, ಹಾಂಗಾ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಪರ್ಕಿ (ಫಿಂರ್ಗಿ) ಚಲಿಯೆನ್ ಫಾಲ್ಯಾಂ ಸಾಂಜೆರ್ ಎಕ್ಲ್ಯಾನ್ಂಚ್ ಬಂಟ್ವಳ್ಚ್ಯಾ ಠಾಣ್ಯಾಕ್ ಯೇಜಯ್ ಆನಿ ದೆವೆಂ ವ್ಹರಿಜಾಯ್. ತಿ ಯೇನಾತ್ಲ್ಯಾರ್, ಆಮಿ ಫಾಲ್ಯಾಂ ಕಾಳೊಕಾರ್ ಹಾಂಗಾ ಯೆತೆಲ್ಯಾಂವ್ ಆನಿ ರಾತ್ ಪಾಶಾರ್ ಕರ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್.”
ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿನ್ ತರ್ಕ್ ಕರುಂಕ್ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕೆಲೆಂ. ಪುಣ್ ಡೊನಾ ಆಂಜೆಲಾನ್ ತಿಕಾ ಉಲಂವ್ಕ್ ಸೊಡುಂಕ್ ನಾ. ಸೆಲಿಮ್ಖಾನ್ಯೀ ರಾವೊಂಕ್ ನಾ, ಬಗಾರ್ ಥೊಡೆ ಬೊಂಡೆ ಕಾತ್ರವ್ನ್ ಥಂಯ್ ಥಾವ್ನ್ ಪಾಶಾರ್ ಜಾಲೊ.
ತೆ ಗೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಇಷ್ಟಿಣಿಂ ದೊಗೀ ತರ್ಕ್ ಕರ್ನ್ ಪಡ್ಲ್ಯೊ. ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿನ್ ಕಿತ್ಲೆಂ ‘ನಾಕಾ’ ಮ್ಹಳ್ಯಾರೀ ಡೊನಾ ಆಂಜೆಲಾ ‘ಹಾಂವ್ ವೆತೆಲಿಂ’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ನಿಚೆವಾಂತ್ ಥಿರ್ ರಾವ್ಲಿ.
“ತುಮ್ಚ್ಯಾ ಘರಾಚೆರ್ ಅನ್ವಾರ್ ಯೇಂವ್ಕ್ ನಜೊ” ಮ್ಹಣಾಲಿ ತಿ. “ಹಾಂವ್ ಗೆಲ್ಯಾರ್ ತೊ ಚಿಂತುನ್ ಭಿಯೆಂವ್ಕ್ ಪುರೊ, ಆನಿ ದೆವೆಂ ಆಸ್ಲ್ಲೆಂ ದೀವ್ನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಪಾಟಿಂ ಧಾಡುಂಕ್ ಪುರೊ. ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಹಾಂಗಾಚಿ ದೆಸ್ವಾಟ್ ಜಾತೆಲಿ.”
“ಪುಣ್ ತುಕಾ ಅಪಾಯ್…”
“ತುಂ ಭಿಯೆನಾಕಾ. ಮ್ಹಾಕಾ ಗರ್ಜ್ ಪಡ್ಲ್ಯಾರ್, ಮಾನ್ ರಾಕೊನ್ ಮಾಡ್ತಿರ್ ಮೊರೊಂಕ್ ಹಾಂವ್ ತಯಾರ್ ಆಸಾಂ.”
ತಶೆಂ ತಾಂಚೆಂ ತರ್ಕ್ ಆಖೇಯ್ರ್ ಜಾಲೆಂ. ಪುಣ್ ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿಚೆಂ ಕಾಮ್ ಆಖೇಯ್ರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ನಾ. ಸಟ್ ಕರ್ನ್ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚ್ಯಾ ಬಾಲ್ತಜಾರಾಚೊ – ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚೊ – ಉಗ್ಡಾಸ್ ತಿಕಾ ಆಯ್ಲೊ. ಮತಿಂತ್ ತಿಣೆಂ ಮಾಗ್ಲೆಂ, ಧೈರ್ ತಿಣೆಂ ಘೆತ್ಲೆಂ ಆನಿ ವರ್ದಿ ಬರವ್ನ್, ಫಾವೊತೆ ಹಿಶೆ ದೀವ್ನ್ ಜಾಕೊಬಾ ಕಡೆನ್ ತಿ ಧಾಡ್ನ್ ದಿಲಿ. ಫುಡ್ಲ್ಯಾ ಕಾಮಾಂಕ್ಯೀ ತಿ ತಯಾರ್ ಜಾಲಿ.
ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ತಿ ವರ್ದಿ ಮೆಳ್ಳಿ. ತ್ಯಾ ಉಲ್ಯಾಕ್ ತಾಣೆಂ ಪಾಳೊ ದಿಲೊ ಆನಿ ತೊ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್ಲೊ. ದೋನ್ ವಾಟೊ ತಾಣೆಂ ಚಿಂತ್ಲ್ಯೊ. ಪಯ್ಲೊ ಉಪಾಯ್ ಜಾಯ್ನಾತ್ಲ್ಯಾರ್, ಖುದ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಪರಿಂ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಬಹಾದುರ್ ಬಾದಶಹಾಚೊ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಜಾವ್ನ್ ಠಾಣ್ಯಾಕ್ ವಚೊನ್ ನ್ಯಾಯ್-ನೀತ್ ಆನಿ ಶಿಪಾಯ್ಗಿರಿ ಹಾತಿಂ ಘೆಂವ್ಕ್ ತಾಣೆಂ ಚಿಂತ್ಲ್ಲೆಂ.
ಪುಣ್ ತಾಚೊ ಪಯ್ಲೆಂಚೊ ಉಪಾಯ್ಚ್ ಸುಲಭಾಯೆನ್ ಜಿಕ್ಲೊ. ತೊ ಜಿಕ್ತಚ್ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್ ಜಾವ್ನ್ಂಚ್ ತೊ ಉರ್ಲೊ.
ಹೆಂ ಸರ್ವ್ ಸೆಲಿಮ್ಖಾನ್ ನೆಣಾಸ್ಲ್ಲೊ. ಕಿತ್ಯಾಕ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ವಳ್ಕೊನ್ ತೊ ನೆಣಾಸ್ಲ್ಲೊ. ಫಿಂರ್ಗಿಪೆಟ್ ಪಾವ್ತಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ತಾಣೆಂ ಖೆಲ್ಲಿಂ ಸ್ವಪ್ಣಾಂತ್ಲಿಂ ಕೆಳಿಂ, ತೊಂಡಾಂತ್ ಗೊಬೊರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಆಸ್ಲ್ಲಿಂ.
(ಮುಂದರುಂಕ್ ಆಸಾ)
ವಿಶೇಸ್ ಚತ್ರಾಯ್: ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪ್ರಕಟ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ಹಿ ‘ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಚೊ ಬಾಲ್ತಜಾರ್’ ಕೃತಿ ಹರ್ಯೆಕ್ಲ್ಯಾನ್ ವಾಚ್ಯೆತ್. ಪುಣ್ ಜರ್ ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ಹಾಂತ್ಲೊ ಖಂಯ್ಚೊಯ್ ಭಾಗ್ ಪ್ರಕಟುಂಕ್ ಜಾಯ್ ತರ್ ತ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ತುಮಿ ಬರ್ಪಿನಿಶಿಂ ಪರ್ವಣ್ಗಿ ಘೆಜೆ. ಗರ್ಜ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಂನಿ donypereira@gmail.com ವಿಳಾಸಾಕ್ ಇಮೈಲ್ ಕರ್ಚೆಂ.