ದೆವಾಚ್ಯೆ ಕುರ್ಪೆನ್ – 24: ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನಿಚಿ ಬಲಿ

ದೆವಾಚ್ಯೆ ಕುರ್ಪೆನ್: ಅಧ್ಯಾಯ್ 24
ಬರಯ್ಣಾರ್: ವಿ.ಜೆ.ಪಿ. ಸಲ್ಡಾನ್ಹಾ (ಲಿಖ್ಣೆ ನಾಂವ್ – ಖಡಾಪ್)

ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ವಚೊಂಕ್ ಸಂತೊಸಾನ್ ಉಟ್ಲೊ ಖರೊ, ಪುಣ್ ತಾಕಾ ಮತಿ ಭಿತರ್’ಚ್ ಕಸಲೊಗೀ ದುಬಾವ್ ಮಾರುಂಕ್ ಲಾಗ್ಲೊ.

ವ್ಹಯ್, ಪಯ್ಲೆಂ ಛತ್ರಾಕ್ ವಚೊನ್ ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿಕ್ ಭೆಟೊನ್, ಆಪ್ಣೆಂ ಸ್ವಪ್ಣೆಲ್ಲಿ ನವಿ ಜಿಣಿ ಆರಂಭ್ ಕರುಂಕ್ ತಯಾರಾಯ್ ಕರಿಜಾಯ್ – ತ್ಯಾ ಕಾಮಾಂತ್ ಘಳಾಯ್ ಕರಿನಾಯೆ ಮ್ಹಣ್ ತೊ ಜಾಣಾಸ್‍ಲ್ಲೊ. ಪುಣ್, ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನಿ ಕಡೆನ್ ಈದ್ ಪರ್ಬೆ ದೀಸ್ ಪಂಥ್ ಘಾಲ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಸರ್’ಲ್ಲ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಥಾವ್ನ್ ವೀದ್‍ಚ್ ಪಾಟ್ ಧರ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆಪರಿಂ ವಿಘ್ನಾಂ ವಯ್ರ್ ವಿಘ್ನಾಂ ತಾಚೆರ್ ಆಯಿಲ್ಲಿಂ, ಆನಿ ಅನ್ವಾರಾಂ ವಯ್ರ್ ಅನ್ವಾರಾಂ ತಾಚ್ಯಾ ನಿರ್ಮಳ್ ಮೊಗಾಚೆರ್ ಆಯಿಲ್ಲಿಂ.

ದೆಕುನ್, ಆಗ್ನೆಸ್ ಕುಂವರ್ನಿ ಸಾಂಗಾತಾ ಆಲ್ತಾರಿಚೆಂ ಮೇಟ್ ಚಡೊನ್ ತಿಚ್ಯಾ ಮೊಗಾಳ್ ಬೊಟಾಕ್ ಬೆಂಜಾರ್ ಮುದಿ ಘಾಲ್ನ್, ಸರ್ವೆಸ್ಪರ್ ದೆವಾ ಮುಕಾರ್ ಆನಿ ಸರ್ವ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಂ ಮುಕಾರ್ ತಿಕಾ ಆಪ್ಲಿ – ಸಾಸ್ಣಾಕ್ ಆಪ್ಲಿ – ಕರ್ನ್ ಘೆತಾ ಪರ್ಯಾಂತ್ ತಾಚ್ಯಾ ಅತ್ಮ್ಯಾಕ್ ಸಮಾಧಾನ್ ಭೊಗೊಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ನಾತ್‍ಲ್ಲೆಂ.

“ಸರ್ದಾರಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನಾ ಮುಕಾರ್ ರಾವೊನ್. “ತುವೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಉಪ್ಕಾರಾಂ ಖಾತಿರ್ ಕಸೊ ತುಜೊ ಉಪ್ಕಾರ್ ಭಾವ್ಡುಂ, ವಾ ಕಶೆಂ ತುಜೆಂ ಋಣ್ ಫಾರಿಕ್ ಕರುಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಹಾಂವ್ ನೆಣಾಂ.”

“ಸೊಡ್ ತಿ ಖಬರ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್. “ಎದೊಳ್ ಕಾರ್ಬಾರಾಂ, ಲಡಾಯೊ ಆನಿ ಹೆರ್ ಸಾಹಸ್ ಕೃತ್ಯಾಂ ಆಧಾರ್ಚ್ಯಾಂತ್‍ಚ್ ತುಜೊ ಸಂತೊಸ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ. ತುಜೆ ತಸಲೆ ವೀರ್ ಸರ್ದಾರ್ ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಸರ್ಶಿನ್ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಚ್ ಮ್ಹಜೆಂ ಏಕ್ ದರ್ಬಾರ್ ಆನಿ ಮ್ಹಾಕಾ ಏಕ್ ಅಭಿಮಾನ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲೊ.”

“ತಸಲೊ ಅಭಿಮಾನ್ ಉಣೊ ಜಾಂವ್ಕ್ ಹಾಂವ್ ಕೆದಿಂಚ್ ಕಾರಣ್ ದಿಂವ್ಚೊ ನಾ ಸರ್ದಾರಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್.

“ತೆಂ ತುಜೆಂ ಮನ್ ಆನಿ ತಿ ತುಜಿ ಆಶಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಹಾಂವ್ ಜಾಣಾಂ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. ಪುಣ್…”

ಇತ್ಲ್ಯಾರ್ ಉತಾರ್ ತಾಣೆಂ ರಾವಯ್ಲೆಂ, ಆನಿ ಲಾಗಿಂ ಯೇವ್ನ್, ಭಾವಾ ಸಾರ್ಕ್ಯಾ ಮೊಗಾನ್ ಆನಿ ಇಷ್ಟಾ ಸಾರ್ಕ್ಯೆ ಸಳ್ಗೆನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಭುಜಾಚೆರ್ ತಾಣೆಂ ಹಾತ್ ದವರ್ಲೊ. ಕಸಲ್ಯಾಗೀ ಕಾರಣಾನ್ ಉಲಂವ್ಕ್ ತಾಕಾ ಉತ್ರಾಂ ಸುಟ್ಲಿಂ ನಾಂತ್, ಬಗಾರ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಚ್ಯಾ ಮುಖಮಳಾಚೆರ್ ಮೊಗಾನ್ ದೀಷ್ಟ್ ದೀವ್ನ್ ತೊ ರಾವ್ಲೊ.

“ಪುಣ್ ಕಿತೆಂ ಸರ್ದಾರ್?” ವಿಚಾರ್ಲೆಂ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್.

“ಪುಣ್ ವಿಶೇಸ್ ಕಾಂಯ್ ನಾ… ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಆಸ್ಥಾನಾಂತ್ ಸಬಾರ್ ಸರ್ದಾರ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆ. ತಾಂಚೆ ಪಯ್ಕಿ ತುಮಿ ದೋಗ್ ಜಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಭೋವ್ ಲಾಗಿಂ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾತ್. ಆತಾಂ ಕಿತೆಂ ಜಾಲಾಂ ತೆಂ ತುಂ ಜಾಣಾಂಯ್.”

“ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಪಾಡ್ತಿನ್ ಕಾಂಯ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ನಾ.”

“ಬರಾಬರ್ ತುವೆಂ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ – ತೆಂ ತುಜೆಂ ಮನ್ ಆನಿ ತಿ ತುಜಿ ಆಶಾ. ಆತಾಂ ತುಂ ನೆಣಾಂಯ್, ಪುಣ್ ಫುಡೆಂ ತುಂ ಜಾಣಾಂ ಜಾತಲೊಯ್. ಮೋಗ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಸಕತ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಸರ್ವ್‍ವ್ಯಾಪಕ್. ತ್ಯೆ ವಾಟೆನ್ ಎಕ್ಯೆ ಸ್ತ್ರೀಯೆಚ್ಯಾ ಕಾಳ್ಜಾಂತ್ ರಿಗ್‍ಲ್ಲೊ ಮನಿಸ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಸ್ವತಂತ್ರ್ ನಹಿಂ – ಸ್ವತಂತ್ರ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ತೊ ಅಪೇಕ್ಷಿನಾ.”

ಹೆಂ ಸತ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಎದೊಳ್‍ಚ್ ಥೊಡೆಂ ಝಳ್ಕತಾಲೆಂ, ದೆಕುನ್ ಜಾಪ್ ದೀಂವ್ಕ್ ತೊ ಸಕ್ಲೊ ನಾ. ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್ ಮುಂದರ್ಸುನ್ ಉಲಯ್ಲೊ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಕಡೆನ್ ಉಲಂವ್ಚ್ಯಾ ಪ್ರಾಸ್ ಆಪ್ಣಾ ಕಡೆಚ್ ಉಲಯ್ತಾಸೊ:

“ದೋಗ್ ಜಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಭೋವ್ ಲಾಗಿಂ ಆಸೊನ್, ಮ್ಹಜ್ಯಾ ವರ್ತೆ ಪಾತ್ಯೆಣೆಚೆ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾತ್. ಎಕ್ಲ್ಯಾನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ದ್ರೋಹ್ ಕೆಲೊ… ಆನ್ಯೇಕ್ಲೊ ಆಬ್ಳೆ ಮೊಗಾಚೊ ಬಂಧಿವಾನ್ ಜಾವ್ನ್ ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಥಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ವೆತಾ – ಮ್ಹಜೆಂ ಬಳ್ ಶಿಂಪಡ್ತಾ ಆನಿ ಮ್ಹಜೆಂ ಸ್ವಪಣ್ ಕೊಸಳ್ತಾಶೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ದಿಸ್ತಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ.

ಮೈಸೂರ್’ಚ್ಯಾ ವಾಗಾಚೆ ಅಸಲೆ ಸಿಂತಿಮೆಂತ್ ಆಯ್ಕೊನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್‍ಯೀ ಗದ್ಗದ್ಲೊ.

“ಸರ್ದಾರ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ತೊ. “ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಖಾತಿರ್ ತುವೆಂ ಅನುಮಾನ್ ಚಿಂತ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ನಾ. ಖಂಯ್ ಹಾಂವ್ ಗೆಲ್ಯಾರೀ, ಮ್ಹಜೊ ವಿಶ್ವಾಸ್ ಥಿರ್ ದವರ್ನ್ ತುಜ್ಯೆ ಸರ್ಶಿನ್ ಪಾಟಿಂ ಹಾಂವ್ ಯೆತಲೊಂ.”

“ನಾಕಾ, ನಾಕಾ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಸರ್ದಾರಾ – ಭಾಸ್ ಮ್ಹಾಕಾ ದೀನಾಕಾ. ಆಯ್ಚೊ ದೀಸ್ ಮಾತ್ರ್ ಆಮ್ಚೊ. ಫಾಲ್ಯಾಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಕಿತೆಂ ರಾಕೊನ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಆಮಿ ನೆಣಾಂವ್. ವಚ್, ಆನಿಕ್‍ಯೀ ಚಡ್ ವೇಳ್ ತುಕಾ ಹಾಂವ್ ರಾವಯ್ನಾಂ” ಮ್ಹಣೊನ್ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್ ಪಾಟಿಂ ಘುಂವ್ಲೊ.

ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾಚ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂಚೊ ಮಿಸ್ತೆರ್ ತ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ನಾ. ಪುಣ್ ಫುಡೆಂ ಕೆನರಿನ್ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವಾಂಚ್ಯಾ ಬಂಧಡೆ ವೆಳಾರ್ ತಾಕಾ ಹ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂಚೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಯೇಂವ್ಕ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೊ.

“ಆತಾಂ ವಚ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್ ಪಾಟಿಂ ಘುಂವನಾಸ್ತಾನಾ. “ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಖಾತಿರ್ ಥೊಡೆ ಪಾವ್ಟಿಂ ತುವೆಂ ತುಜೊ ಜೀವ್ ರಿಸ್ಕೆರ್ ಘಾಲ್ಲೊ, ಆನಿ ತೆನ್ಕಾಚ್ಯೆ ಲಡಾಯೆಂತ್ ಮೊರ್ಣಾಂತ್ಲೊ ತುವೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಬಚಾವ್ ಕೆಲ್ಲೊ ಬರೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಆಸಾ.”

“ಪುಣ್ ಹ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಸರ್ದಾರಾ, ತಿ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಖಬರ್?”

“ಹಾಂವ್ ನೆಣಾಂ – ಮ್ಹಾಕಾ ಸಾಂಗ್ಯಾಂ ಮ್ಹಣ್ ದಿಸ್ಲೆಂ.”

“ತರ್…”

“ತರ್ ವಿಶೇಸ್ ಕಾಂಯ್ ನಾ. ತುಜೆರ್ ಆಯಿಲ್ಲಿಂ ಸರ್ವ್ ವಿಘ್ನಾಂ ಆನಿ ಅನ್ವಾರಾಂ ಪರಿಹಾರ್ ಜಾಲಿಂ ಮ್ಹಣ್ ದಿಸ್ತಾ. ತಸಲಿ ಸ್ತ್ರೀ ತುಜ್ಯೆ ಬಗ್ಲೆನ್ ಆಸ್ತಾನಾ, ವಾದಾಳ್ ಆನಿ ಭುಂಯ್ಕಾಂಪ್ ಲೆಗುನ್ ತುಕಾ ಲಾಗಿಂ ಯೆಂವ್ಚಿಂ ನಾಂತ್. ಜರ್ ಕಾಂಯ್ ಕಷ್ಟ್ ತುಜೆರ್ ಯೆತಿತ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಮ್ಹಜೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಕರ್.”

ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ಕ್, ಹ್ಯೆ ಭಾಷೆನ್ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್ ಆದೇವ್ಸ್ ಮಾಗ್ತಾ ಮ್ಹಣ್ ಭೊಗ್ಲೆಂ, ಪುಣ್ ಮೊವಾಳಾಯೆಚೆಂ ಕಾರಣ್ ಸಮ್ಜಲೆಂ ನಾ. ತರೀ ಏಕ್ ಸವಾಲ್ ತಾಣೆಂ ವಿಚಾರ್ಲೆಂ:

“ಸರ್ದಾರಾ, ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಥಂಯ್ ತುಜಿ ಕಾಕ್ಳುತ್ ಅಪರಿಮಿತ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ, ತರೀ, ಸಿಗಿಂಗಪಟ್ಣಾ ಥಾವ್ನ್ ಹಾಂವ್ ತುಜಿ ಕಬ್ಲಾತ್ ನಾಸ್ತಾಂ ಭಾಯ್ರ್ ಸರೊನ್ ಗೆಲ್ಲ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ತುಕಾ ಮ್ಹಜೊ ಜಬ್ಬೊರ್ ರಾಗ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ ಆನಿ ಮ್ಹಾಕಾ ಕೈದ್ ಕರ್ನ್ ವ್ಹರುಂಕ್ ತುವೆಂ ಶಿಪಾಯಾಂಕ್ ಧಾಡ್‍ಲ್ಲೆಂಯ್. ತಾಂಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂತ್ ಹಾಂವ್ ಸಾಂಪಡ್‍ಲ್ಲೊಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್…”

“ನಿಜಾಯ್ಕೀ ತುಜ್ಯಾ ಮಾತ್ಯಾಚೊ ಕೇಸ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ಹಾಲ್ತೊ ನಾ, ಆನಿ ಇತ್ಲೆ ಕಷ್ಟ್ ಭೊಗುಂಕ್ ತುಕಾ ಮೆಳ್ತೆ ನಾಂತ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್ ಮಧೆಂಚ್.

“ಹೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಪಯ್ಲೆಂ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ನಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್.

“ತಿಯೀ ಮೊಜ್ಯೆ ಜಿಣಿಯೆಚಿ ಏಕ್ ಖಂತ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್, ಕೃತಕ್ ವಿನೋದ್ ದಾಕವ್ನ್. “ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಲಾಗ್ಶಿಲ್ಯಾ ಮನ್ಶ್ಯಾಂಕ್ ಸಯ್ತ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಕರ್ತುವಾಂಚೊ ಉದ್ದೇಶ್ ವಾ ಅರ್ಥ್ ಪಾರ್ಕುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಚ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಖಂತಿಚೆಂ ಕಾರಣ್. ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಭೊಂವಾರಿಂಚೆ ಚಡಾವತ್ ಜಣ್, ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಭಿಯಾನ್ – ವಾ ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನಿಪರಿಂ – ಸ್ವಂತ್ ಲಾಭಾಚ್ಯೆ ಆಶೆನ್ ವಾ ಫಕತ್ತ್ ಪೋಟ್ ಭರ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಮ್ಹಜೊ ಪಾಟ್ಲಾವ್ ಕರ್ತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಹಾಂವ್ ಸ್ಪಷ್ಟ್ ಜಾಣಾಂ.”

“ನಾ, ಸರ್ದಾರಾ…”

“ತುಜ್ಯಾ ಎಕ್ಲ್ಯಾಚ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾಕ್ ಮಾತ್ರ್ ತಿಂ ಕಾರಣಾಂ ಲಗಾವ್ ಜಾಯ್ನಾಂತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಯೀ ಹಾಂವ್ ಮಾತ್ರ್ ಜಾಣಾಂ. ಭಿಯೆಂವ್ಚಿ ವಾ ಲಾಭಾ ಖಾತಿರ್ ದಿಂಬಿ ಮಾರ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ತುಕಾ ನಾ – ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾಕ್ ತುಜಿ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲಿ ಖರಿ ಇಷ್ಟಾಗಾತ್…”

“ಪುಣ್ ಸರ್ದಾರಾ, ತುಂ ಮ್ಹಜೊ ನಾಯ್ಕ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಯೀ ಹಾಂವ್ ಕೆದಾಳಾಚ್ ವಿಸ್ರೊಂಕ್ ನಾ.”

“ತೆಂಯೀ ಮ್ಹಾಕಾ ಕಳಿತ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ. ತಸಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್, ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನಿ ಕಡೆನ್ ವಿಚಿತ್ರ್ ದಾವ್ ಉಡವ್ನ್ ತುಂ ಭಾಯ್ರ್ ಸರೊನ್ ಗೆಲ್ಲಿ ಖಬರ್ ಆಯ್ಕೊನ್ ಪಯ್ಲೊ ಮ್ಹಾಕಾ ಚಿಕ್ಕೆ ರಾಗ್‍ಸೊ ಆಯ್ಲೊ. ಪುಣ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ – ಉಪ್ರಾಂತ್…” ಮ್ಹಣೊನ್, ಫುಡೆಂ ಉತ್ರಾಂ ಮೆಳನಾತ್‍ಲ್ಲೆಪರಿಂ ತೊ ಚಿಕ್ಕೆ ಚಿಂತುಂಕ್ ಪಡ್ಲೊ.

“ಉಪ್ರಾಂತ್?” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಥೊಡ್ಯಾ ವೆಳಾನ್.

“ಉಪ್ರಾಂತ್, ದೋನ್ ವಾಟೆಂನಿ ತುವೆಂ ಮ್ಹಾಕಾ ಅಂತರ್ಚೊ ವಾ ಮ್ಹಜ್ಯೆ ಥಾವ್ನ್ ವೆಗ್ಳೊ ಜಾಂವ್ಚೊ ಅಪಾಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಸಮ್ಜಲೆಂ. ದೆಕುನ್ ತ್ಯಾ ದೊನ್‍ಯೀ ಅಪಾಯಾಂನಿ ತುವೆಂ ಪಡನಾಶೆಂ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕರುಂಕ್ ಹಾಂವೆಂ ಶಿಪಾಯಾಂಕ್ ಧಾಡ್‍ಲ್ಲೆ. ನೀಜ್ ಕಾರಣ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಮಾತ್ರ್ ಕಳಿತ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ.”

“ಹಾಂವ್ ಆನಿಕ್‍ಯೀ ಕಾಳೊಕಾಂತ್ ಆಸಾಂ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ದೊಳೆ ಪುಸುನ್, ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಕಿತೆಂ ಉಲಯ್ತಾ ಮ್ಹಣ್ ತಾಕಾ ಅರ್ಥ್ ಜಾಯ್ನಾತ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಂತ್ ಕಾಂಯ್ ಆಜ್ಯಾಪ್ ನಾ.

“ತುಂ ಜಾಣಾಂಯ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್. “ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನಿನ್ ದಾವ್ ಉಡಯ್ತಾನಾ ತಾಚೊ ಇರಾದೊ ಬರೊ ನಾತ್‍ಲ್ಲೊ. ತುಂ ಜಿಕ್ಚೊ ನಾಂಯ್ ಮ್ಹಣ್ ತೊ ಪಾತ್ಯೆಲ್ಲೊ, ಆನಿ ತುವೆಂ ಜಿಕನಾಯೆ ಮ್ಹಣ್ ತಾಚೊ ನಿಚೆವ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲೊ. ದೆಕುನ್ ಪಯ್ಲಿ ತಾಣೆಂ ತಿ ಖಬರ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಕಾನಾಂತ್ ಘಾಲ್ನ್, ಹಾಂವೆಂ ತುಕಾ ಪಾಟಿಂ ಆಪಯ್ಲ್ಯಾರ್ ತುಂ ಚುಕ್ತಲೊಯ್ ಆನಿ ತುಜ್ಯೊ ಆಸ್ತಿ ತಾಕಾ ಮೆಳ್ತೆಲ್ಯೊ ಮ್ಹಣ್ ತಾಣೆಂ ಸ್ವಪಣ್ ಚಿಂತ್‍ಲ್ಲೆಂ.”

“ತರ್ ತುವೆಂ ಧಾಡ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ಶಿಪಾಯಾಂಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂತ್ ಹಾಂವ್ ಸಾಂಪಡ್‍ಲ್ಲೊಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್?”

“ತುಕಾ ಖಂಡಿತ್ ವಾಯ್ಟ್ ಜಾತೆಂ ನಾ. ತುಮಿ ಖೆಳ್‍ಲ್ಲಿ ಜುಗಾರ್ ಸಾರ್ಕಿ ನಹಿಂ, ತಿ ರದ್ದ್ ಕರಿಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಹಾಂವ್ ತೀರ್ಪ್ ದಿತೊಂ.”

“ತೆಂಯೀ ಹಾಂವೆಂಚ್ ಕರಯ್ಲಾಂ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತುಂಕ್ ಇಡೆಂ ಜಾತೆಂ.”

“ತ್ಯಾ ಕಾರಣಾ ಖಾತಿರ್, ತುವೆಂ ಶಿಪಾಯಾಂಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂತ್ಲೊ ಚುಕ್‍ಲ್ಲೆಂ ಪಳೆವ್ನ್ ಹಾಂವ್ ಖುಷಿ ಜಾಲೊಂ. ದುಸ್ರೆಂ: ತುವೆಂ ಜಿಕನಾಯೆ ಮ್ಹಣ್ ತಾಚಿ ಆಶಾ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲಿ. ಹಾಂವೆಂ ಜರ್ ತುಕಾ ಕೈದ್ ಕರ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಶಿಪಾಯಾಂಕ್ ಧಾಡುಂಕ್ ನಾತ್‍ಲ್ಲೆ, ತರ್ ತೊಚ್ ತಾಚ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಜಣಾಂಕ್ ಧಾಡ್ನ್ ತುಕಾ ಲಗಾಡ್ ಕಾಡುಂಕ್ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕರ್ತೊ.”

“ಹಾಂವ್ ಮೆಲ್ಯಾರ್ ತಾಕಾ ಕಿತೆಂ ಫಾಯ್ದೊ ಜಾತೊ?”

“ಪಂಥ್ ಜ್ಯಾರಿ ಜಾಯ್ನಾಸ್ತಾಂ, ತುಂ ಮೆಲ್ಲ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ, ತುಂ ಸಲ್ವಲಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಂಗೊನ್ ತುಜ್ಯಾ ಆಸ್ತಿಂಚೆರ್ ತೊ ಹಕ್ಕ್ ಜ್ಯಾರಿ ಕರ್ತೊ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಖಂಡಿತ್.”

“ಪುಣ್…”

“ಸ್ವಂತ್ ಫಾಯ್ದ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ಮನಿಸ್ ಕಿತೆಂ ಸರ್ವ್ ಕರಿಸೊನಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ತುಂ ನೆಣಾಂಯ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. ಹಾಂವ್ ಜಾಣಾಂ.”

“ಹಾಂವ್ ತರ್ಕ್ ಕರಿನಾ.”

“ಪಂಥಾಂತ್ ಸಲ್ವಲ್ಯಾರ್ ತುಂ ಭಿಕಾರಿ ಜಾತೊಯ್. ದೆಕುನ್ ತುವೆಂ ಸಲ್ವನಾಯೆ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಮ್ಹಜಿ ಪಯ್ಲಿ ಅಪೇಕ್ಷಾ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲಿ. ಪುಣ್ ತುವೆಂ ಜಿಕಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಯೀ ಮ್ಹಾಕಾ ಮನ್ ನಾತ್‍ಲ್ಲೆಂ.”

“ಮ್ಹಣ್ಜೇ…”

“ಮ್ಹಣ್ಜೇ, ತುಂ ಜಿಕ್ಶಿ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಮ್ಹಜೊ ಮೊಗಾಚೊ ಸರ್ದಾರ್ ಮೊಗಾಕ್ ಬಂಧಿವಾನ್ ಜಾವ್ನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ಅಂತರ್ತಲೊ ಮ್ಹಣ್ ಹಾಂವ್ ಜಾಣಾಸ್‍ಲ್ಲೊಂ.”

“ನಾ ಸರ್ದಾರಾ, ಹಾಂವ್ ತುಜೆ ಥಾವ್ನ್ ಕೆದಿಂಚ್ ಪಯ್ಸ್ ಸರ್ಚೊಂ ನಾ.”

“ವ್ಹಯ್, ಉಲಯಿಲ್ಲೆಂಚ್ ಪರ್ತುನ್ ಉಲಂವ್ಚೆಂ ನಾಕಾ. ಆತಾಂ ತುಂ ವಚೊನ್ ತಿಕಾ ಮೆಳೊನ್ ಫುಡ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾ ಕರ್. ತ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತುಕಾ, ಹಾಂವೆಂ ಸಾಂಗ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಂತ್ ಕಿತ್ಲೆಂ ಸತ್ ಮ್ಹಣ್ ಸಮ್ಜತೆಲೆಂ.”

ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾಕ್ ಚಡಿತ್ ಉಲಂವ್ಕ್ ನಾಕಾ ಜಾಲೆಂ. ನಿಜಾಯ್ಕೀ, ಖಾಸ್ಗಿ ವಿಷಯಾಂಚೆರ್ ಇತ್ಲೊ ವೇಳ್ ತೊ ಕೆದಾಳಾಯೀ ಉಲಯ್ನಾತ್‍ಲ್ಲೊ.

“ಜಾಯ್ತ್ ಸರ್ದಾರಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್. “ಆತಾಂ ತುಜ್ಯೆ ರಜೆನ್ ಹಾಂವ್ ವೆತಾಂ. ಪುಣ್ ಜಾತಾ ತಿತ್ಲ್ಯಾ ವೆಗಿಂ ಹಾಂವ್ ಪರತ್ ತುಜ್ಯೆ ಸರ್ಶಿನ್ ಯೆತಲೊಂ ಮ್ಹಣ್ ಭಾಸ್ ದಿತಾಂ.”

“ತುವೆಂ ಚಡ್ ಆಮ್ಸರ್ ಕರ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ನಾ. ಜಾಯ್ ತಿತ್ಲಿ ಪುರ್ಸತ್ ಘೆ – ತೀನ್-ಚಾರ್ ಮಹಿನೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರೀ ವ್ಹಡ್ ನಹಿಂ. ಇತ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂಚ್ಯೆ ಘಡ್ಬಡೆಂತ್, ತುಜ್ಯಾ ಮೊಗಾಚ್ಯೆ ತ್ಯೆ ಕುಂವರ್ನಿಕ್ ಜಾಯ್ತೆ ಕಷ್ಟ್, ಖಂತ್ ಆನಿ ಆತುರಾಯ್ ಜಾಲ್ಯಾ. ಆಜ್ ತುಕಾ ಫಾಶಿ ಮ್ಹಣ್ ತಿ ತುಜ್ಯಾ ಮೊರ್ಣಾ ವಿಷಯಿಂ ನಿಯಾಳ್ನ್ ಕರ್ಗತಾ ಮ್ಹಣ್ ದಿಸ್ತಾ. ವಚ್, ವೇಳ್ ಕಾಡಿನಾಕಾ.”

“ತಶೆಂಚ್ ಕರ್ತಾಂ ಸರ್ದಾರಾ.”

“ಆತಾಂ ತುವೆಂ ವೆತಾನಾ ಹ್ಯಾ ಜಿನ್ಸಾರ್ ವಿದ್ರೂಪ್ ಜಾವ್ನ್, ಆನಿ ಪಿಂಜೊನ್ ತೀರ್ ಜಾಲ್ಲಿಂ ವಸ್ತ್ರಾಂ ನ್ಹೆಸೊನ್ ವೆಚೆಂ ಸಾರ್ಕೆಂ ನಹಿಂ, ನ್ಹಾವ್ನ್ ತುಜೊ ವೇಸ್ ನೀಜ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್‍ಪರಿಂ ನೆಟವ್ನ್ ತುವೆಂ ತಿಚ್ಯೆ ಸರ್ಶಿನ್ ವೆಚೆಂ ಬರೆಂ. ತುಕಾ ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲಿ ಮುಸ್ತಾಯ್ಕಿ ಮ್ಹಜಿಚ್ ತುವೆಂ ಉಪಯೋಗ್ಸಿಯೆತ್.”

“ಉಪ್ಕಾರ್, ಸರ್ದಾರಾ. ಹಾಂವ್ ನ್ಹಾವ್ನ್, ಚಿಕ್ಕೆ ನಿತಳ್ ಮುಸ್ತಾಯ್ಕಿ ಘಾಲ್ನ್ ವಚೊಂಕ್ ಕಬೂಲ್. ಪುಣ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ನೀಜ್ ವೆಸಾನ್ ಹಾಂವೆಂ ಆತಾಂ ತಿಚ್ಯೆ ಸರ್ಶಿನ್ ವೆಚೆಂ ಬರೆಂ ನಹಿಂ. ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್, ಆಜೂನ್, ಮ್ಹಾಕಾ ತಿ ವಳ್ಕೊನ್ ನೆಣಾ. ತೆಂ ನಾಂವ್ ತಿಕಾ ಸದ್ದ್ಯಾಕ್ ಕಾಂಟಾಳ್ಯಾಚೆಂ ಜಾವ್ನಾಸಾ.”

“ತೆಂಯೀ ವ್ಹಯ್. ತರ್ ತುಕಾ ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲೆಪರಿಂ ಕರ್” ಮ್ಹಣೊನ್ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರ್ ಘುಂವ್ಲೊ.

ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್‍ಯೀ ಪಾಟಿಂ ಘುಂವೊನ್ ಫುಡ್ಲೆಂ ಕಾಮ್ ಚಿಂತಾನಾಂಚ್ ಭಾಯ್ಲ್ಯಾನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ ತುರ್ತಾನ್ ಲಾಗಿಂ ಯೆಂವ್ಚೊ ದಿಸ್ಲೊ. ತಾಚ್ಯಾ ಮೆಟಾಂಚೊ ಆವಾಜ್ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾಕ್‍ಯೀ ಆಯ್ಕಲೊ, ಆನಿ ತೊಯೀ ರಾವ್‍ಲ್ಲೆ ಕಡೆ ಥಾವ್ನ್‍ಂಚ್ ಚಿಕ್ಕೆ ಆತುರಾಯೆನ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿಚಿ ವಾಟ್ ಪಳೆವ್ನ್ ರಾವ್ಲೊ.

ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿನ್ ಮುಕಾರ್ ಯೇವ್ನ್ ಪಯ್ಲೊ ಟಿಪ್ಪು ಸರ್ದಾರಾಕ್ ಪ್ರಣಾಮ್ ಕೆಲೊ.

“ಕಿತೆಂ ಖಬರ್ ಯೂಸುಫ್?”

“ಖಬರ್ ತಿತ್ಲಿ ಬರಿ ನಾ ಹುಜೂರ್!”

“ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನ್?”

“ಅಂತರ್ಲೊ..!”

ಹೆಂ ಆಯ್ಕೊನ್ ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ನ್ ಏಕ್ ಮೇಟ್ ಪಾಟಿಂ ಕಾಡ್ನ್ ಆಪ್ಲೊ ಹಾತ್ ಹರ್ದ್ಯಾರ್ ದವರ್ಲೊ. ಕಿತ್ಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾರೀ ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನ್ ತಾಚೊ ಸಾಂಗಾತಾಚೊ, ಸಮಾಜಿಚೊ ಆನಿ ಜಾತಿಚೊ.”

“ಹಾಂವೆಂ ಪಯ್ಲೆಂಚ್ ಸಾಂಗ್‍ಲ್ಲೆಂ, ತಾಚಿ ಕಾಣಿ ಕಶಿ ಆಖೇಯ್ರ್ ಜಾತೆಲಿ ಮ್ಹಣ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಟಿಪ್ಪು. “ಎಕ್‍ಚ್, ತಾಣೆಂ ವಯ್ರ್ ಥಾವ್ನ್ ಸಕಯ್ಲ್ ಪಡೊನ್ ಆಪ್ಟೊನ್ ಧಪ್ಟೊನ್ ಚುರೊ ಜಾವ್ನ್ ಸರಜಾಯ್, ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಸರ್ಪಾಂಚ್ಯಾ ತೊಂಡಾಂತ್ ಮೊರಜಾಯ್. ಪುಣ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಆಸ್ಥಾನಾಂತ್ ಇತ್ಲಿಂ ವರ್ಸಾಂ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ಎಕ್ಲ್ಯಾ ಸರ್ದಾರಾಕ್ ತಿತ್ಲೆಂ ನಿರ್ಭಾಗಿ ಮರಣ್ ಫಾವೊ ನಹಿಂ ಆಸ್‍ಲ್ಲೆಂ.”

“ಪುಣ್ ಹುಜೂರ್” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ. “ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನ್ ವಯ್ಲ್ಯಾ ದೊನ್‍ಯೀ ರಿತಿಂನಿ ಮೊರೊಂಕ್ ನಾ.”

“ತರ್ ಕಸೊ?”

“ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಎಕಾ ಶಿಪಾಯಾಚ್ಯೆ ತಾಲ್ವಾರಿ ವರ್ವಿಂ ತೊ ಅಂತರ್ಲೊ.”

“ಕಿತೆಂ?” ಧೆಂಕ್ಣೊ ಮಾರ್ಲೊ ಟಿಪ್ಪುನ್. “ಮಿತ್ರ್ ತೊ ಜಾಂವ್, ದುಸ್ಮಾನ್ ತೊ ಜಾಂವ್, ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರಾಂತ್ ತೊ ಎಕ್ಲೊ ಹುದ್ದೆದಾರ್ ಆನಿ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಆಸ್ಥಾನಾಂತ್ ತೊ ಎಕ್ಲೊ ಸರ್ದಾರ್ ಜಾವ್ನಾಸ್‍ಲ್ಲೊ. ತಾಚೆರ್ ತಾಲ್ವಾರ್ ಪ್ರಯೋಗ್ ಕೆಲ್ಲೊ ಶಿಪಾಯ್ ಕೋಣ್?”

“ಹುಜೂರ್, ಖರೆಮಸ್ತಿನ್ ತಾಚೆರ್ ತಾಲ್ವಾರ್ ಪ್ರಯೋಗ್ ಕರುಂಕ್ ನಾ” ಮ್ಹಣಾಲೊ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿ.

ಶಿಪಾಯ್ ಸೊಧ್ನೆಕ್ ಗೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಥಾವ್ನ್ ತಿ ಘಡಿ ಪರ್ಯಾಂತ್, ಘಡ್‍ಲ್ಲಿ ಗಜಾಲ್ ಯೂಸುಫ್ ಆಲಿನ್ ವಿವರ್ಸಿಲಿ.

ಸರ್ದಾರ್ ಆಂತೊನ್, ಸರ್ದಾರ್ ಸಿಮಾಂವ್ ಕಡೆನ್ ಝಗ್ಡೊನ್ ನಿತ್ರಾಣಿ ಜಾಲ್ಲೊ ಜಾಲ್ಯಾರೀ, ಸಂಯ್ಬಾನ್ ಬಳಿಷ್ಟ್ ಆನಿ ಧೈರಾಧಿಕ್ ಜಾವ್ನಾಸೊನ್ – ಜೀವ್ ವಾಂಚಂವ್ಕ್ ನಿಮಾಣಿ ಘಡಿ ಪರ್ಯಾಂತ್ ತಾಣೆಂ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ.

ಗಡಾಯ್ ಫಾತ್ರಾಚ್ಯಾ ತ್ಯಾ ಗುಪ್ತ್ ಜನೆಲಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಪಡೊನ್, ಅಧಿಕ್ ಧೈರಾನ್ ಆನಿ ಶ್ರಮಾನ್, ತ್ಯಾ ಪಿಂಪ್ಳಾಚ್ಯಾ ರುಕಾ ವಯ್ಲ್ಯಾನ್ ತೊ ಸಕಯ್ಲ್ ದೆಂವ್‍ಲ್ಲೊ. ಸರ್ಪಾಂಕ್ ಥಂಡ್ ಕರ್ಚೆಂ ಮಾಗ್ಣೆಂ ವಾ ಮಂತ್ರ್ ತೊಯೀ ಜಾಣಾಸ್‍ಲ್ಲೊ!

ರಾನಾಂತ್ ಪಯ್ಸ್ ವಚೊಂಕ್ ತಾಂಕೊಂಕ್ ನಾ ದೆಕುನ್, ಎಕಾ ರುಕಾ ಮುಳಾಂತ್ ಥೊಡೊ ವಿಶೆವ್ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ತೊ ಬಸೊನ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಳಾರ್ ಟಿಪ್ಪುಚ್ಯಾ ಶಿಪಾಯಾಂನಿ ತಾಕಾ ವೆಡೊ ಘಾಲ್ಲೊ. ಥಂಯ್ ಥಾವ್ನ್‍ಯೀ ಏಕ್ ಪಳ್ಟಿ ಮಾರ್ನ್ ಧಾಂವೊಂಕ್ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕರ್ತಾನಾ, ತಾಕಾ ಆಡಾಂವ್ಕ್ ಮುಕಾರ್ ಒಡ್ಡಾಯಿಲ್ಲಿ ಎಕಾ ಶಿಪಾಯಾಚಿ ತಾಲ್ವಾರ್ ಬೊರಿಯೆಚ್ಯಾ ಇಡ್ಯಾಂತ್ಲ್ಯಾಂನ್ ಕಾಳ್ಜಾಕ್ ತೊಪೊನ್, ತಾಚಿ ಕಾಣಿ ಕಾಬಾರ್ ಜಾಲಿ..!

(ಮುಂದರುಂಕ್ ಆಸಾ)

ವಿಶೇಸ್ ಚತ್ರಾಯ್: ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪ್ರಕಟ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ಹಿ ‘ದೆವಾಚ್ಯೆ ಕುರ್ಪೆನ್’ ಕೃತಿ ಹರ್ಯೆಕ್ಲ್ಯಾನ್ ವಾಚ್ಯೆತ್. ಪುಣ್ ಜರ್ ಕೊಣಾಯ್ಕಿ ಹಾಂತ್ಲೊ ಖಂಯ್ಚೊಯ್ ಭಾಗ್ ಪ್ರಕಟುಂಕ್ ಜಾಯ್ ತರ್ ತ್ಯಾ ಖಾತಿರ್ ತುಮಿ ಬರ್ಪಿನಿಶಿಂ ಪರ್ವಣ್ಗಿ ಘೆಜೆ. ಗರ್ಜ್ ಆಸ್‍ಲ್ಲ್ಯಾಂನಿ donypereira@gmail.com ವಿಳಾಸಾಕ್ ಇಮೈಲ್ ಕರ್ಚೆಂ.

Send Feedback to: budkuloepaper@gmail.com

Like us at: www.facebook.com/budkulo.epaper

ದೆವಾಚ್ಯೆ ಕುರ್ಪೆನ್ – 23: ಆಶೆಚ್ಯೆ ತಡಿರ್ ಲಾಗಿಂ