ವಾಚ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಮತಿಚ್ಯಾ ಭಲಾಯ್ಕೆಕ್ ಬರೆಂಪಣ್ ಮೆಳ್ತಾ: ಡೊ. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಜ್ರೆತ್
Listen to Dr Edward Nazareth’s talk on benefits of reading
ಆಯ್ಲೆವಾರ್ ಮಂಗ್ಳುರಾಂತ್ ಚಲ್ಲ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಕುಟಮ್, ಬಾಹ್ರೇಯ್ನ್ ಹಾಂಚ್ಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿತರಣ್ ಕಾರ್ಯಾಂತ್, ಮ್ಹಾನಾಚೊ ಸಯ್ರೊ ಜಾವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಫಾಮಾದ್ ಸಾಹಿತಿ, ಹಾಡಾಂ ಗಾಂಟಿಂಚೊ ತಜ್ಞ್ ಡೊ. ಎಡ್ವರ್ಡ್ ನಜ್ರೆತಾನ್ ದಿಲ್ಲೆಂ ಉಲೊವ್ಪ್ ‘ಬುಡ್ಕುಲೊ’ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂ ಪಾಸೊತ್ ಹಾಂಗಾ ಫಾಯ್ಸ್ ಕೆಲಾಂ.
ಭಾಷಣ್ ಆಯ್ಕೊಂಕ್ ವಯ್ಲೊ ಗಾಂಚ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಕರಾ.
ತುಮ್ಚೆಕಡೆ ಮ್ಹಜಿಂ ತೀನ್ ಸವಾಲಾಂ ಆಸಾತ್…
ಪಯ್ಲೆಂ: ತುಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಜಣಾಂನಿ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ಎಕಾ ವರ್ಸಾಂತ್ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಭಾಶೆಂತ್ಲಿ ಏಕ್ ಕಾದಂಬರಿ (novel – ನೊವೆಲ್) ವಾಚ್ಲ್ಯಾ?
ದುಸ್ರೆಂ: ತುಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಜಣಾಂನಿ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ಎಕಾ ಮಯ್ನ್ಯಾಂತ್ ಏಕ್ ಮಟ್ವಿ ಕಾಣಿ, ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಭಾಶೆಂತ್ಲಿ ಪುರ್ತಿ ವಾಚ್ಲ್ಯಾ?
ತಿಸ್ರೆಂ: ಹಾಂಗಾ ಕಿತ್ಲೆಶೆ ಬರಯ್ಣಾರ್ ಆಸಾತ್. ಹಾಂವ್ಯಿ ಎಕ್ಲೊಂ. ತುಮಿ ತುಮ್ಚೆಂ ಸೊಡ್ನ್ ಹೆರ್ ಬರಯ್ಣಾರಾಂಚೆಂ ಖಂಯ್ಚೆಂಯ್ ಲೇಕನ್/ಕಥಾ ವಾಚ್ಲ್ಯಾ? ವಾಚ್ಚಿ ಸವಯ್ ತುಮ್ಕಾಂ ಆಸಾ?
ಹಾಂವ್ ಲ್ಹಾನ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಹಾಂವೆಂ ಪಳಯಿಲ್ಲೆಂ ಆಸಾ, ಆಮ್ಚಿಂ ಜಾಯಿತ್ತ್ಯಾಂಚಿಂ ವ್ಹಡಿಲಾಂ ವಾಚ್ತೆಲಿಂ. ಮ್ಹಜೆಪರಿಂ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾಂಚಿಂ, ವಾಚಪ್-ಬರೊವ್ಪ್ ಕಳಿತ್ ನಾತ್ಲ್ಲಿಂ ವ್ಹಡಿಲಾಂ, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ವಾಚುಂಕ್ ಲಾವ್ನ್ ಆಪುಣ್ ಆಯ್ಕಾತಾಲಿಂ. ಘರಾಂನಿ ಏಕ್ ಪತ್ರ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾರ್, ಆಮಿ ಎಕೇಕ್ ಪಾನ್ ಎಕೆಕ್ಲೊಂ ಘೆವ್ನ್ ವಾಚ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್. ವಾಚುಂಕ್ ತಿತ್ಲಿ ಆತುರಾಯ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಆಸ್ಲ್ಲಿ. ಆಜ್ ಆಮಿ ವ್ಹಡಿಲಾಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ವಾಚಿನಾಂವ್? ಆನಿ ಆಮ್ಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ವಾಚಿನಾಂತ್? ಲೊಕಾಂ ಮಧೆಂ ಬೂಕ್ ವಾಚ್ಚಿ ಸವಯ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಉಣಿ ಜಾಲ್ಯಾ?
ವಾಚ್ಪಾಚಿ ರೂಚ್ ಉಣಿ ಜಾಲ್ಯಾ
ಆಜ್ ಸಗ್ಳ್ಯಾಂನಿ ಲೊಕಾನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಚೆಂ ಉಣೆಂ ಕೆಲಾಂ. ಹಾಚೆವಿಶಿಂ ಸಂಸೊಧ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಅಮೇರಿಕಾಚ್ಯಾ National Endowment for the Arts ಹಾಂಚೆ ಪ್ರಕಾರ್, ಥಂಯ್ ಸಯ್ತ್ ಲ್ಹಾನ್ ಆನಿ ವ್ಹಡಾಂ ಮಧೆಂ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಚಿ ಸವಯ್ ಉಣಿ ಜಾಲ್ಯಾ. ಆತಾಂಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಆನಿ ಯುವಜಣಾಂಕ್ ವಾಚ್ಪಾಚಿ ರೂಚ್ಚ್ ನಾ. ಅಮೇರಿಕಾಂತ್ 11 ವರ್ಸಾಂ ಜಾತಾನಾ 42% ಭುರ್ಗಿಂ ವಾಚ್ಚೆಂ ರಾವಯ್ತಾತ್ ಆನಿ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ವರ್ಸಾಂನಿ ಯುವಜಣ್ ದಿಸಾಕ್ 2 ವೊರಾಂ ಟಿವಿ ಶೋ ಪಳಯ್ತಾತ್, ಪೂಣ್ 7 ಮಿನುಟಾಂ ಪ್ರಾಸ್ ಚಡ್ ವಾಚಿನಾಂತ್. ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಲೊಕಾಚ್ಯಾ ವಾಚ್ಪಾವಿಶಿಂ ಅಧಿಕೃತ್ ಸಂಸೊಧ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಮ್ಹಾಕಾ ಕಳಿತ್ ನಾಂತ್. ಪೂಣ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾಚ್ ಘರಾಂನಿ ಆಮಿ ಪಳವ್ಯೆತಾ. ವ್ಹಡಾಂ ತಶೆಂ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂ ಮಧೆಂ ವಾಚ್ಚಿ ಸವಯ್ ಉಣಿ ಜಾಲ್ಯಾ.
ತುಮಿ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚಿನಾಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ವಿಚಾರ್ಲ್ಯಾರ್ ‘ಮ್ಹಾಕಾ ಪುರ್ಸತ್ ನಾ’ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಜಾಪ್ ಜೆರಾಲ್ ಥರಾನ್ ಮೆಳ್ತಾ. ನಿಜಾಯ್ಕಿ ಆಮ್ಕಾಂ ಬೂಕ್ ವಾಚುಂಕ್ ವೇಳ್ ನಾ? ಹರ್ ದಿಸಾ ಫಕತ್ ಧಾ ಮಿನುಟಾಂ ವಾಚ್ಲ್ಯಾರ್, ಎಕಾ ಮಯ್ನ್ಯಾಂತ್ ಉಣ್ಯಾರ್ ಏಕ್ ಬೂಕ್ ವಾಚ್ಯೆತಾ. ದಿಸಾಕ್ ಏಕ್ ಮಟ್ವಿ ಕಾಣಿ ವಾಚ್ಚೊ ತಿತ್ಲೊ ವೇಳ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಸರ್ವಾಂಕ್ ಆಸಾಚ್.
ಹೆರ್ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್, ಪ್ರತ್ಯೇಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ವಾಚ್ಚಿ ಸವಯ್ ನಾ: ಹೆಂ ತರ್ ಒಪ್ವೊನ್ ಘೆವ್ಯೆತಾ. ಸವಯ್ ಆತಾಂ ಕರ್ಯೆತಾ ನ್ಹಯ್. ಖಂಯ್ಚೆಂಯ್ ಬರೆಂ ವಾ ವಾಯ್ಟ್ 21 ದೀಸ್ ನಿರಂತರ್ ಕೆಲ್ಯಾರ್ ಸವಯ್ ಜಾತಾ. ಪುಣ್ ಆಮ್ಕಾಂ ವಾಚುಂಕ್ ನಿಜಾಯ್ಕಿ ಮನ್ ಆಸಾ?
ಆಜ್ ಆಮಿ ದರ್ವಡಿ ಸಂಸ್ಕೃತೆಂತ್ ಆಸಾಂವ್. ವಿಲ್ಫಿಚೆಂ ಏಕ್ ಆಪೂರ್ಬಾಯೆಚೆಂ ಏಕ್ ಪದ್ ಪುರ್ತೆಂ ಆಯ್ಕೊಂವ್ಚೆ ತಿತ್ಲಿ ಸವ್ಕಾಸಾಯ್ ಆಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಜಣಾಂಕ್ ಆಸಾ? ತುಮ್ಚ್ಯೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಕಿತ್ಲ್ಯಾ ಜಣಾಂನಿ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಕೊಣಾಯ್ ಗಾವ್ಪ್ಯಾಚೆಂ ಖಂಚ್ಯಾಯ್ ಭಾಶೆಂತ್ ಏಕ್ ಪದ್ (ಗಾಯನ್) ಪುರ್ತೆಂ ಆಯ್ಕಾಲ್ಲೆಂ ಆಸಾ? ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಆಮಿ ಇತ್ಲೆ ವ್ಯಸ್ತ್ ಆಸ್ತಾಂವ್, ಪೂಣ್ ಕರುಂಕ್ ಆಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಜಾಯಿತ್ತ್ಯಾಂಕ್ ಕಿತೆಂಚ್ ಕಾಮ್ ಆಸಾನಾ!
ಆಧುನಿಕ್ ಸಾಧನಾಂಚೊ ಪ್ರಭಾವ್
ಆಮ್ಕಾಂ ಆಜ್ ಮೊಬಾಯ್ಲ್ ಫೊನಾಂನಿ ಆಪ್ಲೆಂ ಕರ್ನ್ ಘೆತ್ಲಾಂ. ಫಕತ್ ಎಕಾಮೆಕಾಕ್ ಸಂಪರ್ಕ್ ದವರುಂಕ್ ಮ್ಹಣ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಮೊಬಾಯ್ಲ್ ಫೊನಾಂನಿ, ಸುಧ್ರಾಪ್ ಜಾಯಿತ್ತ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೊನಾಂ ಆಯ್ಲಿಂ. ಹ್ಯಾ ಫೊನಾಂನಿ ಆನಿ ಟ್ಯಾಬಾಂನಿ ಆಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಜಾಯಿತ್ತ್ಯಾಂಕ್ ಆಪ್ಣಾಚೊ ಕರ್ನ್ ಘೆತ್ಲಾ. ಎಕಾಮೆಕಾ ಉಲೊಂವ್ಚ್ಯೆ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್ ಹೆರ್ ಸಂಗ್ತೆಂಕ್ ಆಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಜಾಯಿತ್ತೆ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೊನಾಂಚೆರ್ ವ್ಯಸ್ತ್ ಆಸ್ತಾತ್.
ಹ್ಯಾ ವಿಶಿಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಸಂಸೊಧಾಂ ಪ್ರಕಾರ್ ವ್ಯಾಟ್ಸಪ್, ಫೇಸ್ಬುಕ್, ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್, ಟ್ವಿಟ್ಟರ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಆಧುನಿಕ್ ಸಂಗ್ತೆಂಕ್ ಆಮ್ಚೊ ಜಾಯಿತ್ತೊ ಲೋಕ್ ಹೊಂದೊನ್ ಗೆಲಾ – addict ಜಾಲಾ. ಡ್ರಗ್ಸ್ ವಾ ಆಮಾಲ್ ಪಿಯೊಣ್ಯಾಪರಿಂ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ಹಿ ಹೊಂದೊವ್ಣಿ ವಿಶೇಸ್ ಜಾಲ್ಯಾ. ನ್ಯೂರೋಸಯನ್ಸಾಂತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಸಂಶೊಧಾಂ ಪ್ರಕಾರ್ ಏಕ್ ನವಿ ಮೆಸೇಜ್, ಏಕ್ ನವೊ ಸಂದೇಶ್, ಏಕ್ ನವೆಂ ಈಮೇಯ್ಲ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಮೆಂದ್ವಾಂತ್ ಡೋಪಮಿನ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಏಕ್ ಶಿರಾಂಮಧೆಂ ಸಂವೇಧನ್ ವ್ಹರ್ಚಿ ವಸ್ತ್ ತಯಾರ್ ಕರ್ತಾ. ಹಾಕಾ neurotransmitter ಮ್ಹಣ್ತಾತ್. ಹ್ಯಾ ವರ್ವಿಂ ಎಕಾ ಥರಾಚೆಂ ಬರೆಂಪಣ್ ಭೊಗ್ತಾ. ಹೆಂ ‘ಬರೆಂಪಣ್ ಭೊಗ್ಚೆಂ’ ಪರತ್ ತಸಲೊ ಸಂದೇಶ್ ಸೊದುಂಕ್ ಪ್ರೇರಣ್ ಕರ್ತಾ. ಕಾಮ್ ಕರಿತ್ತ್ ಆಸ್ತಾಂ, ಆಮ್ಚೊ ಹಾತ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಚೆರ್ ವೆತಾ. ವ್ಯಾಟ್ಸಪಾಚೆರ್ ಕೊಣೆಂ ಕಿತೆಂ ಧಾಡ್ಲಾಂ, ಕೊಣಾಚೆಂ ಇಮೇಯ್ಲ್ ಆಯ್ಲಾಂ, ಫೇಸ್ಬುಕಾಚೆರ್, ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮಾಚೆರ್, ಟ್ವಿಟ್ಟರಾಚೆರ್ ಕೊಣೆಂ ಕಿತೆಂ ಸಾಂಗ್ಲಾಂ ತೆಂ ಪಳಂವ್ಚಿ ವೊಡ್ನಿ ಆಮ್ಕಾಂ ಮೊಬಾಯ್ಲಾ ಥಾವ್ನ್ ಪಯ್ಸ್ ರಾವುಂಕ್ ಸೊಡಿನಾ. ಥೊಡೆ ದೊದೋನ್ ಮೊಬಯ್ಲಾಂ ಘೆವ್ನ್ ಆಸ್ತಾತ್ ಆನಿ ದೊನಾಂಯ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಂಚೆರ್ ತಾಂಚೆಂ ಧ್ಯಾನ್ ಆಸ್ತಾ.
ಹ್ಯಾ ಡೋಪಮಿನಾವಿಶಿಂ ಉಂದ್ರಾಂಥಂಯ್ ಜಾಲ್ಲೊ ಏಕ್ ಸಂಸೋಧ್ ಆಸಾ. ಉಂದ್ರಾಂಚ್ಯಾ ಮೆಂದ್ವಾಕ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ್ ಸುವಾತೆರ್ ವೀಜ್ ಯೆತಾನಾ ದೋಪಮಿನ್ ಉತ್ಪತ್ತ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ತಸಲೆ ಇಲೆಕ್ಟ್ರೋಡ್ ಲಾವ್ನ್, ಉಂದ್ರಾನ್ ಫಿರ್ಕಿ (ಬುತಾಂವ್) ದಾಂಬ್ತಾನಾ ವೀಜ್ ಯೆಂವ್ಚೆಪರಿಂ ಆನಿ ವೀಜ್ ಯೆತಾನಾ ಡೊಪಮಿನ್ ತಯಾರ್ ಜಾಂವ್ಚೆಪರಿಂ ಹೊ ಸಂಸೋಧ್ ಆಸ್ಲ್ಲೊ. ಡೊಪಮಿನಾಥಾವ್ನ್ ಭೊಗ್ಚ್ಯಾ ‘ಬರ್ಯಾಪಣಾ’ಚ್ಯಾ ಆಶೆನ್ ಥೊಡೆ ಉಂದಿರ್ ಆಪ್ಲೆಂ ಖಾಣ್ ಸಯ್ತ್ ಖಾಯ್ನಸ್ತಾಂ ವೊರಾಕ್ 700 ಪಾವ್ಟಿಂ ಫಿರ್ಕಿ ದಾಂಬ್ತಾಲೆ ಖಂಯ್. ಆಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿಂ ಜಾಯಿತ್ತೆ ಹೆಚ್ ಪರಿಂ ಆಧುನಿಕ್ ಸಂಪರ್ಕ್ ಸಂಗ್ತೆಂಕ್ ಹೊಂದುನ್ ಗೆಲ್ಯಾತ್.
ಅಶೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಕಾದಂಬರಿ ವಾಚುಂಕ್, ಕಥಾ ವಾಚುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ- ಆಮ್ಕಾಂ ಪುರ್ಸತ್ ಮೆಳನಾ!. ಆಮ್ಕಾಂ ಆಜ್ concentration ಉಣೆಂ ಜಾಲಾಂ. ಏಕ್ ಮಟ್ವಿ ಕಾಣಿ ಘೆವ್ನ್ ವಾಚುಂಕ್ ಬಸ್ಲ್ಯಾರ್ಯಿ ಆಮ್ಚಿ ಮತ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಚೆರ್ ಆಸ್ತಾ. ಆಮ್ಚೆ ಪಯ್ಕಿ ಜಾಯಿತ್ತ್ಯಾಂಕ್ ಮೊಬಾಯ್ಲ್ ಆಪುಡ್ನಾಸ್ತಾಂ ಏಕ್ ವೋರ್ ಮೀಸ್ ಭೆಟೊಂವ್ಕ್, ದೋನ್ ವೊರಾಂ ನಾಟಕ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಅಸಾಧ್ಯ್ ಜಾಲಾಂ.
ಇ-ಬುಕ್ ವಾಚ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆರ್ ಸಂಸೊಧ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಆಸಾತ್. ಇ-ಬುಕಾಚಿಂ ದೋನ್ ತೀನ್ ಪಾನಾಂ ವಾಚಿಜೆ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಸಾತಾಟ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ವ್ಯಾಟ್ಸಪ್, ಫೇಸ್ಬುಕಾಕ್ ವೆಚ್ಯೆ ಆಸ್ತಾತ್. ತಶೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಇ-ಬೂಕ್ಯಿ ವಾಚಿನಾಂತ್.
ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಬುಕಾಂನಿ ವಾಚಿಜೆ?
ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ವಾಚಿಜೆ? ಮೊಬಾಯ್ಲ್ ಫೊನಾಚೆರ್ ವಾ ಟ್ಯಾಬಾಚೆರ್ ಸಕ್ಕಡ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಪರತ್ ಬೂಕ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸವಾಲ್ ಥೊಡ್ಯಾಂನಿ ವಿಚಾರ್ಚೆಂ ಆಸ್ತಾ.
· ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಚ್ಯಾಕ್ ಆನಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಥಾವ್ನ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ಏಕ್ ಪಿಂತುರ್ ಪಳಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಫರಕ್ ಆಸಾ. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ತನಾ ಆಮ್ಚಿ ಮತ್/ಮೆಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ್ ಜಾತಾ. ದೊತೊರ್ ಜೆರಿಚಿ ಗುರ್ಕಾರ್ ಕಾದಂಬರಿ ವಾಚ್ತನಾ ಜೆರಿನ್ ರುತಾ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಫಿರ್ಗಜೆಕ್ ಚಿಂತ್ನಾಂ ವೆತಾತ್. ತಾಣೆಂ ದಿಲ್ಲೆಂ ವಿವರಣ್ ಮೆಂದ್ವಾನ್ ಕಲ್ಪಿತ್ ಕರಿಜೆ ಪಡ್ತಾ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಮೆಂದ್ವಾಚಿ ಕಾಲ್ಪನಿಕ್ ಸಕತ್ ಚಡ್ತಾ. ಎಡ್ವಿನ್ ಡಿ’ಸೊಜಾಚಿ ‘ವಿಂಚುನ್ ಕಾಡ್ಲೆಲಿ ಪರ್ಜಾ’ ಕಾದಂಬರೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಇಜ್ಜಾಕಯ್ಚೆಂ ಚಿತ್ರಣ್ ವಾಚ್ತನಾ, ಇಜ್ಜಾಕಯ್ಕ್ ಮೆಂದ್ವಾನ್ ಕಲ್ಪಿತ್ ಕರಿಜೆ ಪಡ್ತಾ ಆನಿ ಮೆಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ್ ಜಾತಾ. ಇಜ್ಜಾಕಯ್ಕ್ ಪಿಂತುರಾಂತ್ ದಾಕಾಯ್ಲೆಂ ತರ್, ತೆಂ ದೃಶ್ಯ್ ಪಳಯ್ತನಾ ಮೆಂದು ನಿಸ್ತೇಜ್ ಆಸ್ತಾ. ಅಶೆಂ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಮೆಂದ್ವಾಚಿ ಕಲ್ಪಿತ್ ಕರ್ಚಿ ಆನಿ ಶಿಕ್ಚಿ ಸಕತ್ ಚಡ್ತಾ.
· ಸೃಜನಾತ್ಮಕ್ ಸಕತ್ ಜಿವಿ ಜಾತಾ. ಸೃಜನಾತ್ಮಕ್ ಸಕ್ತೆಚ್ಯಾ ವೃದ್ಧೆಕ್ ಕಲ್ಪಿತ್ ಕರುಂಕ್ ಕಳಿತ್ ಆಸುಂಕ್ ಜಾಯ್. ಆಜ್ ಆಮಿ ಆಮ್ಚೆ ಮಧೆಂ ನವೆ ಬರಯ್ಣಾರ್ ನಾಂತ್, ನವೆ ಕಾಣಿಯೊ ಬರಯ್ತೆಲೆ ನಾಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ಖಂತ್ ಕರ್ತಾಂವ್. ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಮಧೆಂ ಆಸ್ಚಿ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ್ ಸಕತ್ ಆಜ್ ಒಳ್ಕೊನ್ ವೃದ್ಧಿ ಕರುಂಕ್ ಅವ್ಕಾಸ್ ನಾಂತ್. ಖಂಯ್ಚೊಯ್ ಬರಯ್ಣಾರ್ ಜಲ್ಮತಾನಾ ತಾಕಾ ಬರಯ್ಣಾರ್ ಮ್ಹಣ್ ಬಾಪ್ತಿಜ್ಮ್ ದಿಲ್ಲೊ ನಾ. ತಾಚ್ಯೆ ಥಂಯ್ ಆಸ್ಚೆಂ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ರುತಾಂ ಕರ್ಚೆಂ ದೆಣೆಂ ಒಳ್ಕೊನ್ ತೆಂ ವಾಡೊಂವ್ಕ್ ಅವ್ಕಾಸ್ ಲಾಬ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಸಾಹಿತಿ ಉದೆಲ್ಯಾತ್. ದಾಕ್ಲ್ಯಾಕ್ ಕವಿತಾ ಟೃಷ್ಟ್ ಮುಕಾಂತ್ರ್ ಬಾಬ್ ಮೆಲ್ವಿನ್ ಲುದ್ರಿಗಾಚ್ಯಾ ಮಿನ್ಹತೆನ್ ಕಾಂಯ್ ನವೆ ಕವಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಆಜ್ ಉದೆವ್ನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾತ್. ಪೂಣ್ ಕಥಾ, ಕಾದಂಬರಿ ಬರಯ್ತೆಲೆ ಆಜ್ ಉಣೆಂ ಜಾಯಿತ್ತ್ ಆಸಾತ್. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಮಾತ್ರ್ ಬರೊ ಕವಿ, ಕಥಾಗಾರ್, ಸಾಹಿತಿ ಉದೆತಾ. ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚಿ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ್ ಸಕತ್ ಜಿವಿ ಜಾವ್ನ್ ವೃದ್ಧಿ ಜಾಯ್ಜೆ ತರ್ ತಾಂಕಾಂ ವಾಚುಂಕ್ ಅವ್ಕಾಸ್ ಮೆಳಜೆ.
· ಹೆರಾಂಚ್ಯಾ ಭೊಗ್ಣಾಂಕ್ ಸ್ಪಂದನ್ ಕರ್ಚಿ ಸಕತ್ ಚಡ್ತಾ. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಆಮಿ ಅನ್ಯೇಕಾ ವ್ಯಕ್ತಿಕ್ ಸಮ್ಜೊಂಕ್ ಸಕ್ತಾಂವ್. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಕ್ ಬರಯ್ಣರಾಚ್ಯಾ ಭೊಗ್ಣಾಂಕ್, ತಾಣೆಂ ರುತಾ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಪಾತ್ರಾಂಕ್ ಸ್ಪಂದನ್ ಕರುಂಕ್ ಶಿಕಯ್ತಾ. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಕಷ್ಟಾಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ, ಸಮಸ್ಸ್ಯಾಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ವ್ಯಕ್ತಿಚಿಂ ಭೊಗ್ಣಾಂ ಆಮಿ ಆಪ್ಣಾಚಿಂ ಕರುಂಕ್ ಶಿಕ್ತಾಂವ್; ಅನ್ಯೇಕ್ಲ್ಯಾಚಿಂ ಭೊಗ್ಣಾಂ ಆಪ್ಣಾಚಿಂ ಕರುನ್ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಆಮಿ empathy ಮ್ಹಣ್ತಾಂವ್. ಆಜ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಸಮಾಜೆಂತ್ empathy ಉಣಿ ಜಾಲ್ಯಾ. ಆಮ್ಕಾಂ ಆನ್ಯೆಕ್ಲ್ಯಾಚಿಂ ಭೊಗ್ಣಾಂ ಆಪ್ಣಾಚಿಂ ಕರುಂಕ್ ಕಳಿತ್ಚ್ ಜಾಯ್ನಾ. ಪ್ರತ್ಯೇಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಯುವಜಣಾಂಕ್ ಹೆರಾಂ ಥಂಯ್ empathy ನಾ ಮ್ಹಣ್ ಆಮಿ ಖಂತ್ ಕರ್ತಾಂವ್. empathy ನಾತ್ಲ್ಲೊ ವ್ಯಕ್ತಿ ಬರೊ ಜಾಯ್ನಾ. ಕೆದ್ಯಾ ವ್ಹಡ್ಲ್ಯಾ ಪಾಂವ್ಡ್ಯಾಕ್ ಪಾವ್ಲ್ಯಾರ್ಯಿ ತೊ ಹೆರಾಂಕ್ ಉಪ್ಕಾರಾಚೊ ಜಾಯ್ನಾ. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಚೊ ಸಮಾಜೆಕ್ ಉಪ್ಕಾರಾಚೊ ಜಾತಾ. ತಸಲ್ಯಾಂನಿ ಸಮಾಜ್ ಸೆವಾ ಕರ್ಚಿ ಸಾಧ್ಯತಾಯ್ ಚಡ್.
· ಬೂಕ್ ವಾಚ್ಚೆಂ ಆಮ್ಚಿ ಕೇಂದ್ರಿತ್ ಜಾಂವ್ಚಿ ಸಕತ್ Concentration ಚಡಯ್ತಾ. ಗುಮಾನ್ ದೀಂವ್ಕ್, ಕೇಂದ್ರಿತ್ ಜಾಂವ್ಕ್ ಬೂಕ್ ವಾಚ್ಚೆಂ ಗರ್ಜ್. ಆಜ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಆನಿ ಆಮ್ಕಾಂಯ್ ಖಂಚ್ಯಾಯ್ ಗಜಾಲೆಚೆರ್ ಥೊಡೊ ವೇಳ್ ಸಯ್ತ್ ಗುಮಾನ್ ದೀಂವ್ಕ್ ತ್ರಾಸ್ ಜಾತಾತ್. ಮ್ಹಾಕಾ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಆಸಾ, ಲ್ಹಾನ್ ಆಸ್ತಾನಾ ಆಮಿ ಥೊಡೆ ಬೂಕ್ ಘೆವ್ನ್ ವಾಚುಂಕ್ ಬಸ್ಲ್ಯಾರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಜೆವ್ಣಾ ಖಾಣಾಚಿ ಸಯ್ತ್ ವಿಸರ್ ಪಡ್ತೆಲಿ. ಆತಾಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಏಕ್ ಪಾನ್ ಸಯ್ತ್ ಪುರ್ತೆಂ ವಾಚುಂಕ್ ಕಷ್ಟ್ ಜಾತಾತ್.
· ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವ್ಯಕ್ತಿಕ್ ಬುದ್ವೊಂತ್ ಕರ್ತಾ. ಉತ್ರಾಂ ಚಡ್ತಾತ್. Anne E. Cunningham and Keith E. Stanovich’s “What Reading Does for the Mind” ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಬುಕಾಂತ್, ಏಕ್ ಭುರ್ಗೊ ಬರೊ ಉಲೊವ್ಪಿ ಜಾಂವ್ಕ್, ಚ್ಯಾರ್ ಜಣಾಂ ಮಧೆಂ ಜಾಣಾರಿ ತಸೊ ಜಾಂವ್ಕ್ ವಾಚಾಪ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಮ್ಹಣ್ ದಾಂಬುನ್ ಸಾಂಗ್ಲಾಂ. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವ್ಯಕ್ತಿಕ್ ಸಂಕೀರ್ಣ್ ಪರಿಗತೆಂತ್ ಪರಿಯಾರ್ ಸೊಧುಂಕ್ ಶಿಕಯ್ತಾ. ಜೆರಾಲ್ ಥರಾನ್ ತೊ ‘ಸ್ಮಾರ್ಟ್’ ಜಾತಾ. (ಪುಣ್ ಆಜ್ ಆಮ್ಚಿಂ ಫೊನಾಂ ‘ಸ್ಮಾರ್ಟ್’ ಜಾಲ್ಯಾಂತ್ ಆನಿ ತಾಣಿಂ ಆಮ್ಕಾಂ ಬುದ್ದು ಕೆಲಾಂ)
· How to Read and Why, ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಬುಕಾಂತ್ Harold Bloom ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಚೆಂ ಆಮ್ಚಿ ಕಲ್ಪನ್ ಕರ್ಚಿ ಸಕತ್, ಆಮ್ಚಿ ಚಿಂತ್ಪಾಚಿ ಸಕತ್ ಆನಿ ಹೆರಾಂಕ್ ಸ್ಪಂದನ್ ಕರ್ಚೊ ಗೂಣ್ ಚಡವ್ನ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಅಂತಸ್ಕರ್ನ್ಂಚ್ ಬರೆಂ ಕರ್ತಾ, ಆಮ್ಕಾಂ ಏಕ್ ಬರೊ ವ್ಯಕ್ತಿ ಕರ್ತಾ ಮ್ಹಣ್ ವಿವರಯ್ತಾ.
· ವಾಚ್ಚೆಂ ಮೆಂದ್ವಾಕ್ ಚುರುಕ್ ದವರ್ತಾ, ಮೆಂದ್ವಾಕ್ ತರ್ನೊ ದವರ್ತಾ. ಮತಿಚೆರ್ ಭೊರ್ ಉಣೊ ಕರ್ತಾ. ಆಜ್ ಮನ್ಶ್ಯಾಚೆಂ ಆವ್ಕ್ ಚಡ್ಲಾಂ. ವಯ್ಜಕೀಯ್ ವಿಗ್ಯಾನ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್, ಆಜ್ ಮ್ಹನಿಸ್ ಉತರ್ ಪ್ರಾಯ್ ಪರ್ಯಾಂತ್ ವಾಂಚ್ತಾ. ಆನಿ ಉತರ್ ಪ್ರಾಯೆಚೆರ್ ಜಾಯಿತ್ತ್ಯಾಂಕ್ ಉಡಾಸ್ ವಿಸ್ರೊನ್ ವೆಚಿ ಡಿಮೆನ್ಶಿಯಾ ಸಮಸ್ಸೊ ಯೆಂವ್ಚೊ ಆಸ್ತಾ. ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ಹೊ ಸಮಸ್ಸೊ ಅಲ್ಜೇಮರ್ ಪಿಡೆಚ್ಯಾ ಸುರ್ವಾತೆಚಿಂ ಖುಣಾಂ ಜಾಂವ್ಕ್ಯಿ ಸಾಧ್ಯ್ ಆಸಾ. ಉತರ್ ಪ್ರಾಯೆಚೆರ್ ಉಗ್ಡಾಸ್ ವಿಸ್ರೊನ್ ವೆಚೊ ಸಮಸ್ಸೊ ಆಡಾಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಮೆಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ್ ದವರ್ಚೆಂ ಗರ್ಜ್. ಆನಿ ಮೆಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ್ ದವರ್ಚ್ಯಾಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚ್ಚೆಂ ಏಕ್ ಸಲೀಸ್ ವಾಟ್.
ತರ್ ನಿಚೆವ್ ಕರ್ಯಾಂ:
ಹಪ್ತ್ಯಾಕ್ ಏಕ್ ತರ್ಯಿ ಮಟ್ವಿ ಕಥಾ, ಮಯ್ನ್ಯಾಂತ್ ಏಕ್ ಬೂಕ್ ವಾಚುಂಕ್ ಮನ್ ಕರ್ಯಾಂ. ದಿಸಾಕ್ ಫಕತ್ ಧಾ ಮಿನುಟಾಂ ವಾಚ್ಲ್ಯಾರ್ಯಿ ಹಳ್ತಾಚೊ ಬೂಕ್ ವಾಚ್ಯೆತಾ. ಆಮಿ ವ್ಹಡಾಂನಿ ವಾಚ್ಲ್ಯಾರ್ ಮಾತ್ರ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಬೂಕ್ ವಾಚುಂಕ್ ಪ್ರೇರಣ್ ಜಾತಾ. ತುಮ್ಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಬರೆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಹೆಂ ಗರ್ಜ್. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಚುನ್, ಸಾಹಿತ್ಯ್ ರಚುನ್ ತುಮ್ಚಿಂ ಭುರ್ಗಿಂ ಬರೆ ಸಾಹಿತಿ ಜಾಂವ್ದಿ ಅಶೆಂ ಆಶೆತಾಂ.